ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ
Ιστορία
Ο Βελονισμός είναι μία από τις αρχαιότερες θεραπευτικές τέχνες που έχει τις ρίζες της στην Κίνα. Αποτελεί μέρος της Κινέζικης Ιατρικής (Κ.Ι) , μαζί με τη moxa-θεραπεία (θέρμανση με καιγόμενο βότανο) τα βότανα, τη διαιτητική και την κινέζικη μάλαξη (Tuina). Σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα η Κ.Ι. εφαρμόζεται για περισσότερο από 4000 χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων διαμορφωνόταν συνεχώς.
Οι Κινέζοι στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν στην αχανή Κινέζικη χώρα, ανέπτυξαν αυτό το θεραπευτικό σύστημα το οποίο χαρακτηρίζεται από μεθοδικότητα , συνοχή και πληρότητα, πάντα σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Πιστεύεται ότι ο «πρόγονος» της θεραπείας με βελονισμό & moxa αναπτύχθηκε στις κοιλάδες του Κίτρινου Ποταμού (Huanghe), ενώ η θεραπευτική με βότανα «γεννήθηκε» στην κοιλάδα Changjiang. Με την πάροδο των αιώνων αυτές οι δύο μέθοδοι συναντήθηκαν, εμπλουτίστηκαν, διαμορφώθηκαν και μαζί πλέον δημιούργησαν αυτό που σήμερα λέμε Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (Π.Κ.Ι.). Λόγω της τεράστιας έκτασης της χώρας, τα κλιματικά (υγρασία, ξηρασία, κρύο, ζέστη κλπ) και εδαφικά (παράλια, ενδοχώρα, βουνά, κοιλάδες κλπ) χαρακτηριστικά διαφέρουν σημαντικά από τόπο σε τόπο. Ως εκ τούτου οι συνθήκες επιβίωσης και οι ανάγκες ανά περιοχή διέφεραν σημαντικά με αποτέλεσμα να αναπτυχθούν διαφορετικοί τρόποι και τεχνικές θεραπείας. Συνολικά όμως, οι βάσεις και οι αρχές πάνω στις οποίες βασίζονταν ήταν άρρηκτα συνδεδεμένες με τη φιλοσοφία και συγκεκριμένα με τον Νταοϊσμό (σχέση ανθρώπου - σύμπαντος), τον Φυσιοδιφισμό (yin-yang & 5 τάσεις) και τον Κομφουκιανισμό (ηθική υπόσταση).
Οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι το κυριότερο βιβλίο από το οποίο απορρέει η βασική θεωρία (Nei Jing) γράφτηκε κατά την εμπόλεμη περίοδο περί το 475-221 Π.Χ από πολλούς συγγραφείς κι όχι από έναν (Huangdi) όπως αναφέρεται στο βιβλίο. Στα κείμενά του αναπτύσσεται η βασική ιατρική θεωρία όσον αφορά τη φυσιολογία και την παθολογία του ανθρώπινου σώματος. Αργότερα επήλθαν τροποποιήσεις από νεώτερους συγγραφείς. Επίσης, αργότερα (περί το 25-221 Μ.Χ.) γράφτηκαν επεξηγήσεις επί του αρχικού κειμένου στο νεώτερο (Nan Jing). Τα δύο προηγούμενα βιβλία μαζί με το νεώτερό τους (Jia Yi Jing) που αφορά καταγραφή της μέχρι τότε γνώσης, αποτελούν τα θεμέλια του βελονισμού και της moxa-θεραπείας.
Αρχές
Οι θεμελιώδεις αρχές στις οποίες βασίζεται η Κ.Ι και κυρίως ο βελονισμός είναι:
· Η θεωρία των Yin & Yang και η θεωρία των 5 Στοιχείων (ή 5 Τάσεων)
· Η θεωρία για τα εσωτερικά όργανα, τα κανάλια (ή μεσημβρινοί) , το αίμα και τα σωματικά υγρά
· Η θεωρία για τους εξωγενείς παθογόνους παράγοντες, τα 7 συναισθήματα και την παθογένεση.
· Η θεωρία για τους τρόπους εξέτασης και την διαφοροποίηση των συμπτωμάτων.
· Οι κανόνες με τους οποίους επιλέγεται ο τρόπος- μέθοδος της θεραπείας.
Με αναφορά στα παραπάνω μπορούμε να περιγράψουμε το σκεπτικό που ακολουθούμε και τον τρόπο εφαρμογής των θεραπειών με βελονισμό και moxa. Πλέον θα αναφέρεται κυρίως ο βελονισμός αφού αποτελεί τη βάση επάνω στην οποία στηρίζεται η χρήση των άλλων μεθόδων όπως moxa , Tuina Κλπ.
Μια από τις έννοιες που χρησιμοποιούνται συχνά είναι το Qi (ΤΣΙ). Η μετάφρασή του σημαίνει «ενέργεια». Όμως, όπως συμβαίνει σε όλες τις μεταφράσεις από τα Κινέζικα σε άλλες γλώσσες, δεν μπορούν να αποδοθούν με ακρίβεια. Αυτό συμβαίνει επειδή η κινέζικη γλώσσα εκφράζεται με εικόνες- παραστάσεις, ενώ η πληθώρα των άλλων γλωσσών (κυρίως στο Δυτικό κόσμο) εκφράζονται με λέξεις που εμπεριέχουν συγκεκριμένες έννοιες. Για παράδειγμα , το Qi , μεταφράζεται ως «ενέργεια» όμως δεν αφορά μόνο τις άυλες μορφές ενέργειας (π.χ. ηλεκτρομαγνητική, θερμική, πυρηνική κλπ) αλλά και την ίδια την ύλη. Σε αυτό το σημείο βλέπουμε συμφωνία της αρχαιότερης με την νεώτερη επιστημονική αντίληψη αφού μέσα από τις θεωρίες της φυσικής (όπως Θεωρία Σχετικότητας) η ύλη εκφράζεται ως κλάσμα ενέργειας. Αρχικά, λοιπόν, υπάρχει το Qi, το οποίο βρίσκεται σε διαρκή ροή (κίνηση). Η κίνησή του αποτελεί προϋπόθεση ζωής και αντίστροφα. Αν το Qi δεν κινείται-ρέει, τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για ζωή. Επιπλέον, η δυσκολία και η μη ομαλή ροή του αποτελεί τον βασικό παράγοντα ασθένειας (οποιασδήποτε). Βασικός στόχος της θεραπείας είναι να αποκαταστήσει την ομαλή και φυσική ροή του. Η υγιής ροή του, κυβερνάται από τις θεμελιώδεις αρχές που περιγράφησαν πιο πάνω (yin & yang, 5 τάσεις, φυσιολογία κλπ). Το Qi περιέχεται και ρέει στα κανάλια (ή μεσημβρινούς).
Τα κανάλια είναι άυλα και μη ορατά. Σύμφωνα με τη θεωρία, προϋπάρχουν του φυσικού σώματος, αποτελούν δε, το αρχικό «πλέγμα» επάνω στο οποίο «δομείται» ο οργανισμός. Διατρέχουν όλο το φυσικό σώμα σε διάφορες διαδρομές και πολλές διακλαδώσεις. Έτσι καταφέρνουν να διανείμουν τη ροή του Qi και του Αίματος παντού και συνεπώς να μεταφέρουν «θρέψη» και «πληροφορίες» σε όλο τον οργανισμό, σε υλικό και αιθερικό επίπεδο (ιστούς, όργανα, νου, ψυχή). Εκτός όμως των «χρήσιμων» συστατικών, μεταφέρονται και παθογόνα τα οποία με κάποιο τρόπο έχουν εισέλθει στον οργανισμό ή έχουν δημιουργηθεί από κακή λειτουργία του. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε αυτή τη διαδικασία με την κυκλοφορία του αίματος στο σώμα το οποίο αποτελεί μεταφορέα θρεπτικών και χρήσιμων συστατικών στο σώμα αλλά και άλλων παθογόνων ή άχρηστων που μπορεί να προκαλέσουν ασθένεια ή δυσλειτουργία.
Το δίκτυο των καναλιών δεν είναι «κλειστό» κύκλωμα αλλά αντιθέτως «ανοιχτό» και σε διαρκή επικοινωνία με το περιβάλλον, το σύμπαν. Έτσι, ανταλλάσσονται «πληροφορίες» και με το περιβάλλον με το οποίο αλληλεπιδρούμε διαρκώς. Αυτή η επικοινωνία αποτελεί τη βάση της αρμονικής μας συνύπαρξης με το φυσικό περιβάλλον μας. Όσο πιο αρμονική είναι αυτή τόσο ενισχύει τη φυσική, ψυχική και πνευματική υγεία μας.
Επάνω στα κανάλια, είναι τοποθετημένα τα «Σημεία βελονισμού». Βρίσκονται σε συγκεκριμένες θέσεις στο σώμα και η κατάλληλη χρήση τους (ο ερεθισμός τους με βελόνα ή δακτυλοπίεση ή moxa) προκαλεί την κίνηση του Qi. Τα σημεία βελονισμού αποτελούν «πύλες» επικοινωνίας με το σύμπαν, μέσα από τις οποίες μπορούμε να εισέλθουμε στη ροή του Qi. Κατ’ επέκταση είναι «σημεία» επιρροής του Qi & Αίματος και των καναλιών μέσα στα οποία ρέουν, των οργάνων στα οποία καταλήγουν τα κανάλια και τελικά του σώματος , της ψυχής και του νου που ζουν και εκδηλώνονται σε δυναμική σχέση.
Οι νόμοι που διέπουν τη λειτουργία Qi, καναλιών, οργάνων κλπ, εκφράζονται με συνοχή και πληρότητα μέσα από τις θεωρίες των yin & yang και των 5 τάσεων (ή φάσεων ή στοιχείων). Αυτές οι θεωρίες εκφράζουν και περιγράφουν, πώς, οτιδήποτε σχετίζεται με τη ζωή είναι δυναμικό διαρκώς μεταβαλλόμενο και πως δεν μπορούμε να κατατμήσουμε τη φύση και να απομονώσουμε τα κομμάτια της, αφού η σχέση μεταξύ αυτών είναι η ίδια η ζωή.
Συνεπώς, είναι άτοπο να θεωρήσουμε ότι ένα όργανο ή ένα μέρος του σώματος πάσχει χωρίς ταυτόχρονα να επηρεάζονται και άλλα μέρη του σώματος όπως επίσης και η ίδια η ψυχή και ο νους. Ας σκεφτούμε για παράδειγμα πώς επηρεάζεται η ισορροπία του νου μας ή και ψυχική μας ισορροπία όταν βιώνουμε έναν ισχυρό κι επίμονο πόνο στο σώμα. Αντίστροφα, πόσες φορές δεν έχει προκληθεί δυσλειτουργία ή πόνος σε σωματικό επίπεδο επειδή η ψυχική μας κατάσταση δεν είναι καλή (π.χ. από stress). Με μια λέξη μπορούμε να εκφράσουμε τα παραπάνω ως «ολιστικότητα».
Εφαρμογή του βελονισμού
Η σωστή και πλήρης εφαρμογή του βελονισμού ως θεραπευτική τέχνη βασίζεται αποκλειστικά στην ολιστικότητα.
Δεν νοείται ποτέ μια θεραπεία, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι συσχετισμοί και οι αλληλεπιδράσεις όλων των μελών του συνόλου, όπου σύνολο είναι το ίδιο το σύμπαν κι εμείς μικρότεροι αντικατοπτρισμοί του. Στην ουσία, δεν έχει σημασία τόσο το σύμπτωμα αλλά η αιτία ή αιτίες που το έχουν γεννήσει. Πολύ συχνά αυτές οι αιτίες είναι μακρυά και φαίνονται άσχετες από το αποτέλεσμα (σύμπτωμα). Όμως έχει μεσολαβήσει μια μακρυά αλυσίδα μεταφοράς τους μέχρι να εκδηλωθούν τα συμπτώματα τα οποία αποτελούν «κραυγή αγωνίας» και προειδοποίησης του οργανισμού ότι κάτι δεν έχε πάει καλά στην διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ σώματος-νου-ψυχής και συμπαντικής αρμονίας. Κάποιοι συμπαντικοί – φυσικοί «νόμοι» έχουν παραβιαστεί. Η εφαρμογή του βελονισμού βασίζεται καταρχήν στην αναγνώριση (διάγνωση) της αρχικής ανισορροπίας και κατόπιν αποσκοπεί στην ενεργοποίηση του οργανισμού ώστε να την αντιμετωπίσει. Κατά βάση η θεραπεία ενεργοποιεί τους μηχανισμούς αυτοΐασης με τους οποίους έχουμε προικιστεί ή έχουμε αναπτύξει σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Πώς; Μέσα από την εξισορρόπιση της ροής του Qi και τελικά της επαναφοράς της αρμονίας των yin & yang και των 5 τάσεων (στοιχείων).
Είναι απόλυτα σημαντικό, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μιας θεραπείας να αφορά τον άνθρωπο-ασθενή ως μοναδικό πλάσμα κι όχι την ασθένεια ως κάτι αυθύπαρκτο. Η εκδήλωση οποιασδήποτε πάθησης μπορεί να είναι παρόμοια αλλά ποτέ ίδια σε κάθε άνθρωπο. Αυτό επειδή τα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά, η ιδιοσυγκρασία, τα κληρονομικά χαρακτηριστικά, τα δυνατά ή τα αδύνατα στοιχεία κάθε ανθρώπου είναι μοναδικά, συνεπώς δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κάθε άνθρωπο σαν να ήταν ίδιος με όλους τους άλλους. Τελικά, επιβάλλεται, κάθε θεραπευτική προσέγγιση να είναι εξατομικευμένη. Γι αυτό στο βελονισμό δεν έχει τόσο σημασία η έννοια της «συνταγής» όσο η έννοια της προσωπικής προσέγγισης.
Τα αποτελέσματα
Τα αποτέλεσμα των θεραπειών, ο δέκτης τα βιώνει συνολικά κι όχι μεμονωμένα.
Η αρχική «κραυγή αγωνίας» του οργανισμού εκφράστηκε με κάποια συμπτώματα. Με τη θεραπεία η εξάλειψη αυτών συνοδεύεται άρρηκτα από την ταυτόχρονη βελτίωση και επαναφορά της ισορροπίας σε πολλά επίπεδα. Πολύ συχνά μετά από θεραπείες διαπιστώνεται ότι έχουν αρχίσει να ρυθμίζονται κι άλλες καταστάσεις που ενδεχομένως έχουμε συνηθίσει να τις ζούμε ή τις έχουμε παραβλέψει. Επίσης, στις περισσότερες των περιπτώσεων βελτιώνεται η ψυχική γαλήνη και η νοητική διαύγεια, καθώς επίσης και η ικανότητα διαχείρισης της ζωής μας συνολικά. Αυτά τα αποτελέσματα θεωρούνταν ανέκαθεν ορθά κατά τη σωστή εφαρμογή της τέχνης του βελονισμού κι όχι μόνο η εξάλειψη μερικών συμπτωμάτων τα οποία ενδέχεται να εκδηλωθούν με άλλο τρόπο, αφού η αιτία του προβλήματος θα έχει μείνει ανέγγιχτη.
Συνεπώς, δεν έχει νόημα να μιλάμε για ασθένειες οι οποίες θεραπεύονται με την εφαρμογή του βελονισμού αλλά για ασθενείς-πλάσματα-μοναδικές υπάρξεις οι οποίοι δέχονται τα ευεργετικά αποτελέσματα της απόλυτα εξατομικευμένης θεραπείας.
Οι βελόνες
Τα κυρίως όργανα εφαρμογής του βελονισμού είναι οι βελόνες: εξαιρετικά λεπτές και λεπτομερώς επεξεργασμένες βελόνες εισάγονται στο σώμα σε συγκεκριμένα σημεία.
Η εφαρμογή τους είναι ανώδυνη και απολύτως ακίνδυνη. Πλέον παγκόσμια χρησιμοποιούνται βελόνες μίας χρήσεως αποστειρωμένες και συσκευασμένες στο εργοστάσιο κατασκευής τους. Δεν δημιουργούν τραύμα και είναι απόλυτα αποδεκτές από το σώμα.
Λίγα λόγια από τον ίδιο τον Συγγραφέα για τον εαυτό του:
Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1969. Το πρώτο μου πτυχίο ολοκληρώθηκε το 1993 στη Φυσική. Η μελέτη και κατανόησή της διεύρυνε τους ορίζοντες της σκέψης μου και χαρακτηρίζει όλες τις μετέπειτα επιλογές και αναζητήσεις μου. Ακολούθησε το πτυχίο Επαγγελματία Χειριστή Ελικοπτέρου (2003-2006), 1ο & 2ο επίπεδο στην Οινογνωσία (2006-2007), 1ο & 2ο επίπεδο Coaching (Initials & Neuro-Linguistic Programming) (2007).
Στο μεταξύ εργάστηκα στις τηλεπικοινωνίες επί 11 χρόνια. Δίδαξα κατ’οίκον σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου, σε σχολική τάξη, καθώς και σε επαγγελματικά σεμινάρια.
Έχοντας ήδη ενδιαφερθεί για τις ανατολικές φιλοσοφίες και τρόπο σκέψης κατά την εξάσκησή μου στις πολεμικές τέχνες, μυήθηκα στον 1ο βαθμό στο Reiki (Usi System of Natural Healing) το 1999. Το 2008 ολοκλήρωσα πρώτο κύκλο σπουδής στο Thai Yoga Massage στην Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής και Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής. Έμαθα το Καθιστό Μασάζ στο NHS. Περαιτέρω, σπουδή στο Thai Massage σε συνδυασμό με ανατομία – κλινική προσέγγιση - οστεοπαθητική – εγκυμοσύνη, ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο - Μάρτιο του 2009 στο Λάος. Παράλληλα επέλεξα σπουδές στη Βασική Θεωρία της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, τη Διατροφή, τα Ιατρικά και τη Διάγνωση, με στόχο το Δίπλωμα στο Βελονισμό. Ακολούθησε η εκπαίδευση μου επί 1 έτος στην τεχνική της Σπονδυλοθεραπείας (με ήπιους χειρισμούς) στο NHS.
Συνεχίζω να μελετώ και να σπουδάζω τη θεραπευτική τέχνη του Βελονισμού, ενώ παράλληλα ενημερώνομαι και παρακολουθώ σχετικά σεμινάρια.
Εν τέλει, εφαρμόζω τις θεραπείες
· Βελονισμού & moxa
· με Βεντούζες
· Thai Yoga & Osteo Thai Massage
· Σπονδυλοθεραπείας
· Full body oil massage
· Μασάζ σε καθιστή θέση
· Reiki
Στοιχεία επικοινωνίας :
Ανδρέας Καρούσος
Τηλ.: 697 36 989 36