ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΦΙΠΠΗ ΤΟΞΟΒΟΛΙΑ

1o ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ 

ΥΠΕΡΠΗΔΗΣΕΩΣ ΕΜΠΟΔΙΩΝ

     Η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" στη προσπάθειά της να αναπτύξει τις ιππικές ικανότητες των μαθητών της με ζωτικής σημασίας θεωρία για την αποτελεσματικότερη διδασκαλία της Υπερπηδήσεως Εμποδίων, την Κυριακή 17η Ιανουαρίου 2016, διοργάνωσε μία, δωρεάν, σεμιναριακή παρουσίαση με θέμα την θεωρητική ανάλυση της Υπερπηδήσεως Εμποδίων, σύμφωνα με τους κανόνες της Φυσικής Ιππικής. 

Εισαγωγή

     Τo Σεμινάριο διεξήχθη από τον Ιδρυτή της Ομάδος των "Ελλήνων Κενταύρων", στον ευγενώς προσφερθέντα Συνεδριακό Χώρο του κεντρικού κτηρίου της εταιρείας "ΚΟUMBAS" [Λ. Κηφισίας 100 και Μαραθωνοδρόμων 83, Μαρούσι] ενώπιον του Αρχηγού και μελών της Ομάδος των "Ελλήνων Κενταύρων".

     Ο Αρχηγός της Ομάδος, Αρπάλυκος, κατά την αρχή του Σεμιναρίου, σε μία σύντομη αλλά και πολύ διευκρινιστική εισήγησή του κατέδειξε την προσέγγιση της Σχολής μας στην Υπερπήδηση Εμποδίων, ως παραπληρώματος μαχητικών δεξιοτήτων επί φυσικού πεδίου και όχι ως "αθλητικό" αυτοσκοπό και τούτου υπογραμμίζοντος την σημαντικότητα μιας ικανότητος επί πεδίου μάχης και όχι, απλώς, επί "στημένης" και ...προ-"βαδιζόμενης" αθλητικής "διαδρομής".  

     Εν αντιθέσει προς τις Σχολές Υπερπηδήσεως Εμποδίων όλων των υπολοίπων συμβατικών Ιππικών Ομίλων στην Ελλάδα, η Σχολή μας είναι η μόνη στην οποία, επί τούτου, ιππεύονται "a prima vista" Ίπποι που δεν μας ανήκουν, ώστε οι μαθητές μας να καθίστανται ικανοί να χειρίζονται τον οιονδήποτε Ίππο και όχι "κουρδισμένα" πλάσματα, όπως συνηθίζεται σε όλες τις υπόλοιπες Σχολές. Επί πλέον, αν και χρησιμοποιούμε προσφερόμενους Ίππους, αμέσως τους ιππεύουμε όχι με την ιπποσαγή με την οποία έμαθαν να ιππεύονται αλλά με την ιπποσαγή της, δικής μας, Φυσικής Ιππικής, δηλαδή, άνευ στομίδος και άνευ σέλλας, ασφαλώς δε και χωρίς πτερνιστήρες και μαστίγιο! Όλα αυτά σημαίνουν ότι η εκ της Υπερπηδήσεως Εμποδίων εμπειρία της Σχολής των "Ελλήνων Κενταύρων" δεν είναι απλώς σημαντική και τεράστια αλλά και βαθύτατη σε ό,τι αφορά στη πραγματική σχέση του Ίππου με το συγκεκριμένο αντικείμενο, επαληθευόμενη από τον μηδενικό δείκτη ατυχημάτων.

     Έτσι, το Σεμινάριο αυτό είχε ως "πυρήνα" του την ανακοίνωση προς τους μαθητές μας μιας σειράς συμπερασμάτων αναφορικώς προς την Υπερπήδηση Εμποδίων, που προέκυψαν μετά από την δεκαετή, σχεδόν, συστηματική και ερευνητική λειτουργία της Σχολής των "Ελλήνων Κενταύρων", για την ασφαλέστερη πρόοδο των μαθητών μας.

Το γενικό πλαίσιο της Υπερπηδήσεως Εμποδίων

        Ο βασικός εισηγητής και Ιδρυτής της Ομάδος των 'Ελλήνων Κενταύρων" Αριστοτέλης, κατά την αρχή της εισηγήσεώς του, κατέστησε σαφή τα αντιστρόφως ανάλογα μεγέθη του "μικρού" της Υπερπηδήσεως Εμποδίων εν σχέσει με το τεράστιο περιεχόμενο της Ιππικής Τέχνης και του "μεγάλου" της προσοχής που αποδίδει η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" στην Υπερπήδηση Εμποδίων εν σχέσει με το "μικρό" του περιεχομένου του συγκεκριμένου δόγματος (discipline) ως προς το τεράστιο περιεχόμενο των Εφίππων Πολεμικών Τεχνών και του περιεχομένου της Έφιππης Τοξοβολίας. 

     Λεπτομερής υπήρξε η αρχική διευκρίνιση του όρου του "Εμποδίου" και η υπερπηδητική χρησιμότητα ώστε να τεθεί η βάση του Σεμιναρίου. 

     Tα προαπαιτούμενα επιλογής Υπερπηδητών Ίππων από πλευράς ψυχο/σωματοδομής και, εν γένει, φυσικής καταστάσεως ήταν το επόμενο θέμα το οποίο έγινε κατανοητό από τους συμμετασχόντες. Διευκρινίσθηκε ότι ο Ίππος ο οποίος προορίζεται για υπερπηδητική εργασία θα πρέπει να προετοιμάζεται με υπομονή, λεπτότητα και πολύ προσοχή, χωρίς κανένα φορτίο ράχεως, από την ηλικία του πώλου εθιζόμενος στη διέλευση βαλβίδων επί εδάφους μέγιστης διαμέτρου 5 εκτμ. ενώ, οι πρώτες διελεύσεις χαμηλού "ιππαρίου" (Cavaletto) επιτρέπονται μόνον από την ηλικία των τριών ετών. Η Υπερπήδηση Εμποδίου 45 εκτμ, χωρίς κανένα φορτίο ράχεως, επιτρέπεται μόνον από την ηλικία των πέντε ετών και 80 εκτμ., πάντοτε χωρίς κανένα φορτίο ράχεως, από την ηλικία των επτά ετών.  

Oι αρνητικές επιπτώσεις της Υπερπηδήσεως Εμποδίων επί του Ίππου

     Μετά ταύτα τον λόγο πήρε η Εριθέλγη Μεραμβελιωτάκη η οποία, ως ειδική επιστήμων, πια (και τις εκφράζουμε τα συγχαρητήριά μας για την μόλις απόκτηση του πτυχίου της!) προκειμένου να αναφερθεί στις αρνητικές επιπτώσεις της Υπερπηδήσεως Εμποδίων επί της ψυχοσωματικής υγείας του Ίππου.

     Εξαιρετική η σύντομη αναφορά της Συνασκουμένης μας με ευκρίνεια λόγου και παραστατικότητα, κατέδειξε την υψηλή επικινδυνότητα της Υπερπηδήσεως Εμποδίων επί της μυοσκελετικής αλλά και ψυχικής ακεραιότητος του Ίππου, επιβεβαιώνοντας έναν καταξιωμένο Προπονητή Υπερπηδήσεως Εμποδίων του παρελθόντος και βαλκανιονίκη, τον Φώτη Μπράβο. 

          Ο βαλκανιονίκης και τελευταίος Εκπαιδευτής του μαθήματος της Ιππασίας στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων Φώτιος Μπράβος, ο οποίος, κατόπιν, δίδασκε (δυτικότροπη) Υπερπήδηση Εμποδίων στον Όμιλό του "Κίτρινο Ρόδο" (Κορωπί) ακούγονταν συχνά να λέει: "Όποιος αγαπά το άλογό του δε το στέλνει να πηδήσει εμπόδια!".

     Ο Φώτιος Μπράβος, γνώστης της Υπερπηδήσεως Εμποδίων δεν είχε διόλου άδικο, με δεδομένες τις σοβαρές αρνητικές μυοσκελετικές επιπτώσεις από την καταχρηστική ή και εσφαλμένη υπερπηδητική δραστηριότητα του Ίππου στη δυτικότροπη Υπερπήδηση Εμποδίων. Έτσι, γενικώς οι οδυνηρές επιπτώσεις αυτής της δραστηριότητος ήταν η συνέχεια του Σεμιναρίου. 

     Με τη βοήθεια εποπτικών μέσων, ανελύθησαν οι μηχανισμοί απογειώσεως και προσγειώσεως του Ίππου ώστε να γίνουν κατανοητές οι επιπτώσεις αυτές οι οποίες, πάση θυσία, θα πρέπει να αποφεύγονται με γνώμονα, πάντοτε, την ευημερία του Ίππου και τις οποίες η Φυσική Ιππική αποτρέπει με λελογισμένη χρήση του Ίππου επί μη καταπονητικών υπερπηδητικών διαδρομών.

      Τα αντίστοιχα και περί του άλτη-Ιππέως, προαπαιτούμενα, ανελύθησαν ώστε να μπορεί να συνεργασθεί αρμονικά με τον Ίππο και να μη τον παρεμποδίσει, θέτοντας το ζευγάρι των Υπερπηδητών σε κίνδυνο και το άλμα σε αποτυχία.

     Εν συνεχεία, διευκρινίσθηκε η υπερπηδητική αντίληψη, ικανότητα και προσέγγιση των Ίππων. Επεξηγήθηκε η σχέση του ιδίου του Ίππου με την υπερπηδητική διαδικασία και τα όρια "αποδοχής" της στη ψυχολογία των Ιππιδών.

     Ο ανθρώπινος φόβος προ της ισορροπιστικής καταστάσεως της Υπερπηδήσεως Εμποδίων, αναλύθηκε ως παράγων αποτυχίας του υπερπηδητικού άλματος αλλά και ατυχήματος.

     Η ύπαρξη φόβου στον Άνθρωπο είναι φυσική ενώπιον κάθε κινδύνου ή κάθε καταστάσεως με την οποία ο ίδιος δεν είναι εξοικειωμένος. Και η Υπερπήδηση Εμποδίων, ασφαλώς, είναι μία κατάσταση με την οποία ο Άνθρωπος δεν είναι εξοικειωμένος εξ αρχής, οπότε, αρχικώς, είναι φυσικό να του προξενεί φόβο. Όμως, όσο ο Ιππέας εξοικειώνεται με την Υπερπήδηση Εμποδίων, τόσο θα πρέπει και να υπερνικά το φόβο του γι αυτή και, εάν δε τα καταφέρνει σημαίνει ότι η εκπαίδευσή του είναι ατελής και χωρίς την αναμενόμενη πρόοδο. βεβαίως, κάθε φορά που ο Ιππέας προσεγγίζει ένα εμπόδιο είναι φυσικό να τίθεται σε συνέγερση αισθήσεων ώστε να το υπερπηδήσει επιτυχώς, αυτή όμως η θετική συνέγερση (και η προκύπτουσα ευνόητη ένταση) δε θα πρέπει να συγχέεται με τον αρνητικό φόβο ο οποίος εξαναγκάζει τον Ιππέα σε αντιδράσεις υπερπηδητικής αποφυγής, συχνά, με ολέθριες συνέπειες.

     Κατά την διδασκαλία της Υπερπηδήσεως Εμποδίων στη Φυσική Ιππική την οποία ακολουθεί και η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων", με εφευρετικές προσεγγίσεις, υπερνικούμε τους περιττούς φόβους του Ιππέως βοηθώντας τον να υπερπηδήσει με ευχάριστη διάθεση και ορθό "κάθισμα" ανεπηρέαστο από αντιδράσεις υπερπηδητικής αποφυγής. 

     Αυτό επιτυγχάνεται στη Σχολή μας και στη διδασκαλία της Φυσικής Ιππικής, καθιστώντας εξ αρχής, με πολλούς τρόπους, τον μαθητή ...μέρος του Ίππου και κάνοντάς τον να κατανοήσει ότι ο Ίππος υπερπηδά και όχι ο Ιππέας. Και η "κατάργηση" της οράσεως του Ιππέως κατά την προσέγγιση είναι ένας βασικό τρόπος να αντιληφθεί ο Ιππέας ότι η Υπερπήδηση Εμποδίων είναι εργασία την οποία διεκπεραιώνει ο Ίππος και όχι ο Ιππέας, συνεπώς, ουδείς φόβος συγχωρείται.

     Έχοντας ήδη θίξει την ενοχή του βλέμματος του Υπερπηδητή Ιππέως επί του εμποδίου, εν συνεχεία, ανεπτύχθησαν διάφορες μέθοδοι εξουδετερώσεως αυτού του αρνητικού παράγοντος, κυρίως, με την απασχόληση του βλέμματος σε άλλες κατευθύνσεις πέραν του εμποδίου. Επί παραδείγματι, κατά την προσπέλαση στο εμπόδιο ο Εκπαιδευτής απασχολεί το βλέμμα του μαθητή στο να παρατηρεί το υπερυψωμένο χέρι του, του οποίου τα δάχτυλα ανοιγοκλείνουν, ενώ ο μαθητής συνεχώς φωνάζει δυνατά τον αριθμό των ανοικτών δακτύλων. 

     Έτσι, χωρίς το βλέμμα του να απασχολείται με το εμπόδιο το προσπερνά χωρίς να το καταλάβει και χωρίς η μεταβολή του όγκου του, μειουμένης της μεταξύ τους αποστάσεως, να τον ωθεί σε ακούσιες αντιδράσεις που εμποδίζουν τον Ίππο να εκτελέσει την υπερπηδητική διαδικασία του την οποία γνωρίζει καλώς!

     Κατόπιν, ακολούθησε η ανάλυση της σχέσεως της Φυσικής Ιππικής με την Υπερπήδηση Εμποδίων και ο απόλυτος σεβασμός προς την υπερπηδητική ψυχολογία των Ιππιδών από την Φυσική Ιππική και την Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων".

     Ακολούθως, έγινε αναφορά στη σύγχρονη "αθλητική" Υπερπήδηση Εμποδίων η οποία αποτελεί ένα, σχετικώς, καινούργιο ιππικό δόγμα καταγόμενο από το "Κυνήγι της Αλεπούς", μια δραστηριότητα αργόσχολων Βρεταννών του ιη' αιώνος οι οποίοι, για εγωϊστικούς και μόνον λόγους, την επέβαλαν ως "άθλημα"  περιφρονώντας την ακεραιότητα των Ίππων τους λόγω της οικονομικής τους ευμαρείας η οποία επέτρεπε την απρόσκοπτη και ανά πάσα στιγμή, "αντικατάστασή" (...) τους.

     Ο κυρίως εισηγητής, στιγμάτισε την "F.E.I.", "Fédération Equestre Internationale" (Διεθνή Ομοσπονδία Ιππασίας) και τις θυγατρικές της, ανά χώρα, Ομοσπονδίες Ιππασίας, οι οποίες, με την ίδια περιφρόνηση προς τον Ίππο την οποία επεδείκνυαν οι αργόσχολοι Βρεταννοί ..."κυνηγοί αλεπούς" του ιη' αιώνος, αντιμετωπίζουν και σήμερα τον ευγενή Ίππο επιβάλλοντάς του τη χρήση στομίδος, πτερνιστήρων και μαστιγίου (!) κατά την "αθλητική" Υπερπήδηση Εμποδίων στους αγώνες που διοργανώνονται βάσει των Κανονισμών της F.E.I. και ακολουθεί η απάνθρωπη και εσφαλμένη δυτικότροπη Ιππική, εκθέτοντας σε κινδύνους ζωής Ίππους και Ιππείς.

     H χρήση της στομίδος κατά την Υπερπήδηση Εμποδίων από τη δυτικότροπη Ιππική ήταν το επόμενο θέμα που αναλύθηκε. Και οι επικίνδυνες παρενέργειες της στομίδος και κατά την Υπερπήδηση Εμποδίων, είναι κάτι το οποίο παραδέχονται και οι ίδιοι οι Δάσκαλοι της δυτικότροπης Ιππικής οι οποίοι, όμως, ουδεμία ουσιαστική παρέμβαση τολμούν ώστε αυτό το απάνθρωπο όργανο βασανισμού να παύσει χρησιμοποιούμενο. 

     Όταν, μεταπολεμικώς, η Ελλάδα διέθετε ακόμη και ιππική Παιδεία (1950-1960), ο Ιππικός Όμιλος του Παραδείσου Αμαρουσίου, ο «πυρήνας» της δυτικότροπης ιππικής Σχολής στην Ελλάδα, από τον οποίο «κλωνοποιήθηκαν» όλοι οι μεταγενέστεροι Ιππικοί Όμιλοι που συνέθεσαν την «Ελληνική Ομοσπονδία Ιππασίας», παρουσίαζε μία πολύ αξιόλογη εκδοτική δραστηριότητα ιππικών εκπαιδευτικών εγχειριδίων, στο πλαίσιο ενός «εσωτερικότερου» οργανισμού που αποτελούσαν στρατιωτικοί της εποχής εκείνης υπό το όνομα «Παραντάιζ Χαντ». Ανάμεσα στις ιππικές εκδόσεις του «Παραντάιζ Χαντ» μία πολύ σημαντική, (Χ. Δ. Τσάμπερλιν: «Ιππασία και Εκγύμνασις Ίππων», 1963) αφιέρωσε το τελευταίο (VIIο) κεφάλαιό της στην θεωρητική ανάλυση της Υπερπηδήσεως Εμποδίων, πάντοτε κατά την δυτικότροπη προσέγγιση και στο κεφάλαιο αυτό σημειώνεται: 

     Με την, ως άνω, παράγραφο, τόσο ο συγγραφέας όσο και, κατ'  επέκταση, η δυτικότροπη Ιππική, κατά την Υπερπήδηση Εμποδίων, παραδέχονται το λάθος της χρήσεως της στομίδος η οποία μεταφέρει στον Ίππο μέσω της υπερευαίσθητης περιοχής του στόματός του, όλες τις συνέπειες (στηρικτικές, φοβικές κλπ) του Ιππέως ο οποίος, συχνά, ενώ ο Ίππος δεν έχει κανένα πρόβλημα ώστε να υπερπηδήσει με ασφάλεια και άνεση ένα εμπόδιο, ο ανθρώπινος παράγοντας τον παρεμποδίζει!

     Επίσης, οι "Προς Ιππείς Εμποδίων Επιστολαί" του Yves-Benoist-Gironière, αυτού του δασκάλου της δυτικότροπης Ιππασίας, θα τεκμηριώσει εμμέσως, ομοίως, το μέγα λάθος της χρήσεως στομίδος στη δυτικότροπη τεχνική Υπερπηδήσεως Εμποδίων.

     Ο Yves-Benoist-Gironière παραδέχεται ότι τα χέρια του Ιππέως, που επηρεάζονται από την οπτική εικόνα την οποία διαδοχικώς προσλαμβάνει κατά τη διάρκεια της προσπελάσεως προς το εμπόδιο, όχι μόνον δεν είναι απαραίτητο να κρατούν τις ηνίες αλλά καλόν είναι να τις αφήνουν εντελώς! Αν διαβάσουμε προσεκτικά το παρατιθέμενο απόσπασμα από την 3η Επιστολή (σελίς 31) δε θα μας μείνει καμία αμφιβολία ότι ο Γάλλος δάσκαλος έχει αντιληφθεί πλήρως την αρνητική σημασία της στομίδος κατά την Υπερπήδηση Εμποδίων και την αξία της Φυσικής Ιππικής και των κανόνων της. Ωστόσο και ο Yves-Benoist-Gironière, παρά την επίγνωση που δείχνει το συγκεκριμένο απόσπασμα του έργου του, αποφεύγει να τοποθετηθεί ευθαρσώς κατά της χρήσεως της στομίδος συμβάλλοντας στη διαιώνιση αυτού του βασικού λάθους της δυτικότροπης Ιππασίας.

     Η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" εξ αρχής τοποθετήθηκε, γενικώς, κατά της χρήσεως στομίδος ως ακολουθούσα την Φυσική Ιππική και η επιτυχία της στην διδασκαλία της Υπερπηδήσεως Εμποδίων οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος σε αυτή τη θεώρησή της.

     Τα "χέρια" του Ιππέως αποτελούν ένα ακόμη ζήτημα κρίσιμο κατά την Υπερπήδηση Εμποδίων και συνδέονται άμεσα με την επιβαρυντική στομίδα. Και, στον τομέα της Υπερπηδήσεως Εμποδίων, σε ό,τι αφορά στα "χέρια" του Ιππέως, εκείνο που αποτελεί "ζητούμενο" για τη δυτικότροπη Ιππική είναι δεδομένο για την Φυσική Ιππική την οποία ακολουθεί η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων"!

     Κατά τη διδασκαλία της Υπερπηδήσεως Εμποδίων, στη δυτικότροπη Ιππική, η "αποενοχοποίηση" των χειρών του Ιππέως αποτελεί ένα επίπονο και μακροχρόνιο εγχείρημα αμφιβόλου αποτελέσματος! Αντιθέτως, στη Φυσική Ιππική όπου ο Ιππέας δε χρειάζεται "βοηθήματα" παραμονής του επί του Ίππου αλλά αποτελεί, εξ αρχής, μέρος του Ίππου, η "αποενοχοποίηση" των χειρών όχι μόνον δεν αποτελεί αντικείμενο ιδιαίτερης διδασκαλίας αμφιβόλου αποτελεσματικότητος, αλλά αποτελεί βιωματικό δεδομένο που κατακτάται από την πρώτη, κιόλας, ίππευση δια των γυμνιππευτικών ασκήσεων.

     Δυστυχώς, ούτε η δυτικότροπη Ιππική, ούτε η "Fédération Equestre Internationale" διδάσκονται από την ίδια την εμπειρία τους την οποία, επί δεκαετίες τώρα, θα έπρεπε στοιχειωδώς να είχαν αναλύσει και αξιοποιήσει, κατανοώντας ότι η χρήση των χειρών παρελκύει ενστικτωδώς προς την στήριξη και η διδασκαλία των "καλών χειρών" έχει κόστος πολύ μεγαλύτερο από την "μετακίνησή" τους στο "παρασκήνιο" (κυρίως!) της Υπερπηδήσεως Εμποδίων!

      Η εισαγωγή του αρχαρίου μαθητή στην ορθή και αλληλένδετη σχέση του με τον Ίππο, καθιστά την Φυσική Ιππική ως το καλύτερο "μονοπάτι" κατακτήσεως και της τεχνικής Υπερπηδήσεως Εμποδίων και η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" με την δεκαετή, σχεδόν, εκπαιδευτική εμπειρία της συνιστά ανεπιφυλάκτως ακόμη και στους υπερπηδητές Ιππείς που ακολουθούν τη δυτικότροπη Υπερπήδηση Εμποδίων να αναθεωρήσουν τη προσέγγισή τους ώστε, με ασφάλεια και χωρίς απώλεια χρόνου, να απολαύσουν τη προσφιλή τους δραστηριότητα.

     Αυτό καθαυτό το "κάθισμα" του Ιππέως ως μία βασική παράμετρος που επηρεάζει την Υπερπήδηση Εμποδίων ήταν το επόμενο θέμα.

     Στη δυτικότροπη Ιππική δίνεται μία επίπονη και κοστοβόρα "μάχη" προκειμένου ο Ιππέας να αποκτήσει καλό "κάθισμα". Εδώ, τα βασικά εμπόδια ασφαλούς και γρήγορης επιτεύξεως καλού "καθίσματος είναι η εσφαλμένη χρήση σέλλας η οποία  δ ι α χ ω ρ ί ζ ε ι  τον Ιππέα από τον Ίππο (αντί να τους συνδέει) αυξάνοντας το κέντρο βάρους (= αστάθεια) και  π α ρ ε μ π ο δ ί ζ ε ι  τον Ιππέα να αντιλαμβάνεται αποτελεσματικώς και εγκαίρως τον Ίππο και τις προθέσεις του. Επίσης, η υπερυψωμένη έδραση του Ιππέως λόγω της παρεμβολής του ύψους της σέλλας εξουδετερώνει ένα ζωτικό μήκος προσαγωγών του Ιππέως των οποίων ο ρόλος στην ισορροπία του κρίνεται σημαντικός.

     Αντιθέτως, στη Φυσική Ιππική την οποία ακολουθεί η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" από την πρώτη, κιόλας, εφίππευση, ο μαθητής "ομογενοποιείται" με τον Ίππο και χωρίς κανένα διαφοροποιητικό "παρέμβασμα" (σέλλα) "ψαύει" με τις μυικές ομάδες του που έρχονται σε άμεση επαφή με τον Ίππο το "πλάσμα" το οποίο έχει ανάμεσα στα σκέλη του και με το οποίο θα πρέπει να συνεργασθεί μη παρεμποδίζοντάς το να εκτελέσει την αποστολή του την οποία εκ της φύσεώς του κατέχει. Το "κάθισμα" του Ιππέως στη Φυσική Ιππική απευθείας επί της ράχεως του Ίππου (Γυμνιππευτική) διαθέτει δεδομένη την βαθύτητα (χαμηλό κέντρο βάρους = ευστάθεια) και άμεση επαφή με την δυνατότητα εκμεταλλεύσεως της πλήρους στηρίξεως που μπορούν να προσφέρουν οι προσαγωγοί. Και πάλι ο Yves-Benoist-Gironière πολύ εύστοχα υπογραμμίζει ότι «δεν μπορεί κανείς να πηδήσει σωστά όταν δεν είναι καλά τοποθετημένος πάνω στο άλογο», όμως, την απάντηση του τη δίνει η Φυσική Ιππική.

     Όλα αυτά τα δυσάρεστα τα αντιμετωπίζει με τον ουμανιστικότερο και αποτελεσματικότερο τρόπο η Φυσική Ιππική την οποία ασπάζεται η Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" στέλνοντας Ίππο και Ιππέα στα υψηλότερα εμπόδια με τον ασφαλέστερο τρόπο και, επ΄ αυτού, ο κυρίως εισηγητής του Σεμιναρίου, παρουσίασε διεξοδικότατα την σχετικήν ανάλυση. Διότι, αν η προτεραιότητα όλων των ιππικών δογμάτων δεν είναι η ευημερία του Ίππου, η Ιππική καταντά βαρβαρότητα! 

Τα Εμπόδια

     Κατά την διάρκεια του Σεμιναρίου έγινε επεξήγηση του τύπου των εκπαιδευτικών εμποδίων τα οποία χρησιμοποιούνται εντός του Ιππευτηρίου και οι ιδιότητες ενός εκάστου.

     Για την καλύτερη κατανόηση των διαφορών των εμποδίων καθώς και για τη πληρέστερη κατανόηση της σημασίας τους, η διδασκαλία αυτού του ιδιαιτέρου κεφαλαίου του Σεμιναρίου έγινε με την χρήση παραστατικών, αναλογικών, ομοιωμάτων.

     Έτσι, ανελύθησαν με κάθε λεπτομέρεια, ο ρόλος της βαλβίδος (pole), τα "ιππάρια" (cavaletti), τα "Χ" και λοιπά κάθετα, τα σύνθετα, τα πλάτους (οxer κλπ), τα μήκους (τεχνητές "λίμνες") και τα φυσικά αναχώματα. 

     Καθορίστηκαν τα ενδεδειγμένα, κατά περίπτωση, ύψη και καθιερωμένες διαστάσεις των εκπαιδευτικών εμποδίων, αλλά και η σχέση τους με τα φυσικά εμπόδια τα οποία συναντά ένς Ιππέας σε εξωτερική περιίππευση. 

Η υπερπηδητική παραβολή

     H υπερπηδητική παραβολή αποτελεί μία καμπύλη γραμμή υπεράνω του εμποδίου με αρχή το σημείο απογειώσεως του Ίππου και πέρας το σημείο προσγειώσεώς του.   

     Καθ' όλη την υπερπηδητική παραβολή τόσο το σώμα του Ίππου όσο και ο κορμός του Ιππέως ακολουθούν μία σειρά διαδοχικών μεταβολών σε σχέση με την οριζοντιότητα (σώμα Ίππου) και με την καθετότητα (κορμός Ιππέως).

     
     Οι διαδοχικές μεταβολές του κορμού του Ιππέως εξυπηρετούν την αναγκαιότητα ομαλούς εκτελέσεως της υπερπηδητικής παραβολής με δεδομένες τις διαδοχικές μεταβολές της οριζοντιότητος του σώματος του Ίππου  

     Με τη βοήθεια διαγραμμάτων και εικόνων από τα καλύτερα της διεθνούς βιβλιογραφίας, επεξηγήθη στους παρόντες η μεγάλη σημασία από πλευράς διατηρήσεως της ισορροπίας του Ίππου για την επιτυχή διαγραφή της υπερπηδητικής παραβολής, οι αντίστοιχες ενδεδειγμένες διαδοχικές μεταβολές της καθετότητος του κορμού του Ιππέως.  

Η προετοιμασία της υπερπηδητικής διαδρομής

     Με ιδιαίτερην έμφαση στην ευημερία του Ίππου, κατέστη σαφές ότι καμία υπερπηδητική διαδρομή δεν πρέπει να επιχειρείται χωρίς προηγουμενως να έχουν προθερμανθεί τόσο ο Ιππέας όσο και ο Ίππος, με ασκήσεις ευκαμψίας τουλάχιστον επί ένα ημίωρο. 

     Καθ΄ όλο αυτό το ημίωρο οι δύο "συνεργάτες" όχι μόνον προθερμαίνονται αλλά και "συνδέονται" με ευφυείς ασκήσεις, ώστε να "αλληλο-παρακολουθούνται" στο κοινό, υπερπηδητικό, έργο που θα ακολουθήσει, ξεκινώντας πάντοτε από το έδαφος.

     Με προοδευτικότητα, κατόπιν το "ζευγάρι" θα αρχίσει να "ανεβαίνει" καθ'  ύψος υπερπηδώντας μεμονωμένα εμπόδια, ξεκινώντας πάντοτε από τα χαμηλότερα προς υψηλότερα. Καλό είναι, όσο καλός άλτης και εάν είναι ένας Ίππος, να τίθεται, αρχικώς, σε υπερπήδηση ύψους "ιππαρίου" (cavaletto).

     Χρήσιμο είναι, όσο πιο συχνά επιτρέπει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ο μαθητής να προσπελαύνει "ιππάρια" και με κλειστά μάτια ώστε να αποενοχοποιεί το βλέμμα επί του εμποδίου, κάτι το οποίο έχει αρνητικές επιδράσεις επί των χειρισμών και της ισορροπίας του. Και αυτό αποτελεί κανόνα στη Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων".

      Η υπερπήδηση διατάξεως "χ" θα είναι η ακόλουθη φάση και διευκολύνει ώστε ο Ίππος να αποκτήσει την αίσθηση προσπελάσεως εμποδίων στο κέντρο τους, όπως θα κληθεί να εφαρμόσει εκτελώντας την υπερπηδητική διαδρομή.  

     Υπερπήδηση Εμποδίων κάθετων, σύνθετων κλπ μπορεί να ακολουθήσει πάντοτε με γνώμονα την αποφυγή υπερβολικής κοπώσεως και, κυρίως, μυοσκελετικών κακώσεων αλλά και ψυχικής εντάσεως, του Ίππου κατ' οικονομία των αντοχών του.

Η εκτέλεση της υπερπηδητικής διαδρομής

     Η λεκτική ανάλυση της  ε κ τ ε λ έ σ ε ω ς  μιας υπερπηδητικής διαδρομής  ε κ τ ό ς  Ιππευτηρίου "εξαερώνει" την πρακτικότητα του αντικειμένου και αυτός δεν είναι και ο σκοπός ενός παρομοίου Σεμιναρίου. Σε γενικές, όμως, γραμμές θα μπορούσαν να συνοψισθούν οι παράμετροι του θέματος ως εξής:

           Αρχικώς, θα πρέπει να προσεχθεί ώστε, τόσο ο Ίππος, όσο και ο Εκπαιδευτής, όσο και ο Ιππέας να βρίσκονται σε κατάσταση πλήρους ηρεμίας και, μεταξύ τους, συντονισμού χωρίς κανέναν ενδιάμεσο παράγοντα διαταρχαής ή ανισορροπίας με πλήρη αλληλοεμπιστοσύνη. Tούτο σημαίνει ότι τα συνεργήματα και βοηθήματα θα πρέπει να συντελούν στη διεύθυνση του Ίππου, χωρίς τις αρνητικές επιπτώσεις αυτοματικών διεγέρσεων μυικών ομάδων που επιφέρουν την απώλεια ισορροπίας του Ίππου. Η σωστή, κατά διαδρομή,  δ ι ε ύ θ υ ν σ η, λοιπόν,  π ρ ο ς  το εμπόδιο αποτελεί το "πλαίσιο" της επιτυχούς εκτελέσεως μιας οιασδήποτε υπερπηδητικής διαδρομής! Και, όταν αναφερόμεθα σε ένα οιοδήποτε εμπόδιο δεν εννοούμε την υπερπήδησή του εξ οιουδήποτε σημείου του όλου εύρους του αλλά εννοούμε  α υ σ τ η ρ ώ ς  το  κ έ ν τ ρ ο  του για λόγους υπερπηδητικής ασφαλείας Ίππου και Ιππέως.

     Η  ώ θ η σ η  του Ίππου είναι η ισχύς εκτελέσεως της υπερπηδητικής διαδρομής και χωρίς αυτή ουδεμία ομαλή υπερπήδηση μπορεί να εκτελεσθεί! Άνευ ωθήσεως, ακόμη και εάν η υπερπήδηση εκτελεσθεί θα είναι επικίνδυνη με την παραβολή και κίνηση του "κατσικιού", κάτι εντελώς αφύσικο για τον Ίππο αλλά και δυσμενέστατο για την ισορροπία του Ιππέως.

     Ο  ρ υ θ μ ό ς  είναι το επόμενο προαπαιτούμενο για την εκτέλεση μιας επιτυχούς υπερπηδητικής διαδρομής διότι αυτός είναι ό,τι θα βοηθήσει τον Ίππο να επιλέξει το πλέον κατάλληλο σημείο απογειώσεώς του ώστε να "εκκαθαρίσει" το εμπόδιο. 

     Το  β λ έ μ μ α  του Ιππέως είναι ο επόμενος καθοριστικός παράγοντας για την εκτέλεση μιας επιτυχούς υπερπηδητικής διαδρομής. Και, αυτό το "βλέμμα" αμέσως μετά την προσγείωση από ένα υπερπηδηθέν εμπόδιο θα πρέπει να είναι επικεντρωμένο στο αμέσως επόμενο εμπόδιο το οποίο θα πρέπει να υπερπηδηθεί! Ο παράγων αυτός είναι πολύ κρίσιμος για μία σωστή υπερπήδηση και θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μία καθυστέρηση χρονικής διαρκείας κλασμάτων του δευτερολέπτου ως προς την έγκαιρη εστίαση του βλέμματος στο "επελαύνον" εμπόδιο μπορεί να έχει σοβαρό εκτρεπτικό αποτέλεσμα για την επιτυχή εκτέλεση της ενδεδειγμένης διαδρομής και να οδηγήσει Ίππο και Ιππέα εκτός ίχνους υπερπηδήσεως.

     Το  "κ ά θ ι σ μ α"  του Ιππέως καθ'  όλη την διαδρομή αλλά και την παραβολή της υπερπηδήσεως είναι ο παράγων ο οποίος θα βοηθήσει τον Ίππο να επιτελέσει το έργο του το οποίο, εκ Φύσεως και όχι εξ Ανθρώπου, γνωρίζει να επιτελεί. Οι απαραίτητες, ανά σημείο διαδρομής, μεταβολές του "καθίσματος" του Ιππέως, λοιπόν, θα πρέπει να τηρούνται επακριβώς, χωρίς υπερβολές ή υπερδιορθώσεις.

     Οι "χ ε ί ρ ε ς" του Ιππέως, δηλαδή, η χρήση των ηνιών (όπου και εάν αυτές υπάρχουν, διότι στη Γυμνιππευτική ίππευση δεν είναι απαραίτητες) θα πρέπει να είναι διακριτικές κατά την διεύθυνση και ενδοτικές κατά την φάση της προ-απογειώσεως και μέχρι την κορυφή της υπερπηδητικής παραβολής, πέραν δε αυτής ελεγχόμενα λειτουργούσε ώστε να καταδείξουν στον Ίππο την επικείμενη προσγείωση και να τον βοηθήσουν να συγκεντρωθεί στη μετά την υπερπήδηση διεύθυνσή του.

     Οι  π ό δ ε ς του Ιππέως, θα πρέπει να είναι ενεργοί τόσο κατά την διεύθυνση όσο και κατά την ώθηση και τον ρυθμό της διαδρομής, απλώς δε υποστηρικτικοί κατά την παραβολή της υπερπηδήσεως.
     
     Η Υπερπήδηση Εμποδίων στην "αθλητική", αυτοχαρακτηριζόμενη, δυτικότροπη Ιππική αποτελεί μία ανθρωποκεντρική σκηνοθεσία υπερπηδητικής διαδρομής ουδεμία σχέση έχουσα με το 'προφίλ" και τον χαρακτήρα εμποδίων στη Φύση, αυτή δε καθαυτή η υπερπηδητική διαδικασία σε αυτόν τον, εν υστερήσει, τομέα της Ιππικής διέπεται από την υποκειμενική ανθρωποκεντρικότητα η οποία ουδόλως συμπλέει με την Φύση, αντιθέτως με ό,τι ισχύει με την Φυσική Ιππική της οποίας τους κανόνες ακολυθεί η Ελληνική Ομάδα Έφιππης Τοξοβολίας των "Ελλήνων Κενταύρων". Οπότε, στην περίπτωση της δικής μας διδασκαλίας της Υπερπηδήσεως Εμποδίων δεν ισχύει η συνήθεια της, πεζή, "βαδιστικής αναγνωρίσεως" προ της εκτελέσεως της υπερπηδητικής διαδρομής από τον Ιππέα. Στην Φυσική Ιππική τα εμπόδια είναι απρόβλεπτα και ο Ιππέας καλείται να τα υπερπηδήσει "a prima vista", χωρίς, πεζή, βαδιστικές προ-αναγνωρίσεις και με απαρέγκλιτη, διαρκή, ετοιμότητα.    

     Φυσική κατάσταση Ιππέως 

   
     Ο Ιππέας ο οποίος πρόκειται να υπερπηδήσει Εμπόδια θα πρέπει να είναι σε κατά φύση κατάσταση, ήδη προθερμασμένος επί του Ίππου με ασκήσεις ευκαμψίας τουλάχιστον επί εικοσάλεπτο και χωρίς να έχει βεβαρυμένο στομάχι από κατανάλωση φαγητών ή ποτών. 

     Καλόν είναι να μη καπνίζει αλλά εάν είναι καπνιστής θα πρέπει απαραιτήτως να έχει αποφύγει το κάπνισμα τουλάχιστον μία ώρα προ της εφιππεύσεώς του και, βεβαίως, να μην έχει καταναλώσει καθόλου οινοπνευματώδη και, ασυζητητί, κάθε εξαρτησιογόνο ουσία και η όλη του κατάσταση θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τα προαπαιτούμενα της Φυσικής Ιππικής.

     Γενικώς, η αίσθηση της υπερπηδήσεως του εμποδίου, κατά την διδασκαλία θα πρέπει να συνδυάζεται με την παράλληλη σωματική βελτίωση του Ιππέως και στο πρόγραμμα των "Ελληνων Κενταύρων" εφαρμόζουμε ανάλογες συνδυαστικές ασκήσεις.

Iδανικές περιβαλλοντικές συνθήκες διδασκαλίας της Υπερπηδήσεως Εμποδίων

     α. ΕΔΑΦΟΣ: Χώμα μετρίας σκληρότητος, κατά προτίμηση 
         αμμώδες και χωρίς πέτρες ή χαλίκια, στεγνό, χωρίς λιμ-
         νάζοντα ύδατα, απαραιτήτως επίπεδο και οριζόντιο.
     β. ΦΩΤΙΣΜΟΣ: φυσικός ημέρας, ούριος προς τα εμπόδια.
     γ. ΚΑΙΡΟΣ: χωρίς φαινόμενα (βροχή κλπ).
     δ. ΑΝΕΜΟΣ: έως και 5 κόμβων.
     ε. ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ: όχι ακραίες προς τα άνω ή κάτω. 
     ς. ΙΠΠΕΥΤΗΡΙΟ: χωρίς στοιχεία διασπάσεως προσοχής
         (π.χ. σημαίες, πανώ, διαφημιστικές κατασκευές κλπ) και
         χωρίς ενοχλητικούς ήχους (π.χ. έντονες μουσικές κλπ).

Η αποθέρμανση Ίππου και Ιππέως

     Αμέσως μετά το πέρας της εργασίας, ο Ιππέας αφιππεύει, χαλαρώνει το περισιαγώνιο και το έποχο (όπου και εάν αυτά χρησιμοποιούνται) και βαδίζει τον Ίππο μέχρι να στεγνώσει κινούμενος με χαλαρό αλλά συνεχή βηματισμό, κατόπιν δε, πριν σταυλισθεί του αιματώνει την ράχη και τους τένοντες των πίσω άκρων. Ταυτοχρόνως δε, με τη φροντίδα του Ίππου, αποθερμαίνεται και ο Ιππέας. 

Τελικό συμπέρασμα

      Η Υπερπήδηση Εμποδίων μπορεί να αποτελεί ένα μικρό υποσύνολο του τεράστιου περιεχομένου της Ιππικής Τέχνης, παρά ταύτα θα πρέπει να απολαμβάνει της δέουσας προσοχής και σοβαρότητος προσεγγίσεως από όλους που ασχολούνται μαζύ της επειδή εγκυμονεί τους μεγαλύτερους κινδύνους σοβαρών ατυχημάτων από όλα τα δόγματα Ιππικής.

     Η Σχολή των «Ελλήνων Κενταύρων» , ευθυγραμμισμένη με την παραπάνω επιταγή αλλά και τους κανόνες της αλάνθαστης Φυσικής Ιππικής, αντιμετωπίζει την Υπερπήδηση Εμποδίων με την δέουσα προσοχή και σοβαρότητα χωρίς, όμως και να την υπερτιμά.

     Η δική μας προσέγγιση για την Υπερπήδηση Εμποδίων θεωρεί ότι εφ’ όσον ο Ίππος εκτιμήσει ότι μπορεί να υπερπηδήσει ένα εμπόδιο, ο Ιππέας απλώς θα πρέπει να τον αφήσει απερίσπαστο να εκτελέσει το άλμα διότι ο ίδιος ο Ίππος το έχει αξιολογήσει ως κάτι τόσο μεγάλο όσο ένα …βελανίδι ή ένα …καλαμάκι αναψυκτικού!

     Και εφ’ όσον ο Ίππος εκτιμά, όσο χαμηλό ή υψηλό μπορεί να είναι ένα εμπόδιο, είναι υπόθεση του Ίππου να το υπερβεί και όχι του Ιππέως να το φοβάται!

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

     Η "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΦΙΠΠΟΤΟΞΟΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ" ευχαριστεί θερμά το Δ.Σ. της ευγενώς παραχωρήσασας τον Συνεδριακό Χώρο, Εταιρείας "KOUMBAS", καθώς και τον "ΕΛΛΗΝΑ ΚΕΝΤΑΥΡΟ" Σπυρίδωνα Νικόλη (Πρωτεσίλαο) για την ευγενή διαμεσολάβησή του.

Φωτογραφικό Λεύκωμα του Σεμιναρίου:  
ΕΔΩ

Φωτογραφικό υλικό από μαθήματα Υπερπηδήσεως Εμποδίων 

των "ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ":

ΕΔΩ

Βιβλιογραφία

Ελληνική
Θεοδώρου Γ. Αντίκα: "ΙΠΠΟΙ ΚΑΙ ΙΠΠΟΛΟΓΙΑ".
Συντ/χου Ιππικού Γ. Σκανδάλη: "ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΙΠΠΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΓΥΜΝΑΣΕΩΣ ΝΕΟΛΕΚΤΟΥ ΙΠΠΟΥ".
Επιλάρχου Γ. Παπαδημητρίου: "ΠΕΡΙ ΙΠΠΕΥΣΕΩΣ".
Ιλάρχου Κ. Βλάχου: "ΑΡΧΑΙ ΤΙΝΕΣ ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚΓΥΜΝΑΣΙΝ ΙΠΠΩΝ".
Υπιλάρχου Αγγ. Γεωργαντά: "ΠΕΡΙ ΕΚΓΥΜΝΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΝΕΟΛΕΚΤΩΝ ΙΠΠΩΝ κλπ".
Υπιλάρχου Μιχαήλ Λαζαρίδου: "ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΚΓΥΜΝΑΣΕΩΣ ΙΠΠΩΝ".
Αριστοτέλους Ηρ. Καλέντζη: "ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΦΙΠΠΗ ΤΟΞΟΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΦΙΠΠΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ
                                           ΤΕΧΝΕΣ".
Αριστοτέλους Ηρ. Καλέντζη: "ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΕΟΛΕΚΤΟΥ ΙΠΠΟΥ". 

Ουγγρική
Kassai Lajos: "LOVASIJASZÁT".

András Szunyoghy, György Fehér: "ANATOMISCHE ZEICHENSCHULE"

Γερμανική
Κοnrad Lorenz: "ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ".
Klaus Ferdinand Hempfling: "MIT PFERDEN TANZEN".
Karin Tillisch: "REITEN OHNE SATTEL UND ZAUMZEUG".
Ιngrid & Reiner Klimke: "CAVALETTI, DRESSUR UND SPRINGEN".
Ingrid & Reiner Klimke: "GRUNDAUSBILDUNG DES JUNGEN REITPFERDES".
Gerd Heuschmann: "FINGER IN DER WUNDE".
Peter Kreinbergs: "BODENSCHULE".
Stefan Radloff: "REITAUSBILDUNG MIT SYSTEM".
Κaren E.N. Hayes: "PFERDEKRANKHEITEN KURSBUCH".
Johannes W. Rohen: "TOPOGRAPHISCHE ANATOMIE".
Albert Brandl: "MODERNES REITEN".
Wilhelm Müseler: "REITLEHRE".
Moira C. Harris & Lis Clegg: "REITEN".
Petra Hölzel: "BASIS-PASS PFERDEKUNDE".
Thies Böttcher: "GENTLE HORSE TRAINING".
Dr. Birgit Janssen: "ARTHROSE BEI PFERDEN".
Ute Ochsenbauer: 'SCHWIERIGE PFERDE VERSTEHEN UND FÖRDERN".

Αγγλική
Liz Morrison: "SIMPLE STEPS TO RIDING SUCCESS".
William Micklem: "COMPLETE HORSE RIDING MANUAL".
Xάρρυ Δ. Τσάμπερλιν: "ΙΠΠΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΚΓΥΜΝΑΣΙΣ ΙΠΠΩΝ".
Wendy Jago: "SOLO SCHOOLING".
Wendy Jago: "SCHOOLING PROBLEMS SOLVED WITH NLP.
Jane Savoie: "MORE CROSS-TRAINING" (Book II).
Martin Diggle: "TEACHING BASIC JUMPING".
Susanne von Dietze: "BALANCE IN MOVEMENT".
Sarah Muir & Debby Sly: "THE COMPLETE HORSE & RIDER".

Γαλλική
Υβ Μπενουά-Ζιρονιέρ: "ΠΡΟΣ ΙΠΠΕΙΣ ΕΜΠΟΔΙΩΝ ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ"

Πολωνική
Bertranda de Perthuis: "KONIE I KUCE".

     Παρατήρηση

     Οι φωτογραφίες Υπερπηδήσεως Εμποδίων κλπ, αυτής της παρουσιάσεως προέρχονται από μαθήματα αρχαρίων μαθητών της Σχολής των "Ελλήνων Κενταύρων".