Postojnska jama: ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ POSTOJNA ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ

 Postojnska jama:

ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ POSTOJNA

ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ

     

Για την μεγάλη σημασία των σπηλαίων στην Οχυρωτική αλλά και στην "χωσιά" (=ενέδρα) έχουμε μιλήσει συχνά κι έχουμε αναπτύξει, επάνω σε αυτά, αρκετά προγενέστερα εκπαιδευτικά σενάρια προς τους μαθητές μας. Τούτο και σε συνδυασμό με την σπηλαιολογικήν εμπειρία του Ιδρυτή της Σχολής των "Ελλήνων Κενταύρων" ο οποίος διδάχθηκε το σπηλαιολογικό αντικείμενο στην "Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία", σημαίνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μας για τα σπήλαια και την συμβολή τους στην ιστορία των αγώνων των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως, σε μία προσπάθεια αποκωδικοποιήσεως των τακτικών τους και υιοθετήσεώς τους στην δική μας εκπαίδευση.

     Πριν, όμως, υπεισέλθουμε στο κυρίως θέμα μας, θα πρέπει να αναφερθούμε στον όρο "Kαρστ" (Karst) που αποτελεί σλαυικόν όρο από την περιοχή της Δαλματίας Κάρστ (Karst) λέξη σλαβική από την περιοχή της Δαλματίας και αφορά, κυρίως, σημεία στα οποία επικρατούν συνθήκες διαλύσεως των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, με αποτέλεσμα την διαμόρφωση χαρακτηριστικών επίγειων και υπόγειων γεωμορφών. Έτσι, ένα σπήλαιο αποτελεί καρστική γεωδιαμόρφωση και στην περιοχή της Δαλματίας εντοπίζουμε μιαν εκτεταμένη καρστική επιδραστικότητα στην τελική διαμόρφωση της γεωμορφής της όλης περιοχής.

Το σπήλαιο Postojna απέχει από την πρωτεύουσα Ljubljana περίπου 50 χιλιόμετρα (νοτιοδυτικώς) και βρίσκεται κοντά στην πόλη της Postojna η οποία είναι γνωστή από το 1226. Η χρήση του σπηλαίου όπως προκύπτει από εγχαράξεις στο εσωτερικό του δείχνει να είναι από το 1213, δηλαδή, προγενέστερη από την συγκρότηση ως πόλεως της Postojna και αυτό αποτελεί σημείο συμπερασμάτων και για την εποχή που αφορά στην μελέτη των δρομολογίων των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως. Είναι το δεύτερο σε μέγεθος (μετά το Migovec) σπήλαιο, με μήκος 24,34 χιλιόμετρα(!) από τα οποία μόνον τα 5,3 χιλιόμετρα είναι διαθέσιμα στο κοινό και από αυτά τα 5,3 χιλιόμετρα τα 3,5 αποτελούν μήκος διαδρομής τρένου με το οποίο οι επισκέπτες εισέρχονται και εξέρχονται και το 1,5 περίπου χιλιόμετρο αποτελεί την βαδιστική ξενάγηση στο εσωτερικό του με τοπικό ξεναγό που διαρκεί 1,5 ώρα. Η σταθερή εσωτερική θερμοκρασία του είναι 10 βαθμοί Κελσίου.

Το σπήλαιο διαμορφώθηκε από την διάδραση του ποταμού Pivka με τα περιβάλλοντα ασβεστολιθικά πετρώματα επί εκατομμύρια ετών και θα πρέπει να τονισθεί ότι αυτός ο ποταμός είναι και ο "αρχιτέκτονας" του σπηλαίου ο οποίος συνεχίζει να το συντηρεί γεωλογικώς και οικολογικώς. Ο ποταμός αυτός ανήκει στο Διναρικό Καρστ, έχει ένα συνολικό μήκος 27 χιλιομέτρων εκ των οποίων κάποια είναι επιφανειακά και κάποια υπόγεια (τα 5 χιλιόμετρά του εκτείνονται εντός του σπηλαίου) πηγάζει δε, κοντά στην Postojna. Μετά την πορεία του μέσα στο σπήλαιο, ο Pivka συνεχίζει υπογείως μέχρι να συναντήσει τον ποταμό Rac στο σύστημα Planina και εκεί οι δύο συνενωμένοι ποταμοί διαμορφώνουν τον ποταμό Unica, έναν από τους πλέον γνωστούς υπόγειους ποταμούς της Σλοβενίας.

Το σπήλαιο Postojna το περιέγραψε πρώτος κατά τον 17ο αιώνα ο Johann Weikhard Freiherr von Valvasor, ή, Johann Weichard Freiherr von Valvasor, ή απλώς Valvasor, ο οποίος ήταν φυσικός, ιστορικός και πρωτοπόρος μελετητής του καρστικού φαινομένου από την Καρνιόλα, τη σημερινή Σλοβενία, και μέλος της Βασιλικής Εταιρείας στο Λονδίνο. Το 1818 o Σλοβένος σπηλαιολόγος και "πατέρας" της Σλοβενικής Σπηλαιολογίας Luka Čeč ανακαλύπτει ένα αχαρτογράφητο μέρος του σπηλαίου, αλλά και πολλά άλλα που το αναδεικνύουν ως φυσικό μνημείο όπου και από το 1819 γίνεται επισκέψιμο με πρώτον τον Αρχιδούκα και μετέπειτα Αυτοκράτορα της Αυστρίας Φερδινάνδο Α', έκτοτε δε το έχουν επισκεφθεί 40.000.000 επισκέπτες. Το 1872, τοποθετήθηκε σιδηροτροχιά μαζί με το πρώτο τρένο το οποίοι ήταν χειροκίνητο ενώ, αργότερα, στις αρχές του 20ού αιώνα εισήχθη μια ατμομηχανή και μετά το 1945 καθιερώθηκε η ηλεκτροκίνηση του εσωτερικού τουριστικού τρένου. Το 1884 και πριν ακόμη η πρωτεύουσα της χώρας αποκτήσει ηλεκτροφωτισμό, τοποθετήθηκε μέσα στο σπήλαιο φωτισμός. Από την δεκαετία του 1920 και μέσα στις 4 φυσικές αίθουσές του διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες κλπ, με συμμετοχή χιλιάδων θεατών.

Δυστυχώς, το σπήλαιο υπέστη σοβαρή καταστροφή κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από τους ντόπιους κομμουνιστές παρτιζάνους της Vojko Brigade που ήσαν υπό την εξουσία του Γιουγκοσλαυικού Κομμουνιστικού κόμματος. Συγκεκριμένα, όπως και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη του Αυστροουγγρικού στρατού, έτσι και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί της 71ης Μεραρχίας Πεζικού, που πολέμησαν ηρωικά σε πολλά μέτωπα, κατέλαβαν την Σλοβενία και σεβόμενοι την πόλη της Ljubljana, προτίμησαν να αποθηκεύσουν στο σπήλαιο Postojna στρατιωτικά εφόδια, συμπεριλαμβανομένων και βαρελιών καυσίμων, αλλά οι κομμουνιστές παρτιζάνοι, στις 23 Απριλίου 1944, με την υποστήριξη της 31ης κόκκινης Μεραρχίας, παρέκαμψαν την μικρή Γερμανική φρουρά του σπηλαίου και, αδιαφορώντας για τις τεράστιες οικολογικές συνέπειες, έβαλαν φωτιά σ' αυτό το φυσικό μνημείο με αποτέλεσμα αυτό να καίγεται επί μία εβδομάδα, ενώ οι Γερμανοί έκαναν απεγνωσμένες προσπάθειες να σώσουν ολόκληρη την εγκατάσταση την οποία, τελικώς και έσωσαν σε πείσμα των κομμουνιστών σαμποτέρ οι οποίοι δεν πέτυχαν και τίποτε σημαντικό με αυτή την εγκληματική πράξη τους! Και οι Γερμανοί συνέχισαν να παραμένουν στη χώρα και στο σπήλαιο μέχρι την αποχώρησή τους, την Άνοιξη του επόμενου έτους! Για το περιστατικό αυτό οι Γερμανοί δεν εφάρμοσαν τον Νόμο των Αντιποίνων όπως θα είχαν κάθε δικαίωμα! Μέχρι σήμερα το σπήλαιο Postojna δείχνει τις "πληγές" που του προξένησαν οι κομμουνιστές καταστροφείς του.

Όπως είναι αναμενόμενο, η απουσία φυσικού φωτισμού στο εσωτερικό του δεν επιτρέπει την ανάπτυξη χλωρίδος, ενώ μια υποτυπώδης χλωρίδα από βρύα, άλγη και μικρούς λειχήνες εντοπίζουμε στις εισόδους και σε ζώνες που διεισδύει λίγο φως. Επιπλέον, λόγω του τεχνητού φωτισμού παρατηρούμε το φαινόμενο της "lampenflora", δηλαδή, μιας ήσσονος χλωρίδος (φύκια, βρύα, λειχήνες) η οποία, πάντως, αποτελεί πρόβλημα. Η μόνη "ζωή" μέσα στο σπήλαιο εκπροσωπείται από μία σπάνια σαλαμάνδρα, τον Proteus Anguinus, ένα αμφίβιο που ζει αποκλειστικώς στην περιοχή των Διναρικών Άλπεων, ενώ παρατηρούνται και διάφορα είδη ασπονδύλων ευπροσαρμόστων στο σκοτάδι.

Έχοντας, συχνά αναφερθεί στην σημασία του φυσικού περιβάλλοντος ως πλαισίου δράσεως των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως και έχοντας, συχνά, προσαρμόσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Σχολής μας στους κανόνες που διαμορφώνει αυτό το πλαίσιο, μη διστάζοντας, ακόμη και να δοκιμάσουμε ρηξικέλευθες "ατραπούς" προς αυτή την κατεύθυνση, "ατραπούς" που απέφυγαν ακόμη και πολύ μεγάλες Σχολές ομοτέχνων μας, η ευκαιρία της επαφής μας με το σπήλαιο Postojna και η επιτόπια μελέτη των συνθηκών του, επιβεβαιώνει την μεγάλη σημασία, γενικώς, των καρστικών γεωδιαμορφώσεων στη διεξαγωγή ανορθοδόξου Πολέμου, συνεπώς, ως εκ τούτου δε, στην αναγκαιότητα εντάξεως του καρστικού περιβάλλοντος στην εκπαίδευση που παρέχει μια Σχολή πολεμικών τεχνών στους μαθητές της.

Τα δαλματικά "δρομολόγια" των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως διασταυρώνονται με το ευρύτερο καρστικό περιβάλλον και, όχι μόνον δεν αποκλείουν την εκμετάλλευση των σπηλαίων της περιοχής ως "σταθμών" διελεύσεως, αλλά και πολλαπλασιάζουν τις πιθανότητες αξιοποιήσεως των πλεονεκτημάτων τους ως επιχειρησιακών σημείων αποκρύψεως και εφόδου, ενώ από πολλές πηγές συνάγεται ότι, γενικώς, τα σπήλαια στην Ανεγεννησιακήν Ευρώπη αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν ως μεγάλες στρατιωτικές βάσεις, υπήρξαν ορμητήρια των Condottieri και κρυσφύγετα διωκομένων αμάχων και όπως η φύση τους τα συνδέει με την "ενέδρα", τον "άτακτο Πόλεμο" και την "κρυφή επιβίωση" τα αναδεικνύει ιδανικά για την κίνηση και τις επιχειρήσεις των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως.

Θα πρέπει δε να σκεφθούμε ότι σπήλαια με μαρτυρίες στρατιωτικής χρήσεως έχουμε στην κεντρική Ευρώπη (Αυστρία, Τσεχία, Σλοβενία), σε ορεινές περιοχές όπως στα Απέννινα Όρη, στα Πυρηναία και στις Δειναρικές Άλπεις και αλλού. Ειδικότερα, στην Ιταλία του 15ου αιώνος, υπάρχουν αναφορές από την περιοχή της Τοσκάνης και της Ούμπρια που μιλούν για σπήλαια που χρησιμοποιήθηκαν ως ορμητήρια μισθοφόρων Στρατιωτών αλλά και ληστών, ενώ στους Ιταλικούς Πολέμους (1494-1559) και κατά τις συγκρούσεις Γαλλίας-Ισπανίας-Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οι τοπικοί πληθυσμοί κατέφευγαν στα σπήλαια για να σωθούν, όπως έχουμε παρόμοιες μαρτυρίες και για τις περιοχές της Καμπανίας και Νεαπόλεως. Ομοίως και στην Ιβηρική χερσόνησο του 15ου αιώνος και κατά την τελική φάση της Reconquista oι Μαυριτανοί επιλέγουν σπήλαια στη Γρανάδα και στη Σιέρα Νεβάδα όχι μόνον ως αποθήκες οπλισμού αλλά και ως καταλύματα στρατιωτικών αποσπασμάτων, όπως και κατά τον 16ο αιώνα μετά την εκδίωξη-εξέγερση των Moriscos τα σπήλαια της Γρανάδα και της Αλπουχάρα έγιναν ορμητήρια ανταρτών που αντιστέκονταν στην ισπανικήν εξουσία. Τέλος δε, είναι γνωστή η ευρύτατη χρήση των σπηλαίων ως στρατιωτικών ορμητηρίων, κατά τον 15ο - 16ο αιώνα σε όλα τα Βαλκάνια.

Ειδικότερα, το καρστικό περιβάλλον του σπηλαίου Postojna με την φυσική εξωτερική του απόκρυψη, το πολυδαίδαλο και υπό πλήρες σκότος εσωτερικό του, την σταθερή εσωτερική στεγανότητα, ηχομόνωση και θερμοκρασία, την απουσία ενοχλητικής πανίδος και την ύπαρξη υδάτινων πόρων, συνιστά "επιτομή" κοινών χαρακτηριστικών για τα απανταχού σπήλαια και συνιστά την ένταξη του καρστικού περιβάλλοντος στην εκπαίδευσή μας.

Πλήρες Φωτογραφικό Λεύκωμα ΕΔΩ

ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟ ΙΠΠΟΦΟΡΒΕΙΟ ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ LIPICA

 ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟ ΙΠΠΟΦΟΡΒΕΙΟ

ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ

LIPICA

     Κάθε είδος Ιππασίας εδράζεται στην δεξιότητα του "ιππεύειν" και η δεξιότητα αυτή συνοψίζει τους κανόνες της σε μία ενότητα η οποία είναι γνωστή ως "Ιππική Δεξιοτεχνία".

Αερoφωτογραφία της Kobilarna Lipica

     Δυστυχώς, αυτή η βάση της Ιππικής Τέχνης παραμένει άγνωστη στους Ελληνικούς "Ομίλους" και ο Έλληνας  που θέλει πραγματικά να αναπτυχθεί ως Ιππέας είναι υποχρεωμένος να ταξιδέψει στο εξωτερικό ώστε να αποκτήσει τις απαραίτητες  σχετικές γνώσεις.

     Η άγνοια της Ιππικής Δεξιοτεχνίας και η παραγνώρισή της στην Ελλάδα είναι ένα ακόμη θλιβερό "επίτευγμα" της ανεπαρκέστατης "Ομοσπονδίας" και των λοιπών, αστείων ελλαδικών "ιππικών" ...Παραγόντων, οι οποίοι συμπράττουν στην ιππική κακοδαιμονία της σημερινής Ελλάδος, ανακόπτοντας με την ανικανότητά τους την ανάπτυξη της Ιππασίας στη χώρα μας. Υπ΄ αυτές τις συνθήκες, η Ομάδα μας απεφάσισε να εντρυφήσει στην Ιππική Δεξιοτεχνία ασχέτως του επιπέδου ιππικής δεινότητος ενός εκάστου των Μελών της, ώστε συστηματικώς να βελτιώσουμε το "κάθισμά" μας, την χειριστική δεξιότητα αλλά και την αίσθηση ισορροπίας μας με αντίκρυσμα την βελτίωσή μας στην Έφιππη Τοξοβολία.

H Lipica το 1700

     Για τον σκοπό αυτό επιλέξαμε ένα από τα καλύτερα και πλέον ιστορικά κέντρα όπου διακονείται η Ιππική Δεξιοτεχνία και που είναι το, άλλοτε Αυτοκρατορικό, Ιπποφορβείο της Lipica , στην ομώνυμη περιοχή των Σλοβενικών συνόρων με την Ιταλία.

Αρχιτεκτονικά στοιχεία από τον αρχαιότερο σταύλο "Velbanca"

που ίδρυσε το 1703 ο Μονάρχης Leopold I.

     Αναφερόμενοι στην "Ιππική Δεξιοτεχνία" θα πρέπει να αποφύγουμε μία σημαντική παρερμηνεία η οποία άγει ακόμη και σε βάναυση αποφυσικοποίηση της Ιππασίας, με την αποδοχή ανθρωποκατασκεύαστων "θεωρήσεων" περί των κινήσεων και της ισορροπίας του Ίππου οι οποίες καθιερώθησαν κατά την περίοδο της κεντρο-Ευρωπαϊκής "Αναγεννήσεως"  προς τέρψη αργοσχόλων πλουτοκρατών της εποχής και των αυλικών "περιβαλλόντων" τους!

Oι φορβάδες κατευθύνονται μόνες για την πρωϊνή βοσκή

στα μονοπάτια του Ιπποφορβείου

     Η "Ιππική Δεξιοτεχνία" είναι ό,τι εξ ορισμού καθορίζεται, πάντοτε, εντός των πλαισίων των  φ υ σ ι κ ώ ν  κινήσεων του Ίππου, των κινήσεων, δηλαδή, τις οποίες ο Ίππος εκτελεί κατά την ελεύθερη διαβίωσή του στην Φύση ανεπηρέαστος από την υποκειμενική ανθρωποκεντρική "αισθητική" περί "αρμονίας" και "ομορφιάς" η οποίες δεν είναι πάντοτε ούτε "αρμονία" ούτε "ομορφιά"! Kαι αυτή η αφύσικη και ανθρωποκεντρική, δήθεν, αισθητική και αρμονία των κινήσεων του Ίππου είχε την απαρχή της στην κεντρο-Ευρωπαϊκή σχολή της Νεαπόλεως, όταν ο Federico Grisone (16ος αι) απεφάσισε να "εξελίξει" τις διδαχές του Ξενοφώντος με τις αφύσικες "προσμείξεις" των ιππικών αντιλήψεων της εποχής του. Έτσι, βασιζόμενος στον αρχαίο Έλληνα Στρατηγό και  Ιπποδιδάσκαλο και χωρίς να λογίζει ότι εκείνος ο σοφός νους της Αρχαιότητος δεν είχε υπ΄όψη του σάγματα και αναβολείς, συνέγραψε το "Ordini di cavalcare" ("Κανονισμοί του Ιππεύειν", Νεάπολις, 1550) προσμειγνύοντας κινήσεις αφύσικες ως ενδεδειγμένες για τον ατυχήσαντα Ίππο. Η ίδρυση της Ιππικής Ακαδημίας της Νεαπόλεως και η, σε αυτήν, διδασκαλία του Giovanni Baptista Pignatelli (μαθητού του Federico Grisone ) ήρθε να "αποτελειώσει" την ανθρωποκεντρική αυθαιρεσία της διαστροφικής αντιλήψεως περί κινησιολογίας του Ίππου. Ο Giovanni Baptista Pignatelli, εστιασμένος στην εκπαίδευση Ίππων Τσίρκο προς εντυπωσιασμό του φιλοθεάμονος Κοινού κι εφευρέτης φοβερών στομίδων και βιαίων μεθόδων υποχειριασμού του Ίππου, κατηύθυνε την διδασκαλία του περί "Ιππικής Δεξιοτεχνίας" προς αυτή την "διεύθυνση" με αποτέλεσμα να καθιερώσει μία κινησιολογία εντυπωσιασμού ως "φυσική" και "ενδεδειγμένη", παρεξήγηση η οποία έκτοτε παρέμεινε και διαιωνίζεται έως σήμερα! Οι "μόδες" όμως, διατηρούνται στις συνειδήσεις των ανοήτων "δυτικών" ανθρώπων οι οποίοι, συν τη στερήσει βαθύτερης Παιδείας, επιμένουν να θεωρούν το λάθος ως "ορθόν", επιδιδόμενοι έως σήμερα σε μία "Ιππική Δεξιοτεχνία" (Dressage ) αφύσικη και επιζήμια για την φυσιολογία του Ίππου (τραυματικές καμπυλώσεις αυχένος, παραμορφώσεις ωμοπλάτης, ψυχικοί βιασμοί κλπ) νομίζοντας, μάλιστα, ότι αυτή αποτελεί "κορυφαία" Ιππική!

     Ήδη γίνεται κατονοητό ότι αυτό το οποίο οι "αυλιζόμενοι" κεντρο-Ευρωπαίοι ωνόμασαν αυτοκλήτως ως "Haute Ècole" ουδόλως αποτελεί μίαν αντικειμενικώς "Υψηλή Σχολή Ιππικής Τέχνης" αλλά το παράγωγο εκείνης της εποχιακής αντιλήψεως περί "Υψηλής Ιππικής Τέχνης"  σε μία κεντρική Ευρώπη η οποία είχε, προ πολλού, εκπέσει  φυσικώς. Η αποδεικτικότητα τούτου του οδυνηρού συμπεράσματος βρίσκεται στα "Αναγεννησιακά" (και μετέπειτα) πεπραγμένα των κεντρο-Ευρωπαίων οι οποίοι, εξ' αυτών, με εξαίρεση μία βραχυχρόνια επανάνθιση των ηρωϊκών φυσικών Αξιών της Ηπείρου, κατέληξαν στην σημερινή παρακμή της γηραιάς Ευρώπης. Και η αποφυσικοποίηση του, ούτως ειπείν, "δυτικού" ανθρώπου παρέσυρε σε αποφυσικοποίηση και την "δυτική ιππασία" αλλά, δυστυχώς, σε αποφυσικοποίηση και των ατυχών Ίππων οι οποίοι υπηρετούν αυτό το συνονθύλευμα της "δυτικής ιππασίας"  το οποίο αφίσταται των αρχικών σοφών κανόνων περί Ιππικής του Ξενοφώντος. Η "έξοδος" (=έκπτωση) του κεντρο-Ευρωπαίου από το πλαίσιο των κανόνων της Φύσεως και η παρά φύσει ανάγκη του να κατασκευάσει αντ' αυτών δικούς του "νόμους" τον έθεσαν και σε αντίθεση με την Ιππική την οποία διέστρεψε ορίζοντας ως "ιδανικό" μία επιθυμητή κινησιολογία του Ίππου αντίθετη με την Φύση της ανατομίας και της ψυχολογίας του Ίππου. Όταν, επί παραδείγματι,  ο "δυτικός" άνθρωπος καθιερώνει το "Aιγοπήδημα" ("Capriole") για τον Ίππο, παραγνωρίζει ότι αυτή η συγκεκριμένη κίνηση δεν ανήκει στην φυσιολογική κινησιολογία του Ίππου αλλά της ...αιγός, όπως άλλωστε το παραδέχεται και η ονομασία του άλματος! Όμως, οι αργόσχολοι "Μaîtres" της αναγεννησιακής ιππασίας  β ι ά ζ ο υ ν  τον Ίππο ώστε να κινηθεί όπως η ...αίγα και για να του διαστρέψουν την φυσιολογική κινησιολογία του και από Ίππο να τον μετατρέψουν σε ...αίγα τον υποχρεώνουν σε βασανιστικό υποχειριασμό ο οποίος, ούτε ουμανιστικό χαρακτήρα έχει, ούτε το αποτέλεσμά του εμπεριέχει τα στοιχεία της αρμονίας και της ομορφιάς, ενώ, αντιθέτως αδιαφορούν για τις μυοσκελετικές επιβαρύνσεις και κακώσεις του Ίππου ο οποίος υποφέρει την αφύσικη κίνηση στην οποία τον υποχρεώνουν!

     Είναι πασιφανές ότι ο "δυτικός" άνθρωπος ζει χειραγωγούμενος από ιδεοληπτικά στερεότυπα : κάνει τον ...σταυρό του με το δεξί του χέρι, πιστεύει στην ...δημοκρατία και στην ισότητα,  ...ιππεύει με εξισωμένες ηνίες! Δεν μπορεί, καν, να φαντασθεί ότι η τυπολατρεία δεν εγγυάται την διασύνδεσή του με το Θείο, δεν συλλαμβάνει καν, την ταυτιζόμενη σχέση της δημοκρατίας με την τυραννία (Πλάτων : "Πολιτεία" η'), δεν υποψιάζεται ότι ο Ίππος κινείται αρμονικώς  μ ό ν ο ν  ά ν ε υ  η ν ι ώ ν, διότι οι Ίπποι γεννώνται,  μεν, με ινίον αλλά ...ά ν ε υ  ηνίου και ηνιών! Έτσι, για την "δυτική" Ιππασία, η κινησιολογία της αυθαιρέτως ονομαζομένης "Υψηλής Ιππασίας" εξισώνει τον Ίππο με τις ...μοντέλες οι οποίες παρουσιάζουν στην πασαρέλα τις (δήθεν) υψηλές (θυμίζει κάτι;) ...collections: αφύσικες, παγερές, ψιμμυθιωμένες υπάρξεις οι οποίες διασταυρώνουν με μηχανική μονοτονία τα πόδια τους σε κάθε τους βήμα.

     Ο "δυτικός" άνθρωπος "ζει" εν διαστάσει προς την Φύση και τους αδήριτους κανόνες τους οποίους η ίδια θέτει! Το πρόβλημα του "δυτικού" ανθρώπου είναι μία ξεκάθαρη διανοητική ανεπάρκεια και η, ως εκ ταύτης, έλλειψη δημιουργικής φαντασίας, ενός γόνιμου οραματισμού! Αυτό το έχουμε εννοήσει όσοι ευτυχήσαμε να απεμπλακούμε των πλεγμάτων της "δυτικής" φενάκης, απελευθερώνοντας τους νοητικούς ορίζοντές μας ώστε να αγόμεθα σε λύσεις προς κάθε κατεύθυνση βίου μία από τις οποίες είναι και η Ιππική. Και η προλογική αυτή εισαγωγή είναι απαραίτητη προς άρση παρεξηγήσεων κι εσφαλμένης εντάξεώς μας στην χορεία όσων επιχειρούν να προσεγγίσουν την Ιππική Δεξιοτεχνία μέσω του "αναγεννησιακού" λάθους της που λέγεται “Haute Ècole”. Η Ελληνική Ομάδα Έφιππης Τοξοβολίας των "ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ" εμμένει στους κανόνες της  Φ υ σ ι κ ή ς  Ι π π ι κ ή ς  τους οποίους ώρισε ο αρχαίος Έλλην Ξενοφών, αφαλκίδευτης από τις, παρά φύσει, "αντιλήψεις" των αναγεννησιακών διαστροφέων της! Ακριβώς, όπως ο μεγάλος Ιταλός ανανεωτής της Ιππασίας Federico Caprilli έγραψε : "Ενώ το Dressage επιχειρεί να προσαρμόσει τον Ίππο στον Ιππέα, η Φυσική Ιππασία προσαρμόζει τον Ιππέα στον Ίππο".

     Επιστρέφοντας, λοιπόν, στην Kobilarna Lipica ας αναφερθούμε επ΄ ολίγον στο ιστορικό ιδρύσεως του σημαντικού αυτού Ιππικού Κέντρου το οποίο αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά της παγκόσμιας, πιά, Ιππασίας.   Η ευρύτερη επαρχία του Karst στην οποία ανήκει η Lipica, υπήρξε ήδη από τους ρωμαϊκούς χρόνους ένα "λίκνο" εκτροφής Ίππων ειδικώς προς έλξη πολεμικών αμαξών. Κατά τους μέσους χρόνους η επαρχία αυτή έγινε γνωστή για τις διοργανώσεις σημαντικών ιππαθλημάτων, αλλά και για την εν γένει ιπποπαραγωγική της δραστηριότητα. Το Karst, όμως, λόγω του ασβεστολιθικού υπεδάφους του και των σπηλαιοδιαμορφώσεών του είναι ο "παράδεισος" της Σπηλαιολογίας και των σπηλαιολόγων βαπτίζοντας, μάλιστα και τα σπήλαια με το όνομά του ως "Καρστικές Διαμορφώσεις".

Η γεωγραφική θέση της Lipica

     H περιοχή της Lipica ανήκε στα όρια της Αυστριακής Αυτοκρατορίας στις 19 Μαίου 1580, όταν ο Αυστριακός Αρχιδούκας Κάρολος ΙΙ των Αψβούργων αγόρασε το τεράστιο κτήμα προκειμένου να ιδρύσει εκεί το "Ιπποφορβείο της Βασιλικής και Αυτοκρατορικής Αυλής της Lipica του Karst". Ο Αρχιδούκας Κάρολος ΙΙ των Αψβούργων, αμέσως μετά την αγορά του μεγάλου κτήματος άρχισε την αναμόρφωση των υποδομών του δίνοντας προτεραιότητα στην φιλοξενία των τριών Ανδαλουσιανών επιβητόρων τους οποίους, τον ίδιο χρόνο, είχε εισαγάγει για αναπαραγωγικούς λόγους ο Βαρώνος Johann Khevenhφller επιστρέφοντας από ένα ταξίδι του στην Ισπανία.

H απόδειξη αγοράς (1580) των τριών πρώτων Ισπανικών Ίππων του Ιπποφορβείου

     Σε αυτούς τους αρχικούς τρεις επιβήτορες, το 1581, προσετέθησαν ακόμη έξι, επιπλέον δε και 24 φορβάδες, που εισήχθησαν επίσης από την Ισπανία αφού κατ' εκείνη την περίοδο επιστεύετο ότι οι Ίβηρες Ίπποι ήσαν οι πλέον κατάλληλοι τόσο για το manège όσο και για τον Πόλεμο. Ήδη από το 1595 το Ιπποφορβείο της Lipica μπορούσε να προσφέρει 30 φορβάδες στον Δουκικό Σταύλο του Graz της Αυστρίας και από το 1619 η Lipica τροφοδοτούσε με Ίππους σε τακτική βάση τους Αψβούργειους Σταύλους του Graz και της Βιέννης. Οι αυλικοί και οι λοιποί ευγενείς εκτιμούσαν πολύ την φυσική αντοχή, την ευεξία και καλή υγεία, την ομορφιά και τον καλό χαρακτήρα αλλά και την υπερήφανη κίνηση των δημιουργημάτων του Ιπποφορβείου της Lipica, των Lipizzaner.

Σήμερα, σε μιά "γωνιά" του Ιπποφορβείου, ένας διακεκριμένος επιβήτωρ.

     To 1681, έναν σχεδόν αιώνα μετά την ίδρυση της Kobilarna Lipica, ο Ιστορικός Johann Weichard Freiherr von Valvasor έγραφε : "Μεταξύ άλλων, (ο Κάρολος ΙΙ ) ίδρυσε το 1580 ένα Ιπποφορβείο στο χωριό Lipica της περιοχής Karst όπου εκτρέφονται οι καλύτεροι Ίπποι προοριζόμενοι για την Αυτοκρατορική Αυλή. Οι Ίπποι αυτοί είναι οι πλέον εξαιρετικοί και ανθεκτικοί που μπορεί να υπάρχουν. Βοσκούν σε πετρώδη εδάφη όπου ελάχιστο γρασίδι μπορεί να υπάρξει."

Η "Οδύσσεια" των ευγενών τετραπόδων προκειμένου να επιβιώσουν

      Κατά τους επόμενους, 17ο και 18ο, αιώνες, η Lipica έζησε μία περίοδο ειρηνική με συνεχή  ανάπτυξη, μέχρι την εμφάνιση του Ναπολέοντος Βοναπάρτου στον ευρωπαϊκό ορίζοντα.

     Τότε, τον Μάρτιο του 1797, το Ιπποφορβείο της Lipica θα έπρεπε  εσπευσμένα να εκκενωθεί προκειμένου οι τετράποδοι "ένοικοί" του να σωθούν από την επέλαση της ναπολεοντείου "Mεγάλης Στρατιάς". Τότε τα Lipizzaner ωδηγήθηκαν προς την Ουγγαρία, στην ιστορική πόλη Stuhlweissenburg ( Székesfehérvár ) χωρίς απώλειες.

     Όταν, μετά από ένα εξάμηνο, επέστρεψαν στην Lipica, δυστυχώς, οι εγκαταστάσεις είχαν μετατραπεί σε ερείπια και πολλά από τα αρχεία είχαν καταστραφεί. Η αποκατάσταση δεν άργησε να ολοκληρωθεί αλλά, δυστυχώς και πάλι, ένας σεισμός ( Ιανουάριος 1802 ) προκάλεσε σοβαρές καταστροφές σκοτώνοντας και πολλούς Ίππους! Μόλις, δε, τρία χρόνια κατόπιν ( 1805 ) χρειάσθηκε και πάλι να εκκενωθούν οι εγκαταστάσεις εν όψει της τελευταίας εκστρατείας του Ναπολέοντος Βοναπάρτου. Την φορά αυτή οι Ίπποι μετεφέρθησαν στο Djakovo της Σλαβονίας. Δύο χρόνια κατόπιν, η εκπατρισμένη αγέλη μπορούσε να επιστρέψει στην Lipica. Όμως, στο σύμφωνο ειρήνης του 1809 ο Ναπολέων Βοναπάρτης υπεχρέωσε την Αυστρία να παραδώσει τις περιοχές της  Καρινθίας ( Kφrnten )  της Τεργέστης μαζύ με την Lipica στην Γαλλία! Αλλά, η Αυστρία μη ούσα διατεθειμένη να χάσει τα αγαπημένα της Lipizzaner, ...ξανα-εκκένωσε το Ιπποφορβείο της Lipica και ωδήγησε τα Lipizzaner στην κεντρική Ουγγαρία, στην πόλη Mezőhegyes όπου παρέμειναν επί έξι ολόκληρα χρόνια! Μετά την συντριβή του Ναπολέοντος Βοναπάρτου στο Βατερλώ η Lipica επανήλθε στην κυριαρχία της Αυστρίας.Οι εγκαταστάσεις, όμως και πάλι είχαν υποστεί καταστροφές και αλλοιώσεις από τους Γάλλους κατακτητές υπό τον Στρατηγό Αuguste de Marmont ο οποίος είχε επιφέρει και σημαντικές ζημίες κόβοντας τα γύρω δάση και καταστρέφοντας τόυς βοσκοτόπους της περιοχής.

     Αμέσως ο Αυστριακός Αυτοκράτωρ Φραγκίσκος Ι, παρά την σοβαρή οικονομική κρίση εκείνης της εποχής, διέθεσε τεράστια κεφάλαια αλλά και εργώδη σπουδή προκειμένου να αποκατασταθεί το Ιπποφορβείο της Lipica και οι γύρω περιοχές όπως ήσαν προ της Γαλλικής κατοχικής περιόδου. και όχι μόνον αυτό, αλλά ο ίδιος Μονάρχης εφρόντισε ώστε να πολλαπλασιασθεί αριθμητικώς η αγέλη των ευγενών Ίππων κάνοντας την Lipica να γνωρίσει μία νέα αγλαή φάση λειτουργίας!

     Το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνος υπήρξε μία νέα εποχή ειρηνικής προόδου για την Lipica. Όταν η Ιταλία εισήλθε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το 1914, οι φορβάδες και τα μη απογαλακτισμένα εστάλησαν στο Κάστρο του Laxenburg 15 χιλιόμετρα νοτίως της Βιέννης, ενώ άλλοι νεαροί Ίπποι εστάλησαν στο παλαιό Ιπποφορβείο του Kladrub στην Βοημία. Μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο η περιοχή της Lipica βρέθηκε στην κυριαρχία της Ιταλίας κι έτσι η Αυστρία όχι μόνον δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το παραδοσιακό της Ιπποφορβείο αλλά θα έπρεπε να βρεί νέα θέση φιλοξενείας της αγέλης των Lipizzaner. Yπ΄ αυτές τις συνθήκες, επελέγη το Ιπποφορβείο Piber στην περιοχή Steiermark, 20 χιλιόμετρα δυτικώς του Graz.

     Όταν ο Αυστριακός Λαός πέτυχε την προσάρτησή του στην Γερμανία του Τρίτου Ράιχ ( 1938 ) τόσο η Ισπανική Σχολή της Βιέννης όσο και το Ιπποφορβείο Piber εστρατιωτικοποιήθησαν και ενεσωματώθησαν στις Γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις (Wehrmacht ). To 1942 τα Lipizzaner μετεκινήθησαν από το Ιπποφορβείο Piber προς το Hostau της Βοημίας, 40 χιλιόμετρα από τα Βαυαρικά σύνορα. Έτσι το Hostau ανεπτύχθη ως το πλέον σημαντικό Ιπποφορβείο των περιοχών οι οποίες ανήκαν στην δικαιοδοσία της Γερμανικής Wehrmacht και εκεί, εκτός των Lipizzaner, διετηρούντο αρκετές ακόμη Ιπποφυλές μεταξύ των οποίων και Ρωσικοί Ίπποι από το Ιπποφορβείο Amassow.

Σκηνή από την ταινία με θέμα την επιχείρηση σωτηρίας των Lipizzaner :

"Das Wunder des weissen Hengste"

     Tην Άνοιξη του 1945, όταν ο σοβιετικός στρατός πλησίαζε στο Hostau με κίνδυνο να αφανίσει τα Lipizzaner, o Γερμανός Διοικητής του Ιπποφορβείου, Αντισυνταγματάρχης Hubert Rudofsky καθώς και ο, επικεφαλής, Ιππιατρός του Ιπποφορβείου Dr. Lessing ανέπτυξαν πρωτοβουλία και ήρθαν σε μυστική επαφή με τους Αμερικανούς αντιπάλους τους προκειμένου να εξασφαλίσουν την σωτηρία των αγαπημένων τους Lipizzaner από την σοβιετική βαρβαρότητα. Έτσι, οι δύο Γερμανοί, εζήτησαν από τον Αμερικανό Αντισυνταγματάρχη Charles Reed να μεσολαβήσει ώστε τα πολύτιμα Lipizzaner να τεθούν υπό την εγγύηση των Αμερικανών. Πράγματι ο Αντισυνταγματάρχης Charles Reed απετάνθη στον αρμόδιο Διοικητή Στρατιάς , Στρατηγό George Patton  διακεκριμένο φίλιππο και Ιππέα, ο οποίος δεν εδίστασε να παραβιάσει κάθε σχέση συμμαχίας με τους σοβιετικούς προκειμένου να σωθούν από τα νύχια των τελευταίων τα ευγενή τετράποδα τα οποία οι Ρώσοι απροκαλύπτως έσφαζαν κι έτρωγαν ως εκλεκτούς "μεζέδες"!! Στις 18 Απριλίου 1945 ο Αντισυνταγματάρχης Charles Reed κατέλαβε εξ ολοκλήρου το Hostau ενώ αυτό το τελευταίο ουσιαστικώς ανήκε στην δικαιοδοσία των σοβιετικών. Στις 8 Μαίου 1945 η Γερμανία κατέρρευσε και στις 15 Μαίου, μόλις μία εβδομάδα αργότερα, τα Lipizzaner μεταφέρονται στην Βαυαρία, εντός του αμερικανικού στρατιωτικού τομέως. Εν τω μεταξύ, ο Συνταγματάρχης Alois Podhajsky, ολυμπιονίκης της Ιππικής Δεξιοτεχνίας και Διοικητής της Ισπανικής Σχολής της Βιέννης, είχε ζητήσει από τον Στρατηγό George Patton να συνεχίσει την προστασία των Lipizzaner, έτσι δε, με δύο αποστολές, στις 18 Μαίου και στις 25 Μαίου 1945, 200 Lipizzaner μετεστάθμευσαν στο St. Martin της Άνω Αυστρίας μέχρι την οριστική επιστροφή τους στο Ιπποφορβείο Piber, το 1952. Τρία χρόνια κατόπιν, το 1955, στην Βιέννη, επαναδραστηριοποιήθηκε και η Ισπανική Σχολή της Βιέννης.

     Το 1945 η Lipica παρεχωρήθη στην Γιουγκοσλαυία! Η Γιουγκοσλαυική Κυβέρνηση απαίτησε να παραλάβει όλα τα υπάρχοντα Lipizzaner αλλά εκεί επέστρεψαν μόνον 11 Ίπποι.

     Ήδη, 109 Ίπποι είχαν παραχωρηθεί στην Ιταλία, σχεδόν ισάριθμοι στην Αυστρία ενώ πολύ λίγοι είχαν παραχωρηθεί και στην Τσεχοσλοβακία.

     Τα Lipizzaner διακρίνονται σε έξι βασικές "γραμμές αίματος" από ισάριθμους επιβήτορες: (α) PLUTO, γεννημένος το 1765, με αίμα Ισπανικού και Δανέζικου Frederiksborger. Τα πλάσματα αυτά είναι ανθεκτικά και δυνατά, (β) CONVERSANO, γεννημένος το 1767, ένας τεφρόχρους Neapolitan επιβήτωρ, εκτροφής περιόδου μπαρόκ, (γ) MAESTOSO, γεννημένος το 1773, ένας φαιόχρους επιβήτωρ Kladrub, (δ) FAVORY, γεννημένος το 1779, ένας επιβήτωρ επίσης Kladrub, (ε) ΝΕΑPOLITANO, γεννημένος το 1790, επίσης Neapolitan επιβήτωρ και (ς) SIGLAVY, γεννημένος το 1810 στην Συρία, ένας Αραβικός επιβήτωρ που εισήχθη το 1816.

     Πέραν των βασικών "γραμμών αίματος", διακρίνουμε και κάποιες δευτερεύουσες όπως του : (ζ) INCITATO, γεννημένου το 1802 από Ισπανικό και Ιταλικό "αίμα" και το οποίο ανεπτύχθη στο Ιπποφορβείο Babolna της Ουγγαρίας ως ελαφρύς αγροτικός Ίππος και (η) ΤULIPAN, που ανεπτύχθη στο Κροατικό Ιπποφορβείο Τeresovac (Jankovic) από διασταύρωση Ισπανικού-Νeapolitan και Lipizzaner τον 19ο αιώνα, διαμορφωμένου τελικώς γύρω στα 1880.    Επισήμως αναγνωρίζονται 18 "γραμμές" φορβάδων Lipizzaner και τρείς Αραβικών οι οποίες επιβιώνουν ως σήμερα. Διεθνώς εντοπίζονται περισσότερες. Οι κλασικώς παραδεδεγμένες είναι : SARDINIA, SPADIGLIA, ARGENTINA, AFRICA, ALMERINA, BRADAMANTE, ENGLANDERIA, EUROPA, FISTULA, IVANKA, DEFLORATA, GIDRANA, DJEBRIN, MERCURIO, THEODOROSTA. Τρεις από τις "γραμμές" αυτές αποτελούν παλαιές εκτροφές του Karst γύρω από την Lipica, πέντε από το Kladrub, δύο από το Koptschan και δύο από το Frederiksborg. Oι λοιπές είναι μεικτής προελεύσεως. Επίσης διακρίνουμε και τις ακόλουθες : ΑDRIA, ALKA, ANEMONE, BACHSTELZE, BREZICA, DIANA, ECKE, ELJEN, FLORA, FRUSKA, GENERALE, JUNIOR, HERMINA, KAROLINA, MANCZI, MARA, MIMA, MISS WOOD, MORAVE, MUNJA, NANCI, PAKRA, RAVA, REBECCA, SAGANA, STANA, TERA, TROFETTA, TOPLICA, VIRTUOSA και ZENTA.

     Σήμερα, σε παγκόσμια κλίμακα, αναγνωρίζονται περίπου 3000 καθαρόαιμα Lipizzaner.

     Η εμπειρία της Ιππικής Δεξιοτεχνίας με τα εκπληκτικά Lipizzaner στη Kobilarna Lipica ύπήρξε μοναδική, μιάς και ήταν η πρώτη φορά που ιππεύσαμε πλάσματα επισταμένως εκπαιδευμένα για την συγκεκριμένη αποστολή! "Δάσκαλοι" ανεκτίμητοι, εύκαμπτοι, ευπροσάρμοστοι στην χειριστική "αντίληψη" του Ιππέως, κυρίως, πρόθυμοι να εργασθούν, τα Lipizzaner αυτού του Ιστορικού Ιπποφορβείου σου έδιναν την αίσθηση ότι θέλουν να σου αποκαλύψουν από την πρώτη στιγμή τα μυστικά της μεγαλειώδους κινήσεώς τους!

     Μόλις μπαίναμε στην φάτνη για την διαδικασία της επισάξεως, η συνεργασιμότητα του ...υψηλού τετραπόδου ήταν αμέσως αισθητή. Αταραξία, ακινησία, θετική διάθεση, ήσαν τα χαρακτηριστικά της υποδοχής του Ίππου στον Ιππέα που ετοιμάζεται να "σελλώσει". 

     Κατόπιν, ρυταγωγώντας το και διασχίζοντας οκτώ πόρτες και πέντε ...διαδρόμους, εισερχόμεθα στο κλειστό (πάντοτε) Ιππευτήριο όπου και το μάθημα! Κάθε ημέρα δύο διαφορετικοί Ίπποι εμπεδώνουν κάλλιστα το βαθύ κάθισμα στην ιππευτική "αντίληψη" του Ιππέως, κάθε ημέρα δύο διαφορετικά μαθήματα Ιππικής Δεξιοτεχνίας με "αλληλεπικάλυψη" γνωστικών αντικειμένων ώστε η άφίππευση να βρίσκει τον Ιππέα πιό ικανό, ίσως πιό "σοφό" και ...αδημονούντα για την επόμενη εφίππευση!

     Αυτά τα αισθησιακά τετράποδα σε έκαναν να εκτιμάς βαθύτατα την ακούραστη διάθεσή τους να σε "διδάξουν" καθ' όλη την διάρκεια του μαθήματος, την αμείωτη αφοσίωσή τους στις εντολές των "βοηθημάτων" στα οποία αυθωρεί έσπευδαν να υπακούσουν!

     Η σχέση μαθητού ( Ιππέως ) και Δασκάλου ( Ίππου ) ήταν τόσο ευχάριστη ώστε η χαλαρότητα στα πρόσωπα και των δύο παρέμενε ευδιάκριτη καθ΄όλη την διάρκεια του μαθήματος. Μπορεί οι ασκήσεις να ήσαν απαιτητικές, μπορεί ο ιδρώτας ( του Ιππέως, διότι τα Lipizzaner είναι αρκετά ανθεκτικά... ) να κυλά ποταμηδόν, αλλά η ικανοποίηση του Ιππέως παραμένει αμετρίαστη. Η "φιλοσοφία" ενός μαθήματος εδώ είναι η εμβάθυνση του καθίσματος, η ανάπτυξη αισθήματος προ-διαγνώσεως των δυνατοτήτων του Ίππου από τον Ιππέα, η διακριτική εντολή του Ιππέως προς τον Ίππο της επιθυμητής κινήσεως, η εξίσου διακριτική "έξοδος" από την άσκηση, η μετά την άσκηση εμπέδωση της χειριστικής διαδικασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι την πρώτη ημέρα, ανακόπτοντας διακριτικά (σχετικό, βεβαίως) το βάδην εργασίας του Ίππου μου, αυτός μετέπεσε σε ...ποδοκρουσία (Piaffe) προς μεγάλη μου έκπληξη! Τότε αντελήφθην πόσο άριστα εκπαιδευμένα ήσαν αυτά τα Lipizzaner και, δεν το κρύβω, από εκείνη την στιγμή πολλές φορές επανέλαβα το ...λάθος μου "εκ του πονηρού", ώστε να απολαύσω την ποδοκρουσία καθενός από τα Lipizzaner που ίππευσα.

     Εδώ, όμως θα πρέπει να αναφερθούμε και σε μία σημαντική αδυναμία των Lipizzaner του Ιπποφορβείου της Lipica, όπως την εβίωσα κατά την διάρκεια των μαθημάτων μου και έχουσα σχέση με κάποιο επίκτητο (και όχι φυσικό) χαρακτηροδομικό μειονέκτημα σχετικό με την "intra muros" ανάπτυξη και διαβίωση αυτών των τετράποδων πλασμάτων.

     Αυτά τα υπέροχα, κατά τα λοιπά, πλάσματα γεννώνται, αναπτύσσονται και διαβιούν σχεδόν "in vitro", υπό συνθήκες κλειστού περιβάλλοντος, συνεχώς επιτηρούμενα και χωρίς ιδιαίτερη "τριβή" με τον Άνθρωπο. Η φιλοσοφία της εκτροφής και της εκπαιδεύσεώς τους είναι εκείνη της "εν κλειστώ και παραβύστω" μεταχειρίσεως μόνον από το ενδεδειγμένο Προσωπικό χωρίς την δυνατότητα επαφής με ..."βεβήλους"! Έτσι, τα Lipizzaner αυτού του Ιπποφορβείου αποκτούν ενωρίς μία ιδρυματοποιημένη συμπεριφορά η οποία είναι μεν "βολική" κατά την αδρανή παραμονή τους εντός του συγκεκριμένου Περιβάλλοντος, όμως, έχοντας αποκτήσει φοβίες για ο,τιδήποτε αφίσταται του περικλείστου χώρου της φάτνης τους ή, έστω, των (πάντως, κλειστών) χώρων εντός των οποίων τους επιτρέπεται να κινούνται. Χαρακτηριστική είναι η συμπεριφορά τους εντός της φάτνης όπου πασιφανώς ηρεμούν ευχάριστα αποφεύγοντας επισταμένως την ανταπόκριση σε εξωτερικά ερεθίσματα (π.χ. ανθρώπινη παρουσία). Οι Ίπποι αυτοί, όπως και κάθε Ίππος ο οποίος διαβιοί εν κλειστώ, συμπεριφέρονται ως πλάσματα του ...δοκιμαστικού σωλήνος, ακριβώς όπως ένας σημερινός "δυτικός" ...καλοταϊσμένος, καλοφροντισμένος, εύθραυστος και φοβισμένος πολίτης!

     Ζουν "απρόσιτα" για "αναρμόδια" χέρια, κινούνται αυστηρά ανάμεσα από ανοικτές διαδρομές που ορίζονται από ηλεκτροφόρα σύρματα, ενώ, επιτακτικές απαγορευτικές επιγραφές αποθαρρύνουν την ανθρώπινη προσέγγιση σε αυτά καθώς και την όποια χειρονομία καλής θελήσεως του Ανθρώπου.

Aυτά με ετίμησαν επιτρέποντάς μου να τα ιππεύσω.

     Αυτά τα λευκόφαια τετράποδα δείχνουν το ίδιο ιδρυματοποιημένα όπως ο σημερινός μέσος Ευρωπαίος ο οποίος, πίσω από την "μάσκα" του συμβιβασμού και της υποταγής (στη μοίρα του ...τοκογλυφικού συστήματος που ο ίδιος προετίμησε) κρύβει έναν ψυχοφθόρο φόβο ο οποίος συχνά εκδηλώνεται με απρόβλεπτες αντιδράσεις.

     Ακόμη και στους υπαίθριους χώρους όπου προαυλίζονται, ήδη από την πρώτη "παιδική" ηλικία τους, εθίζονται στην ανθρωποκεντρική "τάξη" με αποτέλεσμα κι αυτά τα πουλάρια να επιδεικνύουν μία στυλιζαρισμένη συμπεριφορά που τα εμφανίζει να συμπεριφέρονται ως "νεοσύλλεκτοι στρατιώτες" που ζουν σε ...σχηματισμό, συμπεριφέρονται σε ...σχηματισμό και πλησιάζουν και για ...χαϊδευτούν σε ...σχηματισμό!

 Πανικός "ante portas"!

                                                

     Έτσι και τα Lipizzaner που ίππευσα, όλα, έδειχναν μία βαθειά ανησυχία για τις πόρτες των Ιππευτηρίων όπου ευρίσκοντο, με αποτέλεσμα, συχνά, να τρέπονται σε πανικόβλητους πλαγιοβηματισμούς και ημιανορθώσεις όταν η έξοδος κάποιου ελιγμού τα έβγαζε μπροστά σε κάποια πόρτα! Ήταν, πράγματι, βασανιστικό να εκτελείς μία άσκηση γνωρίζοντας ότι στην "έξοδό" της θα αντιμετώπιζες έναν Ίππο αλλοφρονημένο στη θέα μιάς από τις δύο (ή και τρεις, πολλές φορές) πόρτες που διέθετε κάθε κλειστό Ιππευτήριο! Επίσης, ήταν κουραστικό να τα ηρεμείς συνεχώς καθώς πλησίαζαν σε πόρτα και προσπαθούσαν αγωνιωδώς να διακρίνουν την προέλευση κάθε θορύβου που διέκριναν πίσω από αυτή. Το να προσέχεις τον "ώμο εντός" αλλά και τα ανήσυχα αυτιά του Ίππου σου ώστε εγκαίρως να προλάβεις πανικόβλητες αντιδράσεις δεν είναι ό,τι καλύτερο για την συγκέντρωση του Ιππέως. Οι Ίπποι της Kobilarna Lipica είναι πανέμορφοι, καλοταϊσμένοι, καλοφροντισμένοι, αλλά κινούνται μέσα στους εσωτερικούς κλειστούς διαδρόμους και στις φάτνες τους χαλαρά, υποτακτικά, όπως οι ...επιβάτες μιάς υπερατλαντικής πτήσεως στους ελεγχόμενους κι επιτηρούμενους διαδρόμους ενός αεροδρομίου! Αυτά τα Lipizzaner μοιάζουν περισσότερο με στυλιζαρισμένους πυργοδεσπότες που δέχονται ξαφνική επίσκεψη περαστικών, παραμένοντας σφιγμένοι μέσα σε καρώ "robes de chambre"! Καμία σχέση με τα  ε λ ε ύ θ ε ρ α  πολεμικά άτια του Kassai Lajos που ζουν στον ολόφρεσκο αέρα του Kaposmérö! Ίπποι αξιολάτρευτοι και οι μεν και οι δε αλλά  π ο ί α  διαφορά στην συμπεριφορική διαφορετικότητα... Κι εμείς, οι Εφιπποτοξότες, νοιώθουμε ευτυχισμένοι με τις φυσικές κι ελεύθερες επιλογές μας οι οποίες μας επιβεβαιώνουν ότι βρισκόμαστε στον  σ ω σ τ ό  "μονοπάτι" Ιππασίας!

     Παρά ταύτα, τα Lipizzaner  της Kobilarna Lipica σου αφήνουν μία "γεύση" ουσιαστικού "ιππεύειν" όταν, μετά τις όποιες χαρακτηροδομικές δυσκολίες τους, σου επιτρέπεται να αναπολείς το μάθημα που σου προσέφεραν! Οι κινητικές ικανότητές τους, η διάθεσή τους σε συνδυασμό με το αμιγώς ιππευτικό περιβάλλον των κλειστών Ιππευτηρίων με τους μεγάλους υποβοηθητικούς καθρέπτες και το εξαιρετικό "πάτωμα", όλα μαζύ σε έκαναν να "ρουφάς" κάθε δευτερόλεπτο μαθήματος σαν να επρόκειτο για μια ολόκληρη ιππευτική εμπειρία. Αλλά όλα αυτά θα ήσαν πολύ λίγα χωρίς την βοήθεια της Fabrizia από την Τεργέστη, η οποία υπήρξε μία από τις πλέον "δραστικές" προπονήτριες που μπορεί κανείς να συναντήσει.

     Η νεαρή αυτή Ιταλίδα, με τεράστια εμπειρία Ιππικής Δεξιοτεχνίας ("Στο κούτελό μου γράφει ...Dressage!", συνήθιζε να μου λέει) κατάφερε να μου "περάσει" τόσες σημαντικές γνώσεις τις οποίες χρόνια ολόκληρα διάφοροι "βαρύγδουποι" (τενεκέδες) εν Ελλάδι αδυνατούν!

     Συστηματική, σαφής, απόλυτη κάτοχος του δεξιοτεχνικού αντικειμένου, αντελήφθη αμέσως την εξατομικευμένη μου ίππευση και "επάνω σε αυτήν" μου δίδαξε την Ιππική Δεξιοτεχνία διορθώνοντάς μου βασικές ατέλειες. Ήταν αυτή που κατάλαβε αμέσως την προς τα αριστερά εκτροπή του "καθίσματός" μου λόγω της προς τα αριστερά διευθύνσεως του τόξου και μου υπέδειξε τρόπο με τον οποίο αμέσως διόρθωσα την ατέλεια. Και ήταν εκείνη η οποία, όταν με είδε να ιππεύω άνευ αναβολέων και ηνιών δεν δίστασε να μου πεί ότι αυτό που έβλεπε ήταν πράγματι μιά ωραία ίππευση! Διότι, οι πραγματικά προηγμένοι στο αντικείμενό τους δεν πάσχουν από αγκυλώσεις αλλά διατηρούν την διαυγή κρίση σε κάθε εξέλιξη. Fabrizia mile grazie!! Tu e quelli cavalli meravigliosi mi avete tante offerto!! 

     Η παραμονή μου σε αυτό το Ιππικό Κέντρο είχε έναν θεαματικό επίλογο, όταν ο ίδιος ο Διευθυντής με κάλεσε ως συνεπιβάτη σε μία προπόνηση αμαξοδηγήσεως που θα έκανε ο ίδιος στα, κατάφυτα, 311 εκτάρια τoυ Ιπποφορβείου της Lipica.

     Ο Διευθυντής κ. Μitja Mahorčič, ένας νεαρός αλλά αφοσιωμένος αλογατάρης, δεινός αμαξηλάτης, μου έδωσε rendez-vous στον κεντρικό σταύλο το μεσημέρι ώστε να με αποχαιρετίσει με μία αμαξοδήγηση που πράγματι υπήρξε αξέχαστη!

     Πράγματι, πηγαίνοντας να τον συναντήσω, αυτόν τον Διευθυντή ενός Ιππικού Κέντρου παγκοσμίου κύρους, τον βρήκα ντυμένο με ρούχα εργασίας, χωρίς ...γραβάτα και λοιπά καθωσπρεπικά παρελκόμενα, να προετοιμάζει ο ίδιος τα Lipizzaner που θα έσυραν την άμαξά μας. Ήταν σκυμμένος και ησχολείτο με την επίσαξη των δύο υπέροχων επιβητόρων για τους οποίους ήταν ιδιαίτερα περήφανος αφού τους εξεπαίδευε ο ίδιος για αμαξοδήγηση. Αυτός, ο Διευθυντής του Ιπποφορβείου της Lipica έχοντας υπό τις διαταγές του μία στρατιά σταυλιτών για τα 361 πολύτιμα Lipizzaner της Φάρμας, ήταν μπροστά μου πεσμένος στα πόδια των τετραπόδων ασχολούμενος μόνος του με την πολύπλοκη και κουραστική επίσαξη των αμαξηλατών Ίππων!

      Όσο τον παρατηρούσα συγκινημένος για την αφοσίωσή του στην προετοιμασία, εκείνος γύρισε με ένα πλατύ χαμόγελο και μου είπε:

     -Είναι χαρά μου να τα περιποιούμαι μόνος μου γιατί θέλω η εκπαίδευσή τους και η φροντίδα τους να περνάει από το χέρι μου! 

     Ο Διευθυντής, λοιπόν, τoυ Ιπποφορβείου, φορώντας το περίζωμα του Αμαξηλάτου όπως απαιτούν οι Παραδόσεις, ηνιόχησε με ακρίβεια πιλότου Formula τους λευκούς επιβήτορες και την άμαξά μας περνώντας τους εσωτερικούς δρομίσκους των εγκαταστάσεων, τα προαύλια και μπαίνοντας ακόμη και μέσα σε αίθουσες σταύλων!

O χώρος του, εν κοινώ, σταυλισμού των Πώλων.

     Ο τολμηρός νεαρός Αμαξηλάτης δεν δίσταζε να περνά θύρες εισερχόμενος στα εσωτερικά κτηρίων, να βγαίνει διασχίζοντας περίφρακτες στενοποριές αλλά και να σταματά κάθε που συναντούσε κάποιον υφιστάμενό του ώστε να δώσει οδηγίες διότι, παρά την βόλτα μας, οι εργασίες στο Ιπποφορβείο συνεχίζοντο ακατάπαυστα. Η επικοινωνία του με τους υφισταμένους του ζεστή, φιλική, αλογατάρικη, χωρίς «δήθεν» και «τάχα» αποστασιοποιήσεις τόσο συνήθεις σε περιβάλλοντα τριτοκοσμικών υπαναπτύκτων.

     Βγήκαμε από τις κυρίως εγκαταστάσεις στο εξωτερικό οδικό δίκτυο όπου, τηρώντας ευλαβικά την οδοσήμανση διασταυρωθήκαμε με αρκετά οχήματα χωρίς τα Lipizzaner μας να δείξουν την όποια ταραχή. 

     Τα πανέμορφα άτια μας, υπό τον πλήρη έλεγχο του Αμαξηλάτη τους ο οποίος τα καθησύχαζε με μελωδικούς λαρυγγισμούς, συνέχιζαν να τροχάζουν ρωμαλέα, ισότονα, συσπειρωμένα και με ευχάριστη διάθεση.

     Σε λίγο αφήσαμε την δημοσιά και μπήκαμε στη μεγάλη έκταση του Golf που συμπληρώνει τις εγκαταστάσεις του Ιπποφορβείου. Το γήπεδο αυτό, δημιούργημα του γνωστού σχεδιαστού Donald Haradine, άρχισε να λειτουργεί το 1989 με διαδρομή εννέα οπών, μήκους 3163 μέτρων. Σε ένα από τα ωραιότερα σημεία της κεντρικής Ευρώπης αυτό το γήπεδο Golf λειτουργεί παραλλήλως με μία κλειστή πισίνα , γήπεδο αντισφαιρίσεως, θαυμάσιο γυμναστήριο και πολλά άλλα, επιτρέποντας σε εθνικές ομάδες και μεμονωμένα άτομα να προπονούνται εδώ ολόκληρο τον χρόνο.

     Πάνω στο καταπράσινο γκαζόν του Golf τα υπερήφανα Lipizzaner ξεχώριζαν αιφνιδιάζοντας ευχάριστα τους Golfers οι οποίοι, όχι μόνον δεν δυσανασχετούσαν με τους απρόσμενους "εισβολείς" αλλά και μας χαιρετούσαν εγκάρδια!

     Η διαδρομή μας συνεχίστηκε και εκτός περιοχής Golf μέσα σε ένα καταπληκτικό τοπίο στο οποίο ο χειμώνας μόλις υποχωρούσε παραδίδοντας τη σκυτάλη σε μία ολόφρεσκια άνοιξη. Πελώριες καστανιές αλλά και λογής-λογής βλάστηση συνέθεταν εντυπωσιακούς "πίνακες ζωγραφικής" σ' ετούτο τον ευλογημένο τόπο!

     Και η αμαξηλασία του "μαέστρου" Διευθυντού έγινε ακόμη πιό συναρπαστική όταν, καθ' οδόν, συναντήσαμε μία ...μπουλντόζα με διατρητικό "δόντι" να τρυπά, κάπου, το έδαφος. Ο Αμαξηλάτης πλησίασε, έθεσε τα Lipizzaner ακριβώς κάτω από τον ολοκίτρινο ατσάλινο βραχίονα και ζήτησε από τους εργάτες να τον περιστρέψουν γύρω από την άμαξά μας! Η θορυβώδης μηχανοκίνητη "αψίδα" γύρισε δυό-τρεις φορές πάνω από την άμαξα και τα Lipizzaner μας χωρίς τα τελευταία να δείξουν την παραμικρή ενόχληση! 

     Σκέφθηκα την διαφορά αντιδράσεων δύο Ίππων οι οποίοι εξεπαιδεύθησαν από έναν ειδήμονα σε  ε λ ε ύ θ ε ρ ο  π ε δ ί ο  και τα αντίστοιχα Lipizzaner που ίππευσα, με τις απροσδόκητες φοβίες τους και τις βίαιες υπεκφυγές τους ως συνέπειες μιάς ζωής υπό συνθήκες κλειστού περιβάλλοντος. Τι τεράστια διαφορά! Πράγματι, ο Kassai Lajos και οι θιασώτες της Φυσικής Ιππασίας, ξέρουμε πολύ καλά "τι" μας γίνεται! Πράγματι, όσοι εγκλωβίζουν και ιδρυματοποιούν τον Ίππο στο ασφυκτικό περιβάλλον του "box" και του περίκλειστου "manège" είναι, επιεικώς, ανόητοι!

     Ο δρόμος της επιστροφής ήταν μελαγχολικός... μέσα σ' ετούτη την πεντακάθαρη και πανέμορφη φύση σκεφτόμουν εκείνο που θα συναντούσα επιστρέφοντας σ΄ έναν, άλλοτε, πανέμορφο τόπο που σήμερα κατήντησε σκιά του εαυτού του!

Ακρόπολις της Περγάμου.

     Τότε θυμήθηκα τους πενήντα ελλαδίτες που κάποτε συνώδευσα ως την Ακρόπολη της Περγάμου και από αυτούς μόνον τρεις παρηκολούθησαν  την ξενάγηση που τους προσέφερα... Οι υπόλοιποι θεώρησαν καλύτερο να καθίσουν απ' έξω, σε ένα τρισάθλιο, βρώμικο, τούρκικο καφενέ για να πιούν ...φραπέ! Τότε αναλογίσθηκα το ρημαγμένο Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο Μαρκοπούλου το οποίο ρήμαξε η ιππικώς άσχετη "Ελληνική Ομοσπονδία Ιππασίας" με τηκαταστρεπτική της επίδραση στα ελληνικά ιππικά πράγματα και στη σύγχρονη ελλαδική "ιππική"... και...

Ελληνικά Μοσχονήσια.

     Και τότε ξανα-κατάλαβα  γ ι α τ ί  στα Ελληνικά Μοσχονήσια κυματίζουν ξένες σημαίες!

     Φεύγοντας από την Kobilarna Lipica αισθάνθηκα απέραντη ευγνωμοσύνη για τον Διευθυντή κ. Μitja Mahorčič, την Προπονήτριά μου Fabrizia, το Προσωπικό των εγκαταστάσεων, αλλά  κ υ ρ ί ω ς  για τα λευκά αυτά Lipizzaner που με δίδαξαν ένα βαθύτερο "κάθισμα", ακόμη "καλύτερες χείρες" και, βεβαίως, πολύ πιό ουσιαστική ψυχοπνευματική επικοινωνία με ένα τελείως διαφορετικό, ταξιδερμικώς, είδος που, ως φαίνεται, σφραγίζει ανεξίτηλα τα συναισθήματα όσων το προσεγγίζουν.