ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΦΙΠΠΗ ΤΟΞΟΒΟΛΙΑ

TOTE, Ή, ΤΩΡΑ;

Απότμημα διακοσμητικού πινακιδίου

Περίοδος: Εποχή Σιδήρου III

Χρονολόγηση: περίπου 8ος–7ος αιώνας, π.χ.χ.

Τοποθεσία: Περσία, Ziwiye

Πολιτισμός: Περσικός

Υλικό: Ελεφαντόδοντο.

Διαστάσεις: 2.13 x 4.17 in. (5.41 x 10.59 cm)

Ταξινόμηση: Ελεφαντοστέινα ανάγλυφα

Έκθεση: The Metropolitan Museum of Art: Met Fifth Avenue in Gallery 400 [N.Y.]

     Το συγκεκριμένο αντικείμενο αποτελεί το ένα από τρία παρόμοια με σκηνές μάχης και κυνηγίου, τα οποία εκτίθενται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, προερχόμενα από την περσική συλλογή ευρημάτων Ziwiye.

     Κάποιες στυλιστικές διαφορές που διακρίνονται μεταξύ τους δείχνουν ότι είναι δημιουργήματα διαφορετικών τεχνητών αν και τα τρία τεκμηριώνουν μία στενή σχέση με τις σκηνές των λιθίνων αναγλύφων που κοσμούν τα Ασσυριακά ανάκτορα. Ως εκ τούτου, χαρακτηρίζονται ως ελεφαντοστέινα "Ανάγλυφα Ασσυριακής τεχνοτροπίας" και θεωρούνται ότι αποτελούσαν μέρη διακοσμήσεως επίπλων.

     Στο συγκεκριμένο απότμημα και στη δεξιά πλευρά του απεικονίζεται ένας έφιππος πολεμιστής ο οποίος ποδοπατά το πεσμένο σώμα του αντιπάλου του. Καίτοι δυσδιάκριτο λόγω φθοράς, το πρόσωπο του πεσμένου στρέφεται προς το ρύγχος του Ίππου ενώ το χέρι του τείνει να εκτρέψει το δόρυ του εφίππου ο οποίος το κατευθύνει εναντίον του. Η σκηνή ξεχειλίζει από την κυριαρχία του εφίππου και την απόγνωση του ηττημένου αντιπάλου ο οποίος βιώνει το τέλος του.

     Στην αριστερή πλευρά του το απότμημα απεικονίζει δύο γενειοφόρους Τοξότες οι οποίοι είναι περιβεβλημένοι με κοντά περιζώματα ΄στρέφοντας τα φονικά Τόξα τους εναντίον ενός εχθρού ο οποίος φαίνεται να τους απειλούσε από αυτή την πλευρά του πλακιδίου.

     Η χάραξη όλης της παραστάσεως είναι πολύ λεπτή και ακριβής, αν και η "γεωμετρία" των Τοξοτών κατά το άνοιγμα των Τόξων τους δεν ελέγχεται ως ακριβής.

     Τι συμπεράσμστα όμως προκύπτουν από την μελέτη όλων των ως άνω:

     Μπορούμε, άραγε, να φανταστούμε ότι, σήμερα, θα καταφέρναμε να αγοράσουμε από κάποιο κατάστημα επιπλώσεων ένα οποιοδήποτε έπιπλο με ανάλογη διακόσμηση; Θα μπορούσαμε να προμηθευτούμε, ας πούμε, μία πολυθρόνα με διακόσμηση [από οποιοδήποτε υλικό] που να απεικονίζει σκηνές μάχης οι οποίες να ξεχείλιζαν από θάνατο ή απόγνωση; Θα μπορούσαμε να αγοράσουμε μια ...τραπεζαρία της οποίας τα διακοσμητικά μοτίβα θα ήσαν ανάλογα με την παράσταση του παραπάνω Περσικού πλακιδίου; Ασφαλώς, όχι.

     Η Ανθρωπότητα κινείται επάνω σε έναν άξονα εξορκισμού του θανάτου και της οδύνης και παρά την μακραίωνα ύπαρξή της εξακολουθεί να πάσχει από και από τον θάνατο και από την οδύνη, ενώ τίποτε δεν μαρτυρά ότι κάποτε θα πάψει να πάσχει από αυτά. "Κάποτε" [και το ως άνω πλακίδιο αποτελεί τεκμήριο εκείνου του "κάποτε"] η Ανθρωπότητα έδειχνε τουλάχιστον συμφιλιωμένη με αυτά τα δύο δεινά της ειμαρμένης της αναδεικνύοντάς τα, μάλιστα και σε ...διακοσμητικά μοτίβα της καθημερινότητός της, ενώ σήμερα δείχνει ότι τα φοβάται τόσο πολύ ώστε να κλείνει τα μάτια της στη "θέα" τους.

     Πότε ο Κόσμος ήταν καλύτερος, όταν τότε ήταν συμφιλιωμένος με την πραγματικότητα ή σήμερα που δείχνει να μην αντέχει τη θωριά της;