ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΙΠΠΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΜΟΛΕΝΙΤΖ
ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ
ΠΡΟΣ ΧΡΗΣΙΝ
ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ
ΕΙΣ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟΝ ΤΟΥ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΝΤΟΣ ΟΠΛΟΥ
ΚΑΙ ΙΔΙΩΣ ΤΟΥ
ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ
(1876)
Ο Κωνσταντίνος
Σμολένσκη ή Σμολένιτζ ή Σμολένσκυ (Φεβρουάριος 1843 - 27 Σεπτεμβρίου 1915) ήταν ανώτατος
αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, αντιστράτηγος πυροβολικού, ήρωας του
Ελληνοτουρκικού πόλεμου του 1897 και δυο φορές υπουργός στρατιωτικών. Ο Κωνσταντίνος
Σμολένσκη ήταν μέλος της ιστορικής οικογένειας των Σμολένσκη ή Σμόλενιτς οι
οποίοι κατάγονταν από την Μοσχόπολη. Σύμφωνα με μια εκδοχή, το επώνυμο της
οικογένειας ήταν Δήμου, το οποίο και άλλαξαν σε Σμολένσκη, όταν έλαβαν τίτλο
ευγενείας στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους. Το Σμολένσκη
παραπέμπει στο όρος Σμόλικα της Πίνδου, μεγάλες εκτάσεις του οποίου οι Δήμου
είχαν στην κατοχή τους από την βυζαντινή ήδη περίοδο. Κατά μία άλλη εκδοχή,
ο προπάππος του αντιστράτηγου - Σίμων Σμόλενιτς - εγκαταστάθηκε στην Ουγγαρία
από την Μοσχόπολη, μετά το 1770 και απέκτησε περιουσία. Από την έπαυλη της
οικογένειας, στον βορρά της Ουγγαρίας, που ονομαζόταν Σμολκ προήρθε και το
επώνυμο της οικογένειας. Πατέρας του
Κωνσταντίνου Σμολένσκη ήταν ο επίσης στρατιωτικός Λεωνίδας Σμόλενιτς, και
μητέρα του η Μαρία Αξιώτη από την Νάξο, κόρη του οπλαρχηγού Κωνσταντίνου
Αξιώτη. Είχε ακόμα έναν μικρότερο αδερφό τον επίσης στρατιωτικό, Νικόλαο
Σμόλεντς. Ο Σμολένσκη παντρεύτηκε στις 22 Νοεμβρίου
του 1875, την Χαρίκλεια (ή Χαριτίνη) Μελά, κόρη του γνωστού συγγραφέα,
Λέοντος Μελά, και θεία του Παύλου Μελά, και μαζί απέκτησαν πέντε κόρες, από τις
οποίες όμως επέζησαν μόνο οι τρεις: η Μαρία, η Ραλλού και η Σοφία. Από
αυτές, η Ραλλού Σμολένσκη, αυτοκτόνησε σε ηλικία 20 ετών, αφού σύμφωνα με τον
τύπο της εποχής έπασχε από μελαγχολία μετά τον θάνατο της μητέρας της. Ο
Σμολένσκη κατοικούσε στο σημερινό Νέο Φάληρο, σε έπαυλη νεοκλασικού ρυθμού που
χτίστηκε πιθανότατα την δεκαετία 1875 - 1885, στην οδό που έφερε το όνομά του,
και συγκεκριμένα στο σημερινό διατηρητέο και ανακαινισμένο κτίριο επί των οδών
Ελευθερίου Βενιζέλου 17 και Κωνσταντίνου Σμολένσκη 25 - αν και διατηρούσε
ακίνητη περιουσία και στο κέντρο της Αθήνας. Η κηδεία του έγινε
στις 28 Σεπτεμβρίου του 1915, με πλήθος κόσμου να τον συνοδεύει στο Α΄
Νεκροταφείο όπου ετάφη, ενώ του αποδόθηκαν όλες οι στρατιωτικές τιμές.
Πολύ πριν ο ελλαδικός στρατός καταντήσει "καμαριέρα" λαθροεισβολέων και οι στρατώνες μετατραπούν σε ...hot-spots, όπως συνέβη στη μεταπολιτευτική δημοκρατία, τα στελέχη του Ελληνικού Στρατού, οι Αξιωματικοί του, όχι μόνον ήσαν προσηλωμένοι αυστηρώς στα στρατιωτικά καθήκοντά τους αλλά και διέθεταν ιδιαίτερη μόρφωση με αποτέλεσμα, ακόμη και σήμερα να θαυμάζουμε το συγγραφικό έργο που άφησαν πίσω τους ακόμη και μέχρι την περίοδο των στρατιωτικών Κυβερνήσεων της 21ης Απριλίου. Ειδικώς δε για το όπλο του Ιππικού, πάμπολλα εκπαιδευτικά στρατιωτικά εγχειρίδια και διάφορες εκδόσεις, υπογραφόμενα από Έλληνες Αξιωματικούς, πλείστα εκ των οποίων διασώζουμε στην Βιβλιοθήκη μας, μας αφήνουν άναυδους για την επιστημονικότητα και την πληρότητά τους, ενώ ένα τεράστιο και θλιβερότατο κενό παρομοίων εργασιών παρατηρούμε από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, μία περίοδος "νεκρή" για την παραγωγικότητα στρατιωτικής τεχνογνωσίας εν συγκρίσει με τις προηγηθείσες περιόδους. Εν μέσω αυτών των συγγραμμάτων που αφορούν στον Ίππο και την Ιππική, λαμπρή θέση κατέχει το, ως άνω, Εγχειρίδιο του Στρατηγού του Πυροβολικού Κωνσταντίνου Σμολένιτζ το οποίο συνέγραψε όταν ήταν, ακόμη, Υπολοχαγός. Σε αυτό το υπέρ 700 σελίδων ογκωδέστατον εγχειρίδιο, συμπεριλαμβάνονται 108 σελίδες, τιτλοφορούμενες "ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΙΠΠΟΥ" το περιεχόμενο των οποίων συνιστά μιάν αυτοτελή Ιππογνωσία ανεκτίμητης αξίας.
Ο τότε Υπολοχαγός και μετέπειτα ήρωας Στρατηγός Κωνσταντίνος Σμολένιτζ (οι περισσότεροι τον γνωρίζουν ως "Σμολένσκυ" αλλά εκείνος προτιμούσε το "Σμολένιτζ") σε αυτές τις 108 σελίδες, με ακρίβεια, λακωνικότητα αλλά και εξονυχισμό του αντικειμένου μας καθιστά κοινωνούς περί τα του Ίππου με τέτοια πληρότητα ώστε η Σχολή μας έχει αντλήσει εξ αυτού σημαντική πληροφόρηση προς όφελος των μαθητών μας με στοιχεία τα οποία παραμένουν διαχρονικής σημαντικότητος και αναλλοίωτα μέσα στον χρόνο!
