Παρά τις κάποιες συγκεχυμένες ή και αντίθετες απόψεις, η στοχαστική ακρίβεια είναι ο σκοπός τόσον της τελετουργικής Ενστικτώδους Τοξοβολίας όσο και της "Ολυμπιακής". Η μεγάλη και αγεφύρωτη διαφορά τους έγκειται στο ότι κατά την τελετουργικήν Ενστικτώδη Τοξοβολία τοξεύει αποκλειστικώς ο Τοξότης ενώ, κατά την "Ολυμπιακή" τοξεύει η τεχνολογία δια χειρών Τοξότη. Η τεράστια κατασκευαστική διαφορά των Τόξων της τελετουργικής Ενστικτώδους Τοξοβολίας και της "Ολυμπιακής" ερμηνεύει τον λόγο. Εκ των κατασκευαστικών διαφορών των Τόξων, δικαιολογείται και η μεγαλύτερη απόσταση τοξεύσεως (μακρύτερη απόσταση τοποθετήσεως του στόχου) που ισχύει στην "Ολυμπιακή" Τοξοβολία.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η τεράστια διαφορά τους έγκειται στο ότι η τελετουργική Ενστικτώδης Τοξοβολία καλλιεργεί την πνευματικότητα και τον ψυχισμό του Τοξότη, ενώ η "Ολυμπιακή" Τοξοβολία αναπτύσσει μηχανικώς τις χειριστικές δεξιότητές του. Επιπλέον, η τελετουργική Ενστικτώδης Τοξοβολία, ως "εσωτεριστική", επιτρέπει στον Τοξότη τον απεγκλωβισμό από το "εγώ" του και την ομαλή ανέλιξή του στην συνένωσή του με την υπέρτατην Οντότητα (φωτισμός - σατόρι) πέραν της ευστοχίας της τοξεύσεως, ενώ η "Ολυμπιακή" Τοξοβολία περιορίζεται στο πρακτικό ζήτημα της ευστοχίας της τοξεύσεως και μόνον, χωρίς καμιάν άλλη προσδοκία για την βελτίωση της "εσωτερικότητος" του Τοξότη.
Η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" προάγοντας την Έφιππη Τοξοβολία, ασφαλώς κι επιλέγει την Ενστικτώδη Τοξοβολία, αλλά αυτό δεν σημαίνει την εκ μέρους μας οιανδήποτε "πολεμικήν" εναντίον της "Ολυμπιακής" Τοξοβολίας, πέραν του, ιστορικώς, αδόκιμου προσδιορισμού της αφού η Τοξοβολία, στην αρχαιότητα, ουδέποτε υπήρξε ολυμπιακό αγώνισμα.
Η δική μας Σχολή θεωρεί δικαίωμα ενός εκάστου την ελεύθερην επιλογή του "δρόμου" που του ταιριάζει ενώ, ως Σχολή πολεμικής τέχνης με πλήρη άρνηση σε πελατειακές σχέσεις με μαθητές και προσφέροντας αφιλοκερδώς τα όσα επί χρόνια προσφέρουμε, ουδεμία πρόθεση ...αγρεύσεως "πελατείας" μας χαρακτηρίζει.
Και με όλα τα προαναφερθέντα ως δεδομένα, "διασταυρωνόμαστε" πλέον, με το ένατο μέρος του υπό αναλυτική παρουσίαση βιβλίου του Eugen Herrigel που "αγγίζει" τεχνικές παραμέτρους της ζενικής Ιαπωνικής Τοξοβολίας Kyudo, η οποία, ενίοτε, αναφέρεται και ως "Ritsu Zen", δηλαδή, Ζεν σε όρθια (κάθετη) στάση και της οποίας τα πρώτα τεκμήρια (κυνηγετικές παραστάσεις) ανάγονται στην περίοδο Yayoi (300 π.χ.χ. - 250 μ.χ.χ.) πριν εξελιχθεί σε τελετουργία των αυτοκρατορικών αυλών κατά τον 4ο - 5ο αι. πάντοτε υπό την επίδραση της Κινεζικής κουλτούρας.
Πριν, όμως, υπεισέλθουμε στο κυρίως περιεχόμενο αυτού του ενάτου μέρους, θα πρέπει να τονίσουμε ότι αναφερόμαστε σε ένα αντικείμενο (Kyudo) καθοσιωμένο για τα δεδομένα της Ιαπωνικής Κοινωνίας όπου, σήμερα, ασκούνται σε αυτό περίπου 135.000 Τοξότες (έναντι 145.000 αθλητών του Judo και 96.000 αθλητών του Iaido) αριθμός που δείχνει και την σοβαρότητα του πλαισίου εξασκήσεώς του.
Η τελετουργική Ζενική Τοξοβολία "εγγράφεται" σε ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο ιδιαίτερης εμβαθύνσεως, κατάλληλο για ανατολικούς χαρακτήρες προικισμένους με αφοσίωση και υπομονή στο γνωστικό αντικείμενο και στον Δάσκαλο. Χαρακτηριστικό είναι, ότι, κάθε αρχάριος, απλώς, για να κρατήσει σωστά το μακρύ και ασύμμετρο Τόξο (Yumi) του σταθερά διευθυνόμενο προς τον στόχο, θα πρέπει να αφιερώσει περίπου δυο μήνες εάν και εφ΄ όσον εξασκείται πέντε φορές την εβδομάδα, άλλως, στην περίπτωση που εξασκείται μόνον μία έως δύο φορές θα απαιτηθεί να αφιερώσει έξι μήνες εξασκήσεως. Αντιθέτως, ο αρχάριος ο οποίος θα ασχοληθεί με οποιοδήποτε άλλο είδος Τοξοβολίας (Ενστικτώδους ή "Ολυμπιακής") θα μπορέσει ήδη από την πρώτη μέρα όχι μόνον να κρατήσει το Τόξο του αλλά και νατοξεύσει! Επιπλέον, οι υψηλές δυσκολίες της τελετουργικής Ζενικής Τοξοβολίας προϋποθέτουν, επιπροσθέτως από τον ασκούμενο και υπομονή χρόνου προκειμένου να αισθανθεί ικανοποίηση ευστοχίας, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να επιτύχει ευστοχία 50% μετά από συστηματικήν εξάσκηση ενός ή και δύο ετών, ανεξαρτήτως δε χρονικής διαρκείας εξασκήσεως η ευστοχία του θα κυμανθεί τελικώς μεταξύ 50% - 75%. Τώρα, καθίσταται ευκολότερο να κατανοήσουμε και το πνεύμα του Eugen Herrigel στο παρόν μέρος του βιβλίου του.
Εισαγόμενοι σε ένα πεδίο το οποίο χαρακτηρίζεται, κυρίως, από τεχνικές παραμέτρους, στην αρχή, ερχόμαστε σε επαφή με τον στόχο, όπως μας τον περιγράφει ο συγγραφέας. Και ο στόχος αυτός (Μakiwara), κατά την περίπτωση του αρχαρίου εξασκουμένου, δεν σχηματοποιείται ώστε να αποτελεί ένα "μέτρο" βαθμολογίας στοχαστικών τοξευτικών επιδόσεων, αλλ' ως ένας απλός "υποδοχέας" βελών, ως ένα "εργαλείο" περισυλλογής βελών ώστε αυτά να μπορούν να επανασυλλεγούν και να επανατοξευθούν προς βελτίωση της τοξευτικής τεχνικής του Τοξότη και όχι προς βαθμολόγηση των επιδόσεων ευστοχίας του. Διότι αυτός ο στόχος δεν φέρει "πρόσωπο" με βαθμονομήσεις ομοκέντρων κύκλων και τοποθετείται σε απόσταση ίση με το μήκος, μόλις, δύο ...βελών! Όλα τούτα σημαίνουν την πλήρη διάσταση προσεγγίσεων της εσωτεριστικής Ζενικής Τοξοβολίας από την καθαρώς μηχανιστική "Ολυμπιακή" Τοξοβολία, την περιφρόνηση της πρώτης προς τις "αγωνίες επιδόσεων" που ταλανίζουν την δεύτερη λόγω του ότι η Ζενική Τοξοβολία κρίνεται από την υπέρβαση του "εγώ" το οποίο θεωρείται ως η αφετηρία που οδηγεί στον προορισμό του "παντός", εν αντιθέσει προς την "Ολυμπιακή" όπου το "εγώ" αποτελεί παγιδευτικό δόκανο αιχμαλωτίσεως του ασκουμένου σε μιαν απλή αφετηρία η οποία εκλαμβάνεται ψευδώς και ως "προορισμός".
Όμως, επάνω σε έναν τέτοιο στόχο ποια θα πρέπει είναι η ποιότητα της τοξεύσεως; Ποια θα πρέπει να είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ώστε να είναι "σύννομη" κατά την ζενική προσέγγιση;
Ο συγγραφέας, αρχικώς, επισημαίνει την αστοχία των τοξεύσεών του και, παραπάνω, είδαμε τις τεχνικές δυσκολίες της Ιαπωνικής Τοξοβολίας, όμως ήταν μόνον αυτές οι οποίες οδηγούσαν τα βέλη του σε αποτυχία; Σαφώς όχι, όπως άλλωστε φέρεται να διευκρινίζει ο Δάσκαλος ο οποίος και επικεντρώνεται στην πνευματικότητα κάθε ζενικής τοξεύσεως.
Σύμφωνα με τον Kenzo Awa, κάθε βολή θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από π ν ε υ μ α τ ι κ ό τ η τ α τόσο "ευρεία" και μακρόθωρη λες κι ο στόχος δεν βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής αλλά μακριά, στο άπειρο. Επίσης, κάθε βολή θα πρέπει να "χρωματίζεται" με ζωντάνια και ετοιμότητα του αποτελούν και βασικές παραμέτρους της συμπεριφοράς του πολεμιστή και όχι, απλώς, του αθλητή ο οποίος περιορίζεται σε χειριστική δεξιότητα η οποία αρκείται στην σκεπτικιστική και συγκρατημένη επανάληψη συγκεκριμένων τυπικών κανόνων. Αντιθέτως, στην ζενική Τοξοβολία είναι απαραίτητος ο φυσικός α υ θ ο ρ μ η τ ι σ μ ό ς του Τοξότη με κατάληξη αυτός να λειτουργεί ως χορευτής ενός τελετουργικού χορού όπου ο ίδιος να ταυτίζεται και να εναρμονίζεται με τον χορό ο οποίος δεν εμφανίζεται σαν "γνωστικό αντικείμενο", σαν επίκτητη δραστηριότητα, αλλ΄ ως κάτι το φ ύ σ ε ι σ υ ν υ π ά ρ χ ο ν με τον τελετουργό-χορευτή!
Έτσι, σ' αυτή την Τοξοβολία, η ισχύς του ίδιου του Τόξου περνά σε ένα δεύτερο "επίπεδο" με την πνευματική ποιότητα της τοξεύσεως να επιδρά τόσο καταλυτικά ώστε εκεί που η αυτή η ποιότητα κυριαρχεί, ο Τοξότης με Τόξο μικρότερης ισχύος να επιτυγχάνει πολύ καλύτερες επιδόσεις από έναν άλλο με Τόξο μεγαλύτερης ισχύος αφού η εμπεριεχόμενη πνευματικότητα είναι εκείνη η οποία αντισταθμίζει το έλλειμμα ισχύος μετατρέποντάς το σε ποιοτικό πλεόνασμα.
Και, μόνον υπ΄ αυτές τις προϋποθέσεις, η τόξευση θα χαρακτηρίζεται από την πνευματικότητα η οποία συνιστά και επικύρωση της ζενικής ποιότητος αυτής της εσωτεριστικής, τελετουργικής, Τοξοβολίας!
Στόχος, ποιότητα τοξεύσεως και εκείνο που έπεται είναι η αποσαφήνιση της στοχαστικής προσεγγίσεως. Πώς, τελικώς στοχεύει ο Τοξότης και ποια είναι η σχέση του στόχου με την αιχμή του βέλους, δηλαδή, με την ρύθμιση της πορείας του ώστε να πλήξει τον στόχο;
Ο Δάσκαλος Kenzo Awa δηλώνει, δια της γραφίδος του Eugen Herrigel, ότι αυτή η σχέση υπάρχει αλλά ο μεταφραστής της ελληνικής αποδόσεως του πρωτοτύπου Φοίβος Πιομπίνος και πάλι στέκεται ανίκανος να μας μεταφέρει από τα Γερμανικά το πνεύμα του συγγραφέως με αποτέλεσμα η σχετική αποστροφή να προκαλεί σύγχυση στον ελληνόγλωσσο μελετητή. Ας προσέξουμε ιδιαιτέρως αυτό το σημείο... Δυστυχώς, στο δημοκρατικό εμπόριο "ιδεών" δεν επικρατεί μόνον η σκοπούμενη διαστρέβλωση της αλήθειας αλλά και η τσαπατσουλιά ως συνέπεια ελλείψεως Παιδείας και ευσυνειδησίας, κάτι που είναι εμφανές και στην περίπτωση της παρούσης μεταφράσεως και εκδόσεως από έναν εκδοτικόν οίκο ο οποίος δεν φημίζεται και για την αθωότητα των "προθέσεών" του. Ας δούμε λοιπόν προσεκτικά το τι μας λέει ο Kenzo Awa για την στοχαστική προσέγγιση της ζενικής Τοξοβολίας.
Για τον μη ζενικό Τοξότη, μας λέει ο Kenzo Awa, το "πρόσωπο" του στόχου δεν είναι παρά ένα χαρτί προοριζόμενο να ξεσκιστεί από τα βέλη που θα καρφωθούν επάνω του και αυτός ο ρηχός κι επιδειξιομανής Τοξότης επιδιώκει την ευστοχία ως μέσο ικανοποιήσεως μιας ατομικής φιλοδοξίας η οποία τον κρατά υπόδουλο στον μικρόκοσμο του "εγώ" του. Αντιθέτως, η ζενική Τοξοβολία θεωρεί μιαρό έναν τέτοιον τυποποιημένο στόχο, αναγνωρίζοντας εκείνον ο οποίος στέκεται σε ένα υπερβατικό ..."απυρόβλητο" ώστε να αποκλείει στον Τοξότη να τον ...πλήξει δια της τεχνικής κι αυτός ο στόχος γι αυτή την Τοξοβολία εκφράζει τον ίδιο τον Βούδα! Και εις επίρρωση της όλης υπερβατικής καταστάσεως κατά την στοχαστική προσέγγιση της διδασκαλίας του, ο Eugen Herrigel μας περιγράφει ότι, παρατηρώντας τον Δάσκαλό του Kenzo Awa την ώρα που στόχευε, τα μάτια του ήταν σχεδόν κλειστά δείχνοντας ότι ίσως και να αγνοούσε τον στόχο, ως υπέρτατο δείγμα μεθέξεως σε μιαν τελετουργία μακράν των "επιγείων". Κι αυτό σήμαινε έ κ σ τ α σ η, κάτι που αναλύεται επιπροσθέτως, στο τέλος του βιβλίου!
Μόνον τότε η Τοξοβολία γίνεται "τέχνη χωρίς τέχνη" όταν ο Τοξότης αποδεσμεύεται από το "εγώ" του και αφήνεται σ΄ "αυτό" να τοξεύει! Όταν, όχι εμείς, αλλά "αυτό" χειρίζεται το Τόξο και ο στόχος μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε ή και να μη βρίσκεται πουθενά! Όταν, ακόμη και η ευστοχία εκλαμβάνεται όχι σαν ατομικό επίτευγμα, αλλά ως ...ευτυχής σύμπτωση που δεν διαταράσσει διόλου την διαρκή νιρβάνα του Τοξότη.
Ο Ιδρυτής των "Ελλήνων Κενταύρων" και επιμελούμενος της παρούσης παραστατικής αναλύσεως, στην νεότητά του είχε την Τιμή να διωχθεί από την διεφθαρμένη δημοκρατία για τις αριστοκρατικές Ιδέες του και να βρεθεί ως πολιτικός κρατούμενος στα δημοκρατικά κάτεργα! Παραμένοντας στην ειδική πτέρυγα των πολιτικών κρατουμένων της τότε, Φυλακής Αιγίνης, είχε την ευκαιρία να διδαχθεί αντισφαίριση από τον Συνταγματάρχη των Καταδρομών και άριστο τενίστα Δημήτριο Παπαποστόλου ασκούμενος μαζύ του καθημερινώς και υπό πολύ απαιτητικές συνθήκες, αν και ποτέ του δεν συνεκινείτο από αθλήματα που περιείχαν σφαίρα. Έτσι, καθημερινώς, στο ειδικό γήπεδο του τένις, στο προαύλιο της φυλακής, ο ακούραστος Δάσκαλος-Συνταγματάρχης μάθαινε τένις στον μαθητή του ο οποίος, όπως ήταν φυσικό, εισέπραττε συνεχείς ήττες, ώσπου κάποιαν ημέρα κέρδισε για πρώτη φορά τον ...Δάσκαλό του και τον κέρδισε με την αξία του, οπότε σημειώθηκε η ακόλουθη παράδοξη σκηνή: Ο μεν ηττημένος Δάσκαλος να πανηγυρίζει, ο δε νικητής μαθητής να τον παρακολουθεί απαθής! Τότε, εκνευρισμένος ο Συνταγματάρχης στρέφεται και λέει προς τον μαθητή του: "Μα καλά δεν χαίρεσαι που με κέρδισες, δεν χαίρεσαι που νίκησες τον Δάσκαλό σου;" Kι ο μαθητής, που τότε δεν είχε μελετήσει το "Ζεν στην Τέχνη της Τοξοβολίας" του απήντησε: "Ήταν μια σύμπτωση, κύριε Συνταγματάρχα"... Τώρα, μετά από πολλά χρόνια ο μεγάλος Eugen Herrigel το επιβεβαιώνει κι ελπίζω ο σεβαστός μου Συνταγματάρχης να κατανοεί την, τότε, ενστικτώδη απάθειά μου και να μην θυμώνει γι αυτήν!
Ομοία και η "προσέγγιση" του ζητήματος των βραβείων και διακρίσεων που κατέκτησε η Ομάδα των "Ελλήνων Κενταύρων" θεωρώντας ότι, όχι εμείς, αλλά "αυτό" τα κατέκτησε ανθ' ημών! Κυρίως, ότι η επιδίωξή μας δεν είναι η ματαιοδοξία της επιβραβεύσεως όσο της επιτελέσεως ενός καθήκοντος το οποίο η συνείδησή μας υπαγορεύει και αυτή ίσταται ως ο μόνος κριτής αποτιμήσεως της ποιότητος αυτής της ολοκληρώσεως. Διότι, "αυτό" δεν εξαρτάται παρά μόνον από ..."αυτό" και από "αυτό" εξαρτώνται τα πάντα! Ευτυχή τω τρόπω, η Φύση ρυθμίζει σοφά τα πάντα και η ανθρώπινη ευδαιμονία κρίνεται από το "μέτρον" της κατανοήσεως της Φύσεως ζωτικόν νευρώνα της οποίας αποτελεί το Ζεν, ή, "αυτό"!
Εν κατακλείδι, η στοχαστική προσέγγιση της ζενικής Τοξοβολίας δεν επιδέχεται ουδεμιάς εκλογικευμένης ερμηνείας! Δεν νομιμοποιεί "λογικές επεξηγήσεις" και "τετράγωνες θεωρητικολογίες". Το μόνο που μπορεί να την οροθετήσει και να την ερμηνεύσει είναι το ...ακατανόητο και η εφαρμογή της καταλήγει σε μη στόχευση, όπως ακριβώς και "η τέχνη χωρίς τέχνη"! Θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην ζενική τόξευση ο στόχος εκλαμβάνεται μεν "ωσεί μη υπάρχων" αν και πλήττεται ωσεί υπάρχων! Και το πλήγμα του δεν τεκμηριώνει παρά μόνον την μη πρόθεση πλήγματος, με ό,τι και αν αυτό σημαίνει!
Ακατανόητα όλα τούτα σε μια "πρώτην ανάγνωση" αλλά κατανοητά μέσα στο φυσικό πεδίο όπου η σιγουριά του υπνοβάτη τον κάνει να κινείται με ασφάλεια που δεν θα εξασφάλιζε σε καμία περίπτωση η ενεργή όραση και εγρήγορσή του. Κι ας το προσέξουμε ιδιαιτέρως αυτό το σημείο, διότι αυτό ακριβώς χωρίς να μας εξηγεί μας ...ερμηνεύει το ακατανοήτως ...κατανοητό και το τελικό πλήγμα του στόχου ο οποίος μπορεί να παραμένει αθεάτως ανύπαρκτος στην εγρήγορσή μας. Και, όταν πια, όλα μα όλα, στόχος, Τόξο και Τοξότης "ανακατευτούν" και γίνουν "ένα", χωρίς διακριτά όρια και περιγράμματα, χωρίς διαχωρισμούς, τότε και μόνον "αυτό" τοξεύει και πλήττει τον στόχο χωρίς καμιάν διαμεσολάβηση του "υπνοβάτη" Ανθρώπου τον οποίον, εν τοιαύτη περιπτώσει "διαπερνά η ίδια η χορδή" σε μία πλήρως επιτυχημένη τόξευση!
H ημερίδα