Postojnska jama: ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ POSTOJNA ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ

 Postojnska jama:

ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ POSTOJNA

ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ

     

Για την μεγάλη σημασία των σπηλαίων στην Οχυρωτική αλλά και στην "χωσιά" (=ενέδρα) έχουμε μιλήσει συχνά κι έχουμε αναπτύξει, επάνω σε αυτά, αρκετά προγενέστερα εκπαιδευτικά σενάρια προς τους μαθητές μας. Τούτο και σε συνδυασμό με την σπηλαιολογικήν εμπειρία του Ιδρυτή της Σχολής των "Ελλήνων Κενταύρων" ο οποίος διδάχθηκε το σπηλαιολογικό αντικείμενο στην "Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία", σημαίνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μας για τα σπήλαια και την συμβολή τους στην ιστορία των αγώνων των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως, σε μία προσπάθεια αποκωδικοποιήσεως των τακτικών τους και υιοθετήσεώς τους στην δική μας εκπαίδευση.

     Πριν, όμως, υπεισέλθουμε στο κυρίως θέμα μας, θα πρέπει να αναφερθούμε στον όρο "Kαρστ" (Karst) που αποτελεί σλαυικόν όρο από την περιοχή της Δαλματίας Κάρστ (Karst) λέξη σλαβική από την περιοχή της Δαλματίας και αφορά, κυρίως, σημεία στα οποία επικρατούν συνθήκες διαλύσεως των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, με αποτέλεσμα την διαμόρφωση χαρακτηριστικών επίγειων και υπόγειων γεωμορφών. Έτσι, ένα σπήλαιο αποτελεί καρστική γεωδιαμόρφωση και στην περιοχή της Δαλματίας εντοπίζουμε μιαν εκτεταμένη καρστική επιδραστικότητα στην τελική διαμόρφωση της γεωμορφής της όλης περιοχής.

Το σπήλαιο Postojna απέχει από την πρωτεύουσα Ljubljana περίπου 50 χιλιόμετρα (νοτιοδυτικώς) και βρίσκεται κοντά στην πόλη της Postojna η οποία είναι γνωστή από το 1226. Η χρήση του σπηλαίου όπως προκύπτει από εγχαράξεις στο εσωτερικό του δείχνει να είναι από το 1213, δηλαδή, προγενέστερη από την συγκρότηση ως πόλεως της Postojna και αυτό αποτελεί σημείο συμπερασμάτων και για την εποχή που αφορά στην μελέτη των δρομολογίων των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως. Είναι το δεύτερο σε μέγεθος (μετά το Migovec) σπήλαιο, με μήκος 24,34 χιλιόμετρα(!) από τα οποία μόνον τα 5,3 χιλιόμετρα είναι διαθέσιμα στο κοινό και από αυτά τα 5,3 χιλιόμετρα τα 3,5 αποτελούν μήκος διαδρομής τρένου με το οποίο οι επισκέπτες εισέρχονται και εξέρχονται και το 1,5 περίπου χιλιόμετρο αποτελεί την βαδιστική ξενάγηση στο εσωτερικό του με τοπικό ξεναγό που διαρκεί 1,5 ώρα. Η σταθερή εσωτερική θερμοκρασία του είναι 10 βαθμοί Κελσίου.

Το σπήλαιο διαμορφώθηκε από την διάδραση του ποταμού Pivka με τα περιβάλλοντα ασβεστολιθικά πετρώματα επί εκατομμύρια ετών και θα πρέπει να τονισθεί ότι αυτός ο ποταμός είναι και ο "αρχιτέκτονας" του σπηλαίου ο οποίος συνεχίζει να το συντηρεί γεωλογικώς και οικολογικώς. Ο ποταμός αυτός ανήκει στο Διναρικό Καρστ, έχει ένα συνολικό μήκος 27 χιλιομέτρων εκ των οποίων κάποια είναι επιφανειακά και κάποια υπόγεια (τα 5 χιλιόμετρά του εκτείνονται εντός του σπηλαίου) πηγάζει δε, κοντά στην Postojna. Μετά την πορεία του μέσα στο σπήλαιο, ο Pivka συνεχίζει υπογείως μέχρι να συναντήσει τον ποταμό Rac στο σύστημα Planina και εκεί οι δύο συνενωμένοι ποταμοί διαμορφώνουν τον ποταμό Unica, έναν από τους πλέον γνωστούς υπόγειους ποταμούς της Σλοβενίας.

Το σπήλαιο Postojna το περιέγραψε πρώτος κατά τον 17ο αιώνα ο Johann Weikhard Freiherr von Valvasor, ή, Johann Weichard Freiherr von Valvasor, ή απλώς Valvasor, ο οποίος ήταν φυσικός, ιστορικός και πρωτοπόρος μελετητής του καρστικού φαινομένου από την Καρνιόλα, τη σημερινή Σλοβενία, και μέλος της Βασιλικής Εταιρείας στο Λονδίνο. Το 1818 o Σλοβένος σπηλαιολόγος και "πατέρας" της Σλοβενικής Σπηλαιολογίας Luka Čeč ανακαλύπτει ένα αχαρτογράφητο μέρος του σπηλαίου, αλλά και πολλά άλλα που το αναδεικνύουν ως φυσικό μνημείο όπου και από το 1819 γίνεται επισκέψιμο με πρώτον τον Αρχιδούκα και μετέπειτα Αυτοκράτορα της Αυστρίας Φερδινάνδο Α', έκτοτε δε το έχουν επισκεφθεί 40.000.000 επισκέπτες. Το 1872, τοποθετήθηκε σιδηροτροχιά μαζί με το πρώτο τρένο το οποίοι ήταν χειροκίνητο ενώ, αργότερα, στις αρχές του 20ού αιώνα εισήχθη μια ατμομηχανή και μετά το 1945 καθιερώθηκε η ηλεκτροκίνηση του εσωτερικού τουριστικού τρένου. Το 1884 και πριν ακόμη η πρωτεύουσα της χώρας αποκτήσει ηλεκτροφωτισμό, τοποθετήθηκε μέσα στο σπήλαιο φωτισμός. Από την δεκαετία του 1920 και μέσα στις 4 φυσικές αίθουσές του διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες κλπ, με συμμετοχή χιλιάδων θεατών.

Δυστυχώς, το σπήλαιο υπέστη σοβαρή καταστροφή κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από τους ντόπιους κομμουνιστές παρτιζάνους της Vojko Brigade που ήσαν υπό την εξουσία του Γιουγκοσλαυικού Κομμουνιστικού κόμματος. Συγκεκριμένα, όπως και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη του Αυστροουγγρικού στρατού, έτσι και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί της 71ης Μεραρχίας Πεζικού, που πολέμησαν ηρωικά σε πολλά μέτωπα, κατέλαβαν την Σλοβενία και σεβόμενοι την πόλη της Ljubljana, προτίμησαν να αποθηκεύσουν στο σπήλαιο Postojna στρατιωτικά εφόδια, συμπεριλαμβανομένων και βαρελιών καυσίμων, αλλά οι κομμουνιστές παρτιζάνοι, στις 23 Απριλίου 1944, με την υποστήριξη της 31ης κόκκινης Μεραρχίας, παρέκαμψαν την μικρή Γερμανική φρουρά του σπηλαίου και, αδιαφορώντας για τις τεράστιες οικολογικές συνέπειες, έβαλαν φωτιά σ' αυτό το φυσικό μνημείο με αποτέλεσμα αυτό να καίγεται επί μία εβδομάδα, ενώ οι Γερμανοί έκαναν απεγνωσμένες προσπάθειες να σώσουν ολόκληρη την εγκατάσταση την οποία, τελικώς και έσωσαν σε πείσμα των κομμουνιστών σαμποτέρ οι οποίοι δεν πέτυχαν και τίποτε σημαντικό με αυτή την εγκληματική πράξη τους! Και οι Γερμανοί συνέχισαν να παραμένουν στη χώρα και στο σπήλαιο μέχρι την αποχώρησή τους, την Άνοιξη του επόμενου έτους! Για το περιστατικό αυτό οι Γερμανοί δεν εφάρμοσαν τον Νόμο των Αντιποίνων όπως θα είχαν κάθε δικαίωμα! Μέχρι σήμερα το σπήλαιο Postojna δείχνει τις "πληγές" που του προξένησαν οι κομμουνιστές καταστροφείς του.

Όπως είναι αναμενόμενο, η απουσία φυσικού φωτισμού στο εσωτερικό του δεν επιτρέπει την ανάπτυξη χλωρίδος, ενώ μια υποτυπώδης χλωρίδα από βρύα, άλγη και μικρούς λειχήνες εντοπίζουμε στις εισόδους και σε ζώνες που διεισδύει λίγο φως. Επιπλέον, λόγω του τεχνητού φωτισμού παρατηρούμε το φαινόμενο της "lampenflora", δηλαδή, μιας ήσσονος χλωρίδος (φύκια, βρύα, λειχήνες) η οποία, πάντως, αποτελεί πρόβλημα. Η μόνη "ζωή" μέσα στο σπήλαιο εκπροσωπείται από μία σπάνια σαλαμάνδρα, τον Proteus Anguinus, ένα αμφίβιο που ζει αποκλειστικώς στην περιοχή των Διναρικών Άλπεων, ενώ παρατηρούνται και διάφορα είδη ασπονδύλων ευπροσαρμόστων στο σκοτάδι.

Έχοντας, συχνά αναφερθεί στην σημασία του φυσικού περιβάλλοντος ως πλαισίου δράσεως των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως και έχοντας, συχνά, προσαρμόσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Σχολής μας στους κανόνες που διαμορφώνει αυτό το πλαίσιο, μη διστάζοντας, ακόμη και να δοκιμάσουμε ρηξικέλευθες "ατραπούς" προς αυτή την κατεύθυνση, "ατραπούς" που απέφυγαν ακόμη και πολύ μεγάλες Σχολές ομοτέχνων μας, η ευκαιρία της επαφής μας με το σπήλαιο Postojna και η επιτόπια μελέτη των συνθηκών του, επιβεβαιώνει την μεγάλη σημασία, γενικώς, των καρστικών γεωδιαμορφώσεων στη διεξαγωγή ανορθοδόξου Πολέμου, συνεπώς, ως εκ τούτου δε, στην αναγκαιότητα εντάξεως του καρστικού περιβάλλοντος στην εκπαίδευση που παρέχει μια Σχολή πολεμικών τεχνών στους μαθητές της.

Τα δαλματικά "δρομολόγια" των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως διασταυρώνονται με το ευρύτερο καρστικό περιβάλλον και, όχι μόνον δεν αποκλείουν την εκμετάλλευση των σπηλαίων της περιοχής ως "σταθμών" διελεύσεως, αλλά και πολλαπλασιάζουν τις πιθανότητες αξιοποιήσεως των πλεονεκτημάτων τους ως επιχειρησιακών σημείων αποκρύψεως και εφόδου, ενώ από πολλές πηγές συνάγεται ότι, γενικώς, τα σπήλαια στην Ανεγεννησιακήν Ευρώπη αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν ως μεγάλες στρατιωτικές βάσεις, υπήρξαν ορμητήρια των Condottieri και κρυσφύγετα διωκομένων αμάχων και όπως η φύση τους τα συνδέει με την "ενέδρα", τον "άτακτο Πόλεμο" και την "κρυφή επιβίωση" τα αναδεικνύει ιδανικά για την κίνηση και τις επιχειρήσεις των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως.

Θα πρέπει δε να σκεφθούμε ότι σπήλαια με μαρτυρίες στρατιωτικής χρήσεως έχουμε στην κεντρική Ευρώπη (Αυστρία, Τσεχία, Σλοβενία), σε ορεινές περιοχές όπως στα Απέννινα Όρη, στα Πυρηναία και στις Δειναρικές Άλπεις και αλλού. Ειδικότερα, στην Ιταλία του 15ου αιώνος, υπάρχουν αναφορές από την περιοχή της Τοσκάνης και της Ούμπρια που μιλούν για σπήλαια που χρησιμοποιήθηκαν ως ορμητήρια μισθοφόρων Στρατιωτών αλλά και ληστών, ενώ στους Ιταλικούς Πολέμους (1494-1559) και κατά τις συγκρούσεις Γαλλίας-Ισπανίας-Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οι τοπικοί πληθυσμοί κατέφευγαν στα σπήλαια για να σωθούν, όπως έχουμε παρόμοιες μαρτυρίες και για τις περιοχές της Καμπανίας και Νεαπόλεως. Ομοίως και στην Ιβηρική χερσόνησο του 15ου αιώνος και κατά την τελική φάση της Reconquista oι Μαυριτανοί επιλέγουν σπήλαια στη Γρανάδα και στη Σιέρα Νεβάδα όχι μόνον ως αποθήκες οπλισμού αλλά και ως καταλύματα στρατιωτικών αποσπασμάτων, όπως και κατά τον 16ο αιώνα μετά την εκδίωξη-εξέγερση των Moriscos τα σπήλαια της Γρανάδα και της Αλπουχάρα έγιναν ορμητήρια ανταρτών που αντιστέκονταν στην ισπανικήν εξουσία. Τέλος δε, είναι γνωστή η ευρύτατη χρήση των σπηλαίων ως στρατιωτικών ορμητηρίων, κατά τον 15ο - 16ο αιώνα σε όλα τα Βαλκάνια.

Ειδικότερα, το καρστικό περιβάλλον του σπηλαίου Postojna με την φυσική εξωτερική του απόκρυψη, το πολυδαίδαλο και υπό πλήρες σκότος εσωτερικό του, την σταθερή εσωτερική στεγανότητα, ηχομόνωση και θερμοκρασία, την απουσία ενοχλητικής πανίδος και την ύπαρξη υδάτινων πόρων, συνιστά "επιτομή" κοινών χαρακτηριστικών για τα απανταχού σπήλαια και συνιστά την ένταξη του καρστικού περιβάλλοντος στην εκπαίδευσή μας.

Πλήρες Φωτογραφικό Λεύκωμα ΕΔΩ

ΤΙΜΗ ΣΤΟΥΣ ΟΥΓΓΡΟΥΣ ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ

     Η Ελληνική Ομάδα Έφιππης Τοξοβολίας "ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΕΝΤΑΥΡΟΙ" προερχόμενη από την Σχολή του Ουγγρικού Οργανισμού "KASSAI" και αλληλέγγυα με τον ευγενή λαό των Ούγγρων, τιμά μαζύ του σήμερα τα 63 χρόνια από την ηρωϊκή εξέγερσή του κατά της σοβιετικής τυραννίας, συμπάσχουσα για τα όσα εγκλήματα υπέστη ο λαός αυτός από τους σοβιετικούς εισβολείς

     Νοερώς, βρισκόμαστε στην οδό Andrássy út 60, στο κτήριο όπου δολοφονήθηκαν από τους κομμουνιστές κατακτητές αμέτρητοι Ούγγροι πατριώτες ατενίζοντας τις φωτογραφίες τους που περιζώνουν την πρόσοψη και υποκλινόμενοι στη μνήμη τους! 

ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ 

ΕΔΩ