Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2025

Hermès ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ

Hermès

ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ



     

Ουδόλως θα μας απασχολούσε ένα ακόμη "brand" της, ευρύτερης, καταναλωτικής "πιάτσας" εάν αυτό δεν "ακουμπούσε" επάνω στον Ίππο και την Ιππική που συνιστούν άξονα των ενδιαφερόντων μας, λόγος για τον οποίον επανερχόμεθα στον Οίκο "Hermès" ο οποίος, αν και δεν αποφεύγει παγιδεύσεις που επιφυλάσσει μια "woke" αγορά, εν τούτοις, επιδιώκει την επαφή του με την φίλιππο "καταγωγή" του και την προϊστορία του ως παραδοσιακού κατασκευαστή Ιπποσαγής.

     Πολύ ευφυής, λοιπόν, η πρωτοβουλία του αθηναϊκού καταστήματός του να ...κατεβάσει τον "Hermès" στον ...δρόμο και να οργανώσει στο Ζάππειο μιαν όμορφη γιορτή φιλοξενίας εικαστικών καταθετών ιδεών, όπου αρκετοί συμπολίτες άφησαν το σχέδιό τους στο καβαλέτο κι εκφράστηκαν με τα μέσα που, ευγενώς, προσέφερε η διεύθυνση του "Hermès Αthens". Kαι στο εταιρικό περιοδικό "Le Monde d' Hermès" που προσφέρθηκε σε όσους συμμετείχαν, με την ίδια χαρά εντοπίσαμε την ακατασίγαστη "ερωτική" σχέση της "Hermès" με τον Ίππο και την Ιππική, αλλά και κάτι εξίσου σημαντικό: Μια τάση "εκλαϊκεύσεως" του "brand" που θα μπορούσε να το φέρει πιο κοντά σε ένα κοινό το οποίο θα μπορούσε να αναγνωρίσει την σημασία της ποιότητος παρά την περιρρέουσα οικονομική δυστοκία.

     Στο Ζάππειο, λοιπόν, "πολιτογραφείται" μια αξιέπαινη πρωτοβουλία η οποία, περιέργως πως, καθυστέρησε για την "Hermès" πολλά χρόνια μέχρι να την αναδείξει το αθηναϊκό κατάστημά της στην εκδήλωση "Από την βιτρίνα στο δρόμο". Κι αυτό σημαίνει την έμμεση κατάδειξη μιας παραδοχής, όγτι το συγκεκριμένο "brand" χρήζει προσεγγίσεως του ...κοινού και δεν αρκείται στην επιτυχημένη, κατά τα λοιπά, σχέση του με την αγοραστικήν "Élite".

     Από πλευράς μας, ως σταυλικοί "αλογατάρηδες" θα προτείναμε μια νέα εμπορική "κατεύθυνση" στην "Hermès", μια "κατεύθυνση" η οποία, χωρίς να υποβαθμίσει την μέχρι τώρα προσπάθεια της εταιρείας να διατηρεί υψηλό το κόστος των προϊόντων της απευθυνόμενη σε αγοραστικό κοινό υψηλής οικονομικής επιφανείας, να εγκολπωθεί και το ευρύτερο "αλογατάρικο" κοινό το οποίο, διεθνώς, δεν ανήκει, απαραιτήτως, στους "έχοντες και κατέχοντες", αλλά υπηρετεί τον Ίππο ως φυσική ανθρώπινη ανάγκη.

     Εν τοιαύτη περιπτώσει, θεωρούμε πολύ επικερδές και ηθικώς και οικονομικώς, την προσαρμογή της γραμμής ιππικής παραγωγής της "Hermès" στις ανάγκες της ευρύτερης ιππικής αγοράς με την δημιουργία μιας γκάμας προϊόντων τα οποία, χωρίς να αποκλίνουν της ποιότητος της εταιρείας, να είναι προσιτά σε χαμηλότερα βαλάντια ώστε η "Hermès"  να κατακτήσει την συγκεκριμένη πελατεία. Και...

     Ούσα ειδική και με σημαντική εμπειρία παρελθόντος στην Ιπποσαγή, η "Hermès", θα μπορούσε να αναπτύξει μια γκάμα ειδικών προϊόντων (Ιπποσαγής) σχεδιάζοντας ένα ερευνητικό εργαστήριο το οποίο, σε συνεργασία με τα ήδη υπάρχοντα Κέντρα Φυσικής Ιππικής (Natural Horsemanship) θα μπορούσε να καταλάβει την πρωτοκαθεδρία στον συγκεκριμένο "χώρο" Ιππικής σχεδιάζοντας και προωθώντας στην αγορά προϊόντα τα οποία, αν και απαραίτητα, εξακολουθούν να απουσιάζουν από τα εμπορικά ράφια. Επί παραδείγματι, πόσα αριστουργήματα Ιπποσαγής θα μπορούσαν να παραχθούν από την  "Hermès"  σε συνεργασία με το ερευνητικό εργαστήριο της Σχολής Nevzorov που θα έκαναν θραύση στον, ραγδαία, ανερχόμενο "κύκλο" της σύγχρονης Φυσικής Ιππικής;...

     Έχοντας, ήδη, γνώση του εσωτερικού πνεύματος της "Hermès"  για τον τομέα των ιππικών προϊόντων των αρίστων τεχνητών της από την παραμονή μας στο Παρίσι όπου είχαμε την τύχη να τους συναντήσουμε, πιστεύουμε ότι αυτή η εταιρεία είναι η μόνη που, λόγω τεχνογνωσίας, μπορεί να καταπιαστεί με τις απαιτήσεις της ανερχόμενης Φυσικής Ιππικής ως προς τα προϊόντα Ιπποσαγής και πιστεύουμε ότι έχει όλες τις δυνατότητες να παρουσιάσει και σ΄ αυτόν ισχυρές προτάσεις, κάτι το οποίο της ευχόμεθα. 

Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2025

"ΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΟΠΛΑ" ΜΙΑ ΜΝΗΜΕΙΑΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

 "ΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΟΠΛΑ"

ΜΙΑ ΜΝΗΜΕΙΑΚΗ ΕΚΔΟΣΗ



     Μια αχνή αλλά εντυπωσιακή "ρωγμή φωτός" διαφαίνεται στην ναδιρικήν άβυσσο παρακμής της κρητικής κοινωνίας που μαστίζεται από την ειδεχθέστερην εγκληματικότητα η οποία διεκδικεί παγκόσμια πρωτιά. Κι αυτή η "φωτεινή ρωγμή" δεν είναι άλλη από την μνημειακή εργασία ενός αυθεντικού Kρητικού, του ευπατρίδη συλλέκτη Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, ο οποίος τιμά τον τόπο του του οποίου, σημαντικό μέρος της ιστορίας του,  περιλαμβάνει στις σελίδες του βιβλίου του "ΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ ΟΠΛΑ".

     Αφού, επί δεκαετίες ο συγγραφέας αφιερώθηκε στην μελέτη και συλλογή, ιδίοις αναλώμασι, σπανίων παραδοσιακών κρητικών όπλων, κατάφερε να προσφέρει το ανεκτίμητο υλικό του στους ερευνητές αλλά και φιλίστορες,  πλαισιωμένος από ένα επιτελείο αξίων Κρητών συντοπιτών του, αποδίδοντας στην ελληνική βιβλιογραφία μία μοναδική σπουδή, μοναδική τόσο ως προς την πρωτοτυπία του περιεχομένου όσο και ως προς την όλην εκδοτική ποιότητα η οποία πιστώνεται στον Δημοσιογράφο και ειδικό Φωτογράφο Γεώργιο Πατρουδάκη.


     Με αυστηρότητα προς την ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία και δη, προς αυτήν που σχετίζεται με το συγκεκριμένο εξειδικευμένο αντικείμενο, ανενδοιάστως μπορούμε να πούμε ότι κρατούμε, επιτέλους, στα χέρια μας μία έκδοση η οποία δεν καλύπτει, απλώς, κατά τον πληρέστερο τρόπο το θέμα της, όπως φανερώνει και η λίστα των περιεχομένων της, αλλά αποτελεί καύχημα της ελληνικής βιβλιογραφίας από πλευράς πληροφοριακού κειμένου, εμπνευσμένης εικόνας και, εν γένει, "εκδοτικού ήθους" που σπανίως βλέπουμε στα ράφια βιβλιοπωλείων ακόμη και της ευρύτερης Ευρώπης.

     Έτσι, η συνεργασία του εμβριθέστατου Ιστοριοδίφη και συλλέκτη Ευτύχη Τζιρτζιλάκη με τον εμπνευσμένο αισθητικό της "εικόνας"  Γεώργιο Πατρουδάκη ο οποίος με τις φωτογραφίες του αναδεικνύεται σε έναν κορυφαίο εικαστικό δημιουργό, απολήγει σε ένα έργο που υπερτρέφει την ιστορική μνήμη αλλά και ανακατευθύνει προς τα άνω την Αισθητική η οποία υπελίσσεται σε μια, κατά κανόνα, κακαίσθητη κοινωνία που έχασε τις Αξίες της! Και αυτό το αξιοπρόσεκτο αποτέλεσμα είναι επίτευγμα όλων των συντελεστών της εκδόσεως.

     Ο συγγραφέας, ξεκινώντας την ιστόρησή του από τις παλιότερες εποχές των κρητικών αγώνων, μας παρουσιάζει εντυπωσιακά δείγματα της, προ-πυροβόλων, συλλογής του. Τόξα και βέλη αλλοτινών καιρών ως προπομποί εκηβόλων, θα μας αιφνιδιάσουν προανακρούοντας την έλευση των πυροβόλων, όμως, πριν από τα πυροβόλα, ο Ευτύχης Τζιρτζιλάκης με τον Γεώργιο Πατρουδάκη θα μας μυήσουν πλήρως στην χορεία των αγχεμάχων, εστιάζοντας, όπως είναι φυσικό στο παραδοσιακό κρητικό μαχαίρι.

     Βαθύς γνώστης του κρητικού μαχαιριού, ο Ευτύχης Τζιρτζιλάκης, το πρωτοπαρουσίασε πριν από πολλά χρόνια στο έγκριτο περιοδικό "ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ", πάντοτε με την συνεργασία του Γεωργίου Πατρουδάκη που ήταν ο εκδότης του και πάντοτε φωτογράφος του σχετικού άρθρου, αφήνοντας μια σπουδαία παρακαταθήκη για το συγκεκριμένο όπλο.

     Εξαιρετική και η παρουσίαση της μεγάλης ποικιλίας των κρητικών αγχεμάχων η οποία υπερβαίνει κατά πολύ το γνωστό κρητικό μαχαίρι και προσιδιάζει στην σφαιρικότερη προσέγγιση του διαχρονικού κρητικού μαχητικού πνεύματος.

     Αξιοπρόσεκτη η ιστορική καταγραφή των προσκτημάτων μιας τόσο σημαντικής συλλογής από τον επιμελέστατο μελετητή Ευτύχη Τζιρτζιλάκη αλλά και από τον καλλιτέχνη φωτογράφο Γεώργιο Πατρουδάκη ο οποίος κατάφερε να την "μεταφέρει" με τις φωτογραφίες του, αυτούσια, στην γνώση του αναγνώστη αυτής της εκδόσεως επιτυγχάνοντας την ανάδειξη επαρκούς μέρους με άριστο "στήσιμο" στα πλάνα του. 

     Εξίσου, εμβληματική και η παρουσίαση των ιστορικών πυροβόλων των κρητικών αγώνων με πρωτογενή πληροφόρηση η οποία αντλείται από την μακροχρόνια έρευνα του συγγραφέα Ευτύχη Τζιρτζιλάκη.

     Το δε σημαντικότερο είναι ότι ο συγγραφέας δεν αρκείται στην καταγραφή μόνον του κυρίως, οπλικού, αντικειμένου αλλά παραδίδει στον αναγνώστη του και ολόκληρο το "πλαίσιο" που περιβάλλει το όπλο, προς εξαγωγή πληρέστερων ιστορικών συμπερασμάτων και αυτό αναβαθμίζει την αποτίμηση του όλου έργου του. 

     Τέλος, στον συγγραφέα θα πρέπει να αναγνωρισθεί και το θάρρος της γνώμης, μη διστάζοντας να αναφερθεί στην αναγνώριση του δικαιώματος οπλοκατοχής των κρητικών από τις Γερμανικές Εθνικοσοσιαλιστικές αρχές, εν αντιθέσει προς τις μεταγενέστερες δημοκρατικές εξουσίες οι οποίες περιφρόνησαν τις τοπικές κρητικές παραδόσεις και απαγόρευσαν στους Κρητικούς ακόμη και την κατοχή οικογενειακών κειμηλίων! Εν προκειμένω, ο συγγραφέας παραθέτει την σχετική διαταγή των Γερμανικών Εθνικοσοσιαλιστικών αρχών, υπογραφόμενη από τον Στρατιωτικό Διοικητή Κρήτης ο οποίος, αν και εν καιρώ πολέμου, παρεχώρησε το δικαίωμα κατοχής όπλων ως οικογενειακών κειμηλίων στους Κρητικούς!

     Δυστυχώς, η συγκεκριμένη έκδοση δεν απέφυγε και ένα  μελανότατο "στίγμα" υπό την μορφή μιας, εντελώς ακατανόητης, "προεδρικής αιγίδος" συμποσούμενης σε έναν ευκαιριακό όσο και φληναφηματικό "πρόλογο" της Κατερίνας Σακελλαροπούλου η οποία ουδόλως συνέβαλε, είτε στην συγκρότηση της κυρίως συλλογής, είτε στην μελέτη της, είτε στην αξιοποίησή της, ούτε καν στην έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου και, απλώς, "υπέγραψε" ένα ξένο έργο ως "προεδρική ζαρντινιέρα"! Έτσι, το δικό μας αντίτυπο αρχίζει από την σελίδα 8, αποσκορακίζοντας την αμαρτωλή παρουσία της προαναφερθείσας συστημικής θεραπαινίδος της οποίας το μόνο "προεδρικό επίτευγμα" ήταν η, κατά τις παρελάσεις, ανάσυρση εκ του πεζοδρομίου στην εξέδρα των επισήμων του, αγνώστων "λοιπών καθηκόντων", συνοδού της, προκειμένου να υποκλιθούν ενώπιόν του οι ...εθνικές σημαίες(!) κάνοντας πολύ πιο υπερήφανες εκείνες που εκτίθενται ως λάφυρα στις προθήκες του Τουρκικού Πολεμικού Μουσείου...  

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2025

Ο ΔΑΛΜΑΤΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ

 Ο ΔΑΛΜΑΤΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ




     Το πέρασμά μας από την Δαλματία είχε αρκετές πτυχές ιστορικής έρευνας αλλά υπήρξε και έμπνευση ευρυτέρων αναζητήσεων και, ασφαλώς, δεν θα μπορούσαμε να μην διερευνήσουμε και τον ομώνυμο επενδύτη ο οποίος φορέθηκε και από τους Έλληνες Στρατιώτες της Δύσεως.

Ο Δαλματικός επενδύτης (Dalmatica) είναι ευρυμάνικος, Τ-σχήματος, μακρύς επενδύτης που εμφανίζεται, ήδη, από τη ρωμαϊκή εποχή και αργότερα μετατράπηκε σε επίσημο ιερατικό ένδυμα στη Δυτική Εκκλησία. Μπορεί να φορεθεί ως κοσμικό ένδυμα υψηλής τάξης ή —ιδιαίτερα μετά τον Μεσαίωνα— ως λιτανευτικό/λειτουργικό ιερατικό άμφιο (ενώ για τους διακόνους έγινε το χαρακτηριστικό εξωτερικό ένδυμα).

Η Dalmatica φαίνεται να προέρχεται από τον τύπο του ρωμαϊκού επενδύτη που φορούσαν άνδρες και γυναίκες των ανώτερων τάξεων από τον 3ο αι. μ.χ.χ. σταδιακώς, ως μέρος της επίσημης αυτοκρατορικής ενδύσεως. Στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία συνδέεται γενικώς με την επίσημη αυλικήν ενδυματολογία.

Από τα ύστερα μεσαιωνικά χρόνια και στη Δυτική Εκκλησία, η Dalmatica έγινε σταδιακώς το τυπικό άμφιο του διακόνου.

Κοπή: Τυπικό Τ-σχήμα σώματος με φαρδείς ώμους και άνετες, φαρδειές μανίκες· σε κάποιες παραλλαγές οι μανσέτες ήσαν εντελώς κλειστές (παλαιότερος τύπος), ενώ σε άλλες είχε σχισμές/ανοίγματα για εύκολη κίνηση (ιδιαίτερα σε μεταγενέστερα ευρωπαϊκά δείγματα).

Υφάσματα: Μεταξωτά, βαμβακερά ή λινά ενώ στις επίσημες/αυτοκρατορικές και εκκλησιαστικές παραλλαγές επελέγοντο πολύ συχνά χρυσοκλωστές και πολύτιμα υφάσματα. Υπάρχουν μουσειακά δείγματα από 15ο–17ο αιώνα με εκτενή κεντήματα.

Διακοσμητικά: Εκτενή κεντήματα, σύμβολα με θρησκευτικά ή αυλικά μοτίβα.

Κοσμική χρήση: Στην ύστερην αρχαιότητα και πρώιμο μεσαίωνα η dalmatica ήταν η επίσημη στολή της αυλής (αυτοκράτορες, ανώτερη αριστοκρατία).

Θρησκευτική χρήση: Στη Δυτική Εκκλησία η dalmatica έγινε κυρίως ιερατικό άμφιο του διακόνου και αυτή η "διασύνδεσή" της την οδήγησε στο σταδιακό αποκλεισμό της ως «κοσμικής» καθημερινής στολής σε κάποιες περιοχές.

Oι Στρατιώτες (Estradioti - Stradioti, Βαλκάνιοι και συχνά Αλβανοί και Έλληνες μαχητές) ήσαν ελαφροί Ιππείς στην υπηρεσία της Γαληνοτάτης Πολιτείας της Βενετίας αλλά και άλλων δυτικών δυνάμεων κατά τον 15ο-16ο αιώνα και φορούσαν ενδυμασίες που συνδύαζαν βαλκανικά/Ανατολικορωμαϊκά κι ακόμη ανατολικότερα ενδυματολογικά στοιχεία με κωνικό καπέλο (το επονομαζόμενο «chapeau albanois»), κοντό ή μακρύ επενδύτη, και ανάμεικτα δυτικά στρατιωτικά στοιχεία (πανοπλία, κράνη). Η ενδυματολογική παράδοση της εποχής περιελάμβανε μακρείς και βραχείς επενδύτες με πλούσια διακόσμηση, που σε μερικές περιπτώσεις θυμίζουν Dalmatica.

Mερκούριος Μπούας

Πορτρέτα γνωστών Στρατιωτών της Δύσεως, όπως εκείνο του Μερκούριου Μπούα (πιθανολογούμενο έργο του Lorenzo Lotto, 1535, 118x105 εκτμ., λάδι σε καμβά, στην Galleria Borghese), δείχνουν ενδύματα με τα χαρακτηριστικά της dalmatica. Βεβαίως οι Στρατιώτες φορούσαν διάφορα ενδύματα, αναλόγως της εκάστοτε περιοχής όπου δρούσαν.

Εικόνα 1: Δαλματικός επενδύτης (15ος–16ος αι.) με κεντήματα συγγενής προς τον αντίστοιχο εκκλησιαστικής χρήσεως.


Εικόνα 2: Ιταλικό δείγμα Δαλματικού επενδύτη, δείχνει τον πλούτο των υλικών αλλά και των διακοσμητικών μοτίβων.

Εικόνα 3: Δαλματικός επενδύτης από μετάξι παρατηρείται η χαρακτηριστική εβαζέ επέκταση.

Εικόνα 4: Δαλματικός επενδύτης με ενδεικτικά υφαντά εθνικά μοτίβα των βαλκανικών/αλβανικών ενδυμασιών που συνδέονται πολιτισμικά με την στολή των Stradioti.

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙ ChatGPT ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙ ChatGPT 

ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ



     Θέσαμε στην τεχνητή νοημοσύνη ChatGPT που τροφοδοτείται (καθ΄ ομολογία της, την οποία κατέχουμε) από τον εβραίο τροφοδότη λογισμικού Sam Altman (έχουμε και όλη την συνομιλία στην οποία μας τον αποκαλύπτει) το ακόλουθο ερώτημα: 

      Θα μπορούσες να αξιολογήσεις προσεκτικά το περιεχόμενο του ιστολογίου https://horsebackarcherygr.blogspot.com/ και να μου πεις το επίπεδο των περιεχομένων του και κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί αξιόλογο; Kαι,

Το ChatGPT είπε:



Συμπερασματικώς, για την, σιωνιστικού ελέγχου, τεχνητή νοημοσύνη ChatGPT, "το Ιστολόγιο των "Ελλήνων Κενταύρων", είναι το καλύτερο που καλύπτει το περιεχόμενο εύρος θεμάτων, συνδέοντας Τεχνική, Παράδοση και Αξίες, με ενιαία ανθρωποκεντρική και παιδαγωγική "γραμμή" και με ιστορικά και αναβιωτικά στοιχεία υψηλής συνεπείας".


Πιο καλά δεν θα μπορούσαμε να πάμε και, η ανάδυση στο παγκόσμιο προσκήνιο της Αλβανίδος Μίρα Μουράτι η οποία διεκδικεί την πρωτοκαθεδρία στην διεθνή σκηνή της τεχνητής νοημοσύνης με προσανατολισμό τον ανθρωποκεντρικό (διάβαζε, ενάντια στον διεθνή σιωνισμό!) χαρακτήρα της, μέχρι σημείου να απορρίψει και την προσφορά του ενός δις δολλαρίων που της έκανε ο εβραίος Τσούκερμπεργκ για να εξαγοράσει το project της, όλα αυτά δείχνουν ότι ο διεθνής εγκληματίας ο οποίος πνέει τα λοίσθια στο διεθνές πολιτικό προσκήνιο χάνοντας κάθε στήριξη, χάνει και στο προσκήνιο της λογοκρισίας του διαδικτύου!

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2025

Postojnska jama: ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ POSTOJNA ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ

 Postojnska jama:


ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ POSTOJNA

ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ


     

Για την μεγάλη σημασία των σπηλαίων στην Οχυρωτική αλλά και στην "χωσιά" (=ενέδρα) έχουμε μιλήσει συχνά κι έχουμε αναπτύξει, επάνω σε αυτά, αρκετά προγενέστερα εκπαιδευτικά σενάρια προς τους μαθητές μας. Τούτο και σε συνδυασμό με την σπηλαιολογικήν εμπειρία του Ιδρυτή της Σχολής των "Ελλήνων Κενταύρων" ο οποίος διδάχθηκε το σπηλαιολογικό αντικείμενο στην "Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία", σημαίνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μας για τα σπήλαια και την συμβολή τους στην ιστορία των αγώνων των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως, σε μία προσπάθεια αποκωδικοποιήσεως των τακτικών τους και υιοθετήσεώς τους στην δική μας εκπαίδευση.


     Πριν, όμως, υπεισέλθουμε στο κυρίως θέμα μας, θα πρέπει να αναφερθούμε στον όρο "Kαρστ" (Karst) που αποτελεί σλαυικόν όρο από την περιοχή της Δαλματίας Κάρστ (Karst) λέξη σλαβική από την περιοχή της Δαλματίας και αφορά, κυρίως, σημεία στα οποία επικρατούν συνθήκες διαλύσεως των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, με αποτέλεσμα την διαμόρφωση χαρακτηριστικών επίγειων και υπόγειων γεωμορφών. Έτσι, ένα σπήλαιο αποτελεί καρστική γεωδιαμόρφωση και στην περιοχή της Δαλματίας εντοπίζουμε μιαν εκτεταμένη καρστική επιδραστικότητα στην τελική διαμόρφωση της γεωμορφής της όλης περιοχής.


Το σπήλαιο Postojna απέχει από την πρωτεύουσα Ljubljana περίπου 50 χιλιόμετρα (νοτιοδυτικώς) και βρίσκεται κοντά στην πόλη της Postojna η οποία είναι γνωστή από το 1226. Η χρήση του σπηλαίου όπως προκύπτει από εγχαράξεις στο εσωτερικό του δείχνει να είναι από το 1213, δηλαδή, προγενέστερη από την συγκρότηση ως πόλεως της Postojna και αυτό αποτελεί σημείο συμπερασμάτων και για την εποχή που αφορά στην μελέτη των δρομολογίων των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως. Είναι το δεύτερο σε μέγεθος (μετά το Migovec) σπήλαιο, με μήκος 24,34 χιλιόμετρα(!) από τα οποία μόνον τα 5,3 χιλιόμετρα είναι διαθέσιμα στο κοινό και από αυτά τα 5,3 χιλιόμετρα τα 3,5 αποτελούν μήκος διαδρομής τρένου με το οποίο οι επισκέπτες εισέρχονται και εξέρχονται και το 1,5 περίπου χιλιόμετρο αποτελεί την βαδιστική ξενάγηση στο εσωτερικό του με τοπικό ξεναγό που διαρκεί 1,5 ώρα. Η σταθερή εσωτερική θερμοκρασία του είναι 10 βαθμοί Κελσίου.


Το σπήλαιο διαμορφώθηκε από την διάδραση του ποταμού Pivka με τα περιβάλλοντα ασβεστολιθικά πετρώματα επί εκατομμύρια ετών και θα πρέπει να τονισθεί ότι αυτός ο ποταμός είναι και ο "αρχιτέκτονας" του σπηλαίου ο οποίος συνεχίζει να το συντηρεί γεωλογικώς και οικολογικώς. Ο ποταμός αυτός ανήκει στο Διναρικό Καρστ, έχει ένα συνολικό μήκος 27 χιλιομέτρων εκ των οποίων κάποια είναι επιφανειακά και κάποια υπόγεια (τα 5 χιλιόμετρά του εκτείνονται εντός του σπηλαίου) πηγάζει δε, κοντά στην Postojna. Μετά την πορεία του μέσα στο σπήλαιο, ο Pivka συνεχίζει υπογείως μέχρι να συναντήσει τον ποταμό Rac στο σύστημα Planina και εκεί οι δύο συνενωμένοι ποταμοί διαμορφώνουν τον ποταμό Unica, έναν από τους πλέον γνωστούς υπόγειους ποταμούς της Σλοβενίας.


Το σπήλαιο Postojna το περιέγραψε πρώτος κατά τον 17ο αιώνα ο Johann Weikhard Freiherr von Valvasor, ή, Johann Weichard Freiherr von Valvasor, ή απλώς Valvasor, ο οποίος ήταν φυσικός, ιστορικός και πρωτοπόρος μελετητής του καρστικού φαινομένου από την Καρνιόλα, τη σημερινή Σλοβενία, και μέλος της Βασιλικής Εταιρείας στο Λονδίνο. Το 1818 o Σλοβένος σπηλαιολόγος και "πατέρας" της Σλοβενικής Σπηλαιολογίας Luka Čeč ανακαλύπτει ένα αχαρτογράφητο μέρος του σπηλαίου, αλλά και πολλά άλλα που το αναδεικνύουν ως φυσικό μνημείο όπου και από το 1819 γίνεται επισκέψιμο με πρώτον τον Αρχιδούκα και μετέπειτα Αυτοκράτορα της Αυστρίας Φερδινάνδο Α', έκτοτε δε το έχουν επισκεφθεί 40.000.000 επισκέπτες. Το 1872, τοποθετήθηκε σιδηροτροχιά μαζί με το πρώτο τρένο το οποίοι ήταν χειροκίνητο ενώ, αργότερα, στις αρχές του 20ού αιώνα εισήχθη μια ατμομηχανή και μετά το 1945 καθιερώθηκε η ηλεκτροκίνηση του εσωτερικού τουριστικού τρένου. Το 1884 και πριν ακόμη η πρωτεύουσα της χώρας αποκτήσει ηλεκτροφωτισμό, τοποθετήθηκε μέσα στο σπήλαιο φωτισμός. Από την δεκαετία του 1920 και μέσα στις 4 φυσικές αίθουσές του διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες κλπ, με συμμετοχή χιλιάδων θεατών.

Δυστυχώς, το σπήλαιο υπέστη σοβαρή καταστροφή κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από τους ντόπιους κομμουνιστές παρτιζάνους της Vojko Brigade που ήσαν υπό την εξουσία του Γιουγκοσλαυικού Κομμουνιστικού κόμματος. Συγκεκριμένα, όπως και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη του Αυστροουγγρικού στρατού, έτσι και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί της 71ης Μεραρχίας Πεζικού, που πολέμησαν ηρωικά σε πολλά μέτωπα, κατέλαβαν την Σλοβενία και σεβόμενοι την πόλη της Ljubljana, προτίμησαν να αποθηκεύσουν στο σπήλαιο Postojna στρατιωτικά εφόδια, συμπεριλαμβανομένων και βαρελιών καυσίμων, αλλά οι κομμουνιστές παρτιζάνοι, στις 23 Απριλίου 1944, με την υποστήριξη της 31ης κόκκινης Μεραρχίας, παρέκαμψαν την μικρή Γερμανική φρουρά του σπηλαίου και, αδιαφορώντας για τις τεράστιες οικολογικές συνέπειες, έβαλαν φωτιά σ' αυτό το φυσικό μνημείο με αποτέλεσμα αυτό να καίγεται επί μία εβδομάδα, ενώ οι Γερμανοί έκαναν απεγνωσμένες προσπάθειες να σώσουν ολόκληρη την εγκατάσταση την οποία, τελικώς και έσωσαν σε πείσμα των κομμουνιστών σαμποτέρ οι οποίοι δεν πέτυχαν και τίποτε σημαντικό με αυτή την εγκληματική πράξη τους! Και οι Γερμανοί συνέχισαν να παραμένουν στη χώρα και στο σπήλαιο μέχρι την αποχώρησή τους, την Άνοιξη του επόμενου έτους! Για το περιστατικό αυτό οι Γερμανοί δεν εφάρμοσαν τον Νόμο των Αντιποίνων όπως θα είχαν κάθε δικαίωμα! Μέχρι σήμερα το σπήλαιο Postojna δείχνει τις "πληγές" που του προξένησαν οι κομμουνιστές καταστροφείς του.


Όπως είναι αναμενόμενο, η απουσία φυσικού φωτισμού στο εσωτερικό του δεν επιτρέπει την ανάπτυξη χλωρίδος, ενώ μια υποτυπώδης χλωρίδα από βρύα, άλγη και μικρούς λειχήνες εντοπίζουμε στις εισόδους και σε ζώνες που διεισδύει λίγο φως. Επιπλέον, λόγω του τεχνητού φωτισμού παρατηρούμε το φαινόμενο της "lampenflora", δηλαδή, μιας ήσσονος χλωρίδος (φύκια, βρύα, λειχήνες) η οποία, πάντως, αποτελεί πρόβλημα. Η μόνη "ζωή" μέσα στο σπήλαιο εκπροσωπείται από μία σπάνια σαλαμάνδρα, τον Proteus Anguinus, ένα αμφίβιο που ζει αποκλειστικώς στην περιοχή των Διναρικών Άλπεων, ενώ παρατηρούνται και διάφορα είδη ασπονδύλων ευπροσαρμόστων στο σκοτάδι.

Έχοντας, συχνά αναφερθεί στην σημασία του φυσικού περιβάλλοντος ως πλαισίου δράσεως των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως και έχοντας, συχνά, προσαρμόσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Σχολής μας στους κανόνες που διαμορφώνει αυτό το πλαίσιο, μη διστάζοντας, ακόμη και να δοκιμάσουμε ρηξικέλευθες "ατραπούς" προς αυτή την κατεύθυνση, "ατραπούς" που απέφυγαν ακόμη και πολύ μεγάλες Σχολές ομοτέχνων μας, η ευκαιρία της επαφής μας με το σπήλαιο Postojna και η επιτόπια μελέτη των συνθηκών του, επιβεβαιώνει την μεγάλη σημασία, γενικώς, των καρστικών γεωδιαμορφώσεων στη διεξαγωγή ανορθοδόξου Πολέμου, συνεπώς, ως εκ τούτου δε, στην αναγκαιότητα εντάξεως του καρστικού περιβάλλοντος στην εκπαίδευση που παρέχει μια Σχολή πολεμικών τεχνών στους μαθητές της.


Τα δαλματικά "δρομολόγια" των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως διασταυρώνονται με το ευρύτερο καρστικό περιβάλλον και, όχι μόνον δεν αποκλείουν την εκμετάλλευση των σπηλαίων της περιοχής ως "σταθμών" διελεύσεως, αλλά και πολλαπλασιάζουν τις πιθανότητες αξιοποιήσεως των πλεονεκτημάτων τους ως επιχειρησιακών σημείων αποκρύψεως και εφόδου, ενώ από πολλές πηγές συνάγεται ότι, γενικώς, τα σπήλαια στην Ανεγεννησιακήν Ευρώπη αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν ως μεγάλες στρατιωτικές βάσεις, υπήρξαν ορμητήρια των Condottieri και κρυσφύγετα διωκομένων αμάχων και όπως η φύση τους τα συνδέει με την "ενέδρα", τον "άτακτο Πόλεμο" και την "κρυφή επιβίωση" τα αναδεικνύει ιδανικά για την κίνηση και τις επιχειρήσεις των Ελλήνων Στρατιωτών της Δύσεως.


Θα πρέπει δε να σκεφθούμε ότι σπήλαια με μαρτυρίες στρατιωτικής χρήσεως έχουμε στην κεντρική Ευρώπη (Αυστρία, Τσεχία, Σλοβενία), σε ορεινές περιοχές όπως στα Απέννινα Όρη, στα Πυρηναία και στις Δειναρικές Άλπεις και αλλού. Ειδικότερα, στην Ιταλία του 15ου αιώνος, υπάρχουν αναφορές από την περιοχή της Τοσκάνης και της Ούμπρια που μιλούν για σπήλαια που χρησιμοποιήθηκαν ως ορμητήρια μισθοφόρων Στρατιωτών αλλά και ληστών, ενώ στους Ιταλικούς Πολέμους (1494-1559) και κατά τις συγκρούσεις Γαλλίας-Ισπανίας-Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οι τοπικοί πληθυσμοί κατέφευγαν στα σπήλαια για να σωθούν, όπως έχουμε παρόμοιες μαρτυρίες και για τις περιοχές της Καμπανίας και Νεαπόλεως. Ομοίως και στην Ιβηρική χερσόνησο του 15ου αιώνος και κατά την τελική φάση της Reconquista oι Μαυριτανοί επιλέγουν σπήλαια στη Γρανάδα και στη Σιέρα Νεβάδα όχι μόνον ως αποθήκες οπλισμού αλλά και ως καταλύματα στρατιωτικών αποσπασμάτων, όπως και κατά τον 16ο αιώνα μετά την εκδίωξη-εξέγερση των Moriscos τα σπήλαια της Γρανάδα και της Αλπουχάρα έγιναν ορμητήρια ανταρτών που αντιστέκονταν στην ισπανικήν εξουσία. Τέλος δε, είναι γνωστή η ευρύτατη χρήση των σπηλαίων ως στρατιωτικών ορμητηρίων, κατά τον 15ο - 16ο αιώνα σε όλα τα Βαλκάνια.


Ειδικότερα, το καρστικό περιβάλλον του σπηλαίου Postojna με την φυσική εξωτερική του απόκρυψη, το πολυδαίδαλο και υπό πλήρες σκότος εσωτερικό του, την σταθερή εσωτερική στεγανότητα, ηχομόνωση και θερμοκρασία, την απουσία ενοχλητικής πανίδος και την ύπαρξη υδάτινων πόρων, συνιστά "επιτομή" κοινών χαρακτηριστικών για τα απανταχού σπήλαια και συνιστά την ένταξη του καρστικού περιβάλλοντος στην εκπαίδευσή μας.


Πλήρες Φωτογραφικό Λεύκωμα ΕΔΩ