ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΙΠΠΕΥΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ και η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων"

 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΙΠΠΕΥΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ

και η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων"

     Υπό τον ως άνω τίτλο (Ευρωπαϊκές Ιππευτικές Σχολές) νοούνται οι, κατά την διάρκεια των αιώνων, ιππευτικές προσεγγίσεις της Ιππικής όπως επικρατούν μέχρι σήμερα στην Ευρώπη, δηλαδή, οι κυρίαρχες ευρωπαϊκές, εθνικές, νοοτροπίες ιππεύσεως στη γηραιά ήπειρο.

     Τόσο στην διδασκαλία των "Ελλήνων Κενταύρων", όσο και στις εκδόσεις και τις αναρτήσεις μας, αλλά και ευρύτερα, γίνεται συχνά χρήση της εκφράσεως "της τάδε" ή "της δείνα" εθνικής Σχολής, π.χ. της αρχαίας Ελληνικής Σχολής, ή, της Ιταλικής Σχολής, ή της Γαλλικής Σχολής κλπ, αλλά ο αποδέκτης αυτών των εκφράσεων συχνά αγνοεί το περιεχόμενό τους. Προς διευκρίνιση, λοιπόν, αυτού του κενού και η ακολουθούσα ενημέρωση.

     Όπως είναι φυσικό, οι ιδιαιτερότητες των λαών παράγουν και διαφορετικές προσεγγίσεις επί κοινών ζητημάτων όπως είναι και η Ιππική η οποία, επί μήκους αιώνων, απετέλεσε και το κυρίως "μονοπάτι" της Ανθρωπότητος εις ό,τι αφορά τις επικοινωνίες, τις μεταφορές, αλλά και τον Πόλεμο. Έτσι, στην ευρωπαϊκή ήπειρο, παρατηρώντας τις επιμέρους Ιππευτικές Σχολές των λαών της, διαπιστώνουμε ουσιώδη χαρακτηριστικά αλλά και εμφανείς διαφορές νοοτροπίας, όπως τις σκιαγραφούμε εν συνεχεία.

     Αρχαία Ελληνική Ιππευτική Σχολή 

     Ιδρυτές της: ο Σίμων (ο Αθηναίος και "Ιππιατρικός" αποκαλούμενος, προγενέστερος του Ξενοφώντος) και ο Ξενοφών (430-355 π.χ.χ.).

     Aν και, δυστυχώς, δεν σώζεται το έργον του Σίμωνος παρά μόνον σε ελάχιστα αποτμήματα ιππιατρικού, κυρίως, περιεχομένου, ο Ξενοφών μας αφήνει τρία βασικά έργα ("Ιππαρχικός", "Περί Ιππικής" και "Κυνηγετικός") εκ των οποίων μπορούμε να μορφώσουμε μιαν "εικόνα" των ιππευτικών και, γενικώς, ιππικών αντιλήψεών του, κυρίως εκ του "Περί Ιππικής" το οποίο μας παρέχει πληροφορίες περί πολλών εντεταγμένων στην ιππική πραγματικότητα εκείνης της εποχής αλλά και κενά επί ζωτικών τομέων της Ιππικής όπως αυτή εξελίχθηκε κατόπιν (π.χ., σαγή, πετάλωση κλπ).

     Ο Ξενοφών, εμπειρότατος περί την Ιππική αφού η οικογένειά του ανήκε στην τάξη των Ιππέων και μεγάλωσε μέσα σε αυτήν, αφήνει ένα έργο που θεμελιώνει μιαν Ιππευτική Σχολή σχολαστικής, μεν, μεθοδολογίας εν σχέσει με την εκπαίδευση και συνεργασία του Ίππου, μιαν Σχολή με πάρα πολλές αλήθειες και εφαρμόσιμες πρακτικές, όμως περιέχουσα και λάθη, όπως εν συνεχεία ο χρόνος τα κατέδειξε. Και τα λάθη αυτά είναι, βασικώς, η χρήση στομίδος και η χρήση εγκεντρίδος, οι οποίες απεδείχθησαν ολέθριες τόσο για την ευημερία όσο και για την αρμονική συνεργασία του Ανθρώπου με τον Ίππο. 

     Δυστυχώς, αν και στην αρχαία Ελλάδα η Ιππική εμφανίζεται και σε άλλες, εκτός Αθηνών, περιοχές, εν τούτοις, αναφερόμενοι στην "αρχαία Ελληνική Ιππευτική Σχολή", κατ΄ ανάγκην περιοριζόμεθα στην "αθηναϊκή" αφού αυτή άφησε τεκμήρια μελέτης και συγκρίσεως. Έτσι περί αυτής θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε ότι, όντως, αφήνει ορατό ιστορικό "δακτυλικό αποτύπωμα" του περιεχομένου της δια των συγγραμμάτων του Ξενοφώντος αλλά, η μετέπειτα παρακμή της Ελλάδος με την υπελικτική της απάρνηση της πατρώας θρησκείας της και την ανοχή ενός ξενόφερτου εβραιοχριστιανικού δόγματος το οποίο ήταν εχθρικό προς τον Πολιτισμό και πολύ περισσότερο τον Ιππικό Πολιτισμό, ήταν και η αιτία της ανακοπής της προόδου της αρχαίας Ελληνικής Ιππευτικής Σχολής και του αφανισμού της, όπως ακριβώς και όλης της Ελλάδος!

     Σήμερα, αποτίνουμε φόρο Τιμής στον Ξενοφώντα ως "πατέρα" της αρχαίας Ελληνικής Ιππευτικής Σχολής και παρά τα δύο προαναφερθέντα λάθη του, όμως γνωρίζουμε καλώς ότι δεν μπορούμε να επικαλούμεθα πλέον "αρχαία Ελληνική Ιππευτική Σχολή" όχι τόσο λόγω των δύο λαθών του Έλληνος στρατηγού αλλ΄ όσο λόγω της καταλυτικής ανακοπής της εξελίξεώς της μετά την ρωμαϊκή κατάληψη της Ελλάδος και τον ριζικό, μέχρι σήμερα, αφανισμού του μείζονος μέρους του, πάλαι, Ελληνισμού.  

Ευρωπαϊκές Ιππευτικές Αντιλήψεις διαμεσολαβούντων χρόνων

     Υπό τον ως άνω ορισμό, περιγράφονται όλες οι ιππευτικές αντιλήψεις οι οποίες, όμως, ουδέποτε κατάφεραν να διαμορφώσουν "Σχολές" και ανεπτύχθησαν επί ευρωπαϊκού, αφρικανικού, ή και ασιατικού εδάφους, κατά την διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η οποία, αν και αξιοποίησε την προσφορά του Ίππου παρέλειψε να αναπτύξει "Σχολή". 

     Βεβαίως υπάρχουν και οι ανιστόρητοι οι οποίοι αναμασούν ανοήτως τους ανυπόστατους όρους "Βυζάντιο" και "Βυζαντινή Αυτοκρατορία" προσπαθώντας να αναμείξουν (μπασταρδέψουν) την Ανατολική Ρωμαϊκήν Αυτοκρατορία με την υπ΄ αυτής καταληφθείσα Ελλάδα καταλήγοντας σε ένα νόθο σύμφυρμα που τέρπει νοσηρόν αλυτρωτισμό! Έτσι, οι εν λόγω ιστορικοί παραχαράκτες επικαλούνται και ..."Βυζαντινή Ιππική" και λοιπές βυζαντινοπληξίες, όμως οι γνώστες Ιστορίας εννοούμε καλώς ότι ο όρος "Βυζάντιο" υπήρξε επινόημα της φαντασίας του Γερμανού φιλολόγου Ιερωνύμου Βολφ (Hieronymus Wolf, 1516 - 1580) έναν και πλέον αιώνα  μ ε τ ά  την κατάρρευση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την κυριαρχία, πλέον, των Οθωμανών.

     Οι Ρωμαίοι είχαν αναπτύξει τις Iπποδρομίες (Ludi Magni) και τις Αρματοδρομίες (Ludi Circenses) ως ατυχείς μιμήσεις των αντιστοίχων Ολυμπιακών αγωνισμάτων και, στην πραγματικότητα, ως ευκαιρίες ακόλαστων κορυβαντισμών και μαζικής κραιπάλης, με αποτέλεσμα, αντί να διαμορφώσουν συντεταγμένη Ιππευτική Σχολή, το μόνο που κατάφεραν ήταν να αρκούνται σε ένα ακόμη κίνητρο "άρτου και θεαμάτων" για τον άξεστον όχλο!    

Iταλική Ιππευτική Σχολή 

     Διόλου τυχαία, η πρώτη, αμιγώς, Ευρωπαϊκή Ιππευτική Σχολή εμφανίζεται στην αναγεννησιακήν Ιταλία. Και αυτό διότι εδώ υπήρξε το γεωγραφικό επίπκεντρο στο οποίο συσσωρεύθηκαν οι ιππευτικές αντιλήψεις της, πάλαι, Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οι οποίες, πλέον, εξελίσσονται σε "Σχολή" με την υποστήριξη τοπικών ηγεμόνων.

     Iδρυτής της Ιταλικής Ιππευτικής Σχολής (1532, Νεάπολη) ο Frederico Grisone ο οποίος, ενώ αφορμάται από τον Ξενοφώντα, παραβλέπει τις οδηγίες του αρχαίου Έλληνος αναφορικώς με την ηπιότητα χειρισμού του Ίππου και, τελικώς, καταλήγει σε έναν πολύ σκληρό "δαμαστή" Ίππων.   

     Θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην αναγεννησιακήν Ιταλία τα γράμματα, οι επιστήμες και οι τέχνες ανθούν και το ίδιο συμβαίνει και με την Ιππική στην οποία επιτελείται ένα "ξέσπασμα" όσων γνώσεων κι εμπειριών "αποταμιεύτηκαν" επί μακρόν χωρίς, λόγω των συνεχών πολεμικών εμπλοκών, να έχουν μπορέσει να συνταχθούν σε Ιππευτική Σχολή. Παρά ταύτα, κι ενώ ο Frederico Grisone ιδρύει την πρώτη, εμφανίζονται εν συνεχεία οι συνεχιστές του Claudio Cuzzio, Laurentius Cossius, Cesar Fiachi, Pasquale Caracciolo και Giovanni Battista Pignatelli ο οποίος μετατρέπει την Νεάπολη σε επίκεντρο διεθνούς ιππικής εκπαιδεύσεως καταφέρνοντας να προσελκύσει ως μαθητές του τους Γάλλους Salomon de la Broue, Antoine de Pluvinel και τον προστάτη του τελευταίου Chevalier de Saint-Antoine σηματοδοτώντας και την ίδρυση της Γαλλικής Ιππευτικής Σχολής για την οποία πιστώνεται ο Antoine de Pluvinel.

Γαλλική Ιππευτική Σχολή  

     Το 1594 ο Antoine de Pluvinel ιδρύει την "Académie d'Équestre" η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της Γαλλικής Ιππευτικής Σχολής η οποία, όπως είδαμε, έχει τις ρίζες της στην Ιταλικήν Ιππευτική Σχολή και έπεται αυτής!

     Γενικώς, οι παραπάνω Ευρωπαϊκές Ιππευτικές Σχολές συνιστούν τους βασικούς "άξονες' διαμορφώσεως της Ακαδημαϊκής Ιππασίας (αυτής που συνοπτικώς αποκαλούμε "Δυτικής Ιππικής") χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι ήσαν και οι μόνες. Χαρακτηριστική η Ισπανία η οποία, ήδη από τον 12ο αιώνα είχε αναπτύξει την Ιππική με αντιμέτωπους, συχνά, Ιππότες και Μαυριτανούς, η Γερμανία με τον Georg Engelhard ο οποίος το 1588 δημοσιεύει το έργο του "Die neue eröffnete Hof, Kriegs und Reitschule", ή η Πορτογαλία με τον Luís de Menezes, μαρκήσιος της Marialva (1596-1675) o oποίος διαμορφώνει την εθνική "αντίληψη" περί Ιππασίας κ.ά. Όμως, η Ιταλική και η Γαλλική Ιππευτική Σχολή συνιστούν τους δύο, πλήρως συγκροτημένους "πόλους" αυτού που σήμερα αποκαλούμε "Ακαδημαϊκή" ή "Δυτική" Ιππική με όλα τα συνεπαγόμενα σωστά αλλά και τα αμέτρητα λάθη τους, κυρίως, σε ό,τι αφορά στην ταπείνωση του Ίππου και την περιφρόνηση της ευημερίας του! Τέλος, εάν συνοψίσουμε τα της "Ακαδημαϊκής" ή "Δυτικής" Ιππικής θα επιστρέψουμε στην Ιππική της ενιαίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Δυτικής και Ανατολικής) η οποία εργαλειοποίησε τον Ίππο περιφρονώντας π λ ή ρ ω ς  την ευημερία του.  

     Πού, όμως, τοποθετείται η δική μας Σχολή, η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" εν μέσω όλου αυτού του ιππικού "γίγνεσθαι";      

O Iδρυτής της ξεκίνησε να εκπαιδεύεται στην Ακαδημαϊκήν Ιππική στην Ελλάδα, ακολούθως ήρθε σε επαφή με τον Οργανισμό "KASSAI" κι εκπαιδεύθηκε εκεί στην Έφιππη Τοξοβολία στο πλαίσιο της Φυσικής Ιππικής, κατόπιν ολοκλήρωσε τον εκπαιδευτικό κύκλο της Υψηλής Ιππικής στην "Μέκκα" διδασκαλίας της Ιππικής Δεξιοτεχνίας "Kobilarna Lipica", ενώ, αφού πέρασε από διάφορες Σχολές Ευρωπαϊκών χωρών, κατέληξε σε μία "σύναψη" στην Μογγολία όπου εκπαιδεύθηκε στην τοπικήν Ιππική, έχοντας πια την πλήρη "θέαση" όλων των πλευρών Ιππικής εκ των οποίων θα μπορούσε να συγκρίνει και να επιλέξει. Έτσι, η διδασκαλία του στην Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" διατηρεί σεβασμό προς τον Ίππο όπως τον εννοούσε ο Ξενοφών, αλλά δεν αρκείται σε αυτό κάτι το οποίο επεκτείνει σε ακόμη βαθύτερο επίπεδο, με την πλήρη απόρριψη της στομίδος και των "βάναυσων βοηθημάτων" (μαστιγίου και εγκεντρίδων)  ε κ φ υ σ ι κ ο π ο ι ώ ν τ α ς  την Ιππασία (Φυσική Ιππική, Natural Horsemanship) πέραν δε αυτού, παραμερίζοντας και την πρωταγωνιστική σημασία του σάγματος και προσεγγίζοντας την Ασιατική Ιππική των λαών της στέππας. Βαθύτατα και θετικότατα επηρεασμένη η παρούσα Ελληνική Σχολή από την ουγγρική καταγωγή της και την καθοριστικήν Ιππική των Ούννων σε συνδυασμό με τις παραδόσεις (και όχι μόνον ιππικές...) των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως ανελίσσεται σε μία πολυπρισματική προσέγγιση η οποία, στην πράξη και όπως αποδεικνύεται στα δέκα εννέα χρόνια της συνεχούς λειτουργίας της με τεράστιο όγκο μαθημάτων και ιππικών δραστηριοτήτων και με μηδενικό(!) δείκτη ατυχημάτων, ακεραιώνει την Ιππική και την μεταλαμπαδεύει με τον ασφαλέστερο τρόπο σε όσους ενδιαφέρονται για ουσιαστική σχέση με τον Ίππο! Ας σημειωθεί δε ότι, καθ΄ όλο το πολυετές διάστημα της λειτουργίας της, η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" τιμήθηκε με πολλές προσπάθειες τρίτων οι οποίοι προσπάθησαν να μιμηθούν τις εκπαιδευτικές τακτικές της και το πνεύμα λειτουργίας της ανεπιτυχέστατα όμως, ελλείψει του ουσιώδους "γεφυροποιού" φιλοσοφικού στοιχείου που την διέπει διότι, η Ελλάδα, ως εκ της γεωγραφικής της θέσεως, είναι Ευρασιατική "γέφυρα" ώστε ανάλογου χαρακτήρος να είναι και η διδασκαλία της Ιππικής στη Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων". Εν ολίγοις, η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" προεκτείνει την διδασκαλία του Ξενοφώντος και την εκφυσικοποιεί, εμπλουτίζοντάς την με ουσιώδη ασιατικά ιππευτικά χαρακτηριστικά! 

  ΥΓ: Αποτελεί πάγιαν άποψή μας η μη παράθεση βιβλιογραφίας, όπως ακριβώς απέφευγε και ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης κ.ά. αρχαίοι συγγραφείς να παραθέτουν "βιβλιογ+λραφία" (ή, ο,τιδήποτε αντίστοιχο της εποχής τους) αφού εμείς την δική μας άποψη διατυπώνουμε και δεν αναπαράγουμε απόψεις άλλων. Μόνη εξαίρεση όταν αναφερόμεθα σε απόψεις άλλων προκειμένου να τις κρίνουμε.