Το, ισχύον, ανόητο "εκπαιδευτικό σύστημα"
ταλαιπωρεί τους μαθητές με έναν όγκο -κατά κανόνα- άχρηστων "γνώσεων"
παραλείποντας την διδασκαλία των ουσιωδεστέρων,
ανάμεσα στα οποία κυρίαρχη είναι η Αναπνοή και η σωστή
διαδικασία της.
Η Ομάδα Έφιππης Τοξοβολίας "EΛΛΗΝΕΣ ΚΕΝΤΑΥΡΟΙ "
επιμένει για τα Μέλη της στην αναγκαιότητα της
εκμαθήσεως της σωστής Αναπνοής,
για ευνόητους λόγους!
Αναπνευστικό Σύστημα και περιβάλλων Θώραξ.
Οι σύγχρονες τεχνοκρατικές
Κοινωνίες εκπαιδεύουν τα μέλη τους τέλεια στην χρήση της τεχνολογίας,
στην χρήση «πλήκτρων» που κάνουν τη ζωή πιο εύκολη, αλλά…, …αλλά δεν μαθαίνουν
τον Άνθρωπο πώς να …αναπνέει! Ίσως αυτό να ακούγεται ως παράδοξο και είναι βέβαιο
ότι ουδέποτε απησχόλησε τους «πολλούς» που απο-φυσικοποιούνται μέρα τη μέρα,
αλλά για όλους εμάς που επιμένουμε να σεβόμαστε τον φυσικό τρόπο ζωής η Αναπνοή είναι η πλέον βασική παράμετρος βίου!
1.
Οδός τροφικής καταπόσεως.
2.
Αναπνευστική οδός.
3.Τραχεία.
4.
Πύλη Πνεύμονος: ερυθρό-φλέβες/κυανούν-πνευμονική αρτηρία
Σε όλες τις Πολεμικές Τέχνες ο παράγων Αναπνοή αποτελεί την
αφετηρία και την ολοκλήρωση μιάς προσπαθείας. Ποτέ δεν ασκούμεθα και ποτέ δεν
πολεμάμε με πάσχουσα Αναπνοή και έχουμε πάντα υπ’ όψη μας την εξίσωση:
Σωστή Αναπνοή =>Σωστή Εκγύμναση => Νίκη !
Όταν, λοιπόν στα σχολεία μας μαθαίνουν έναν σωρό άχρηστων
γνώσεων και δεν μας μαθαίνουν πώς να αναπνέουμε, τότε, έστω και αργά, είναι
απαραίτητο να αναπληρώσουμε αυτό το σοβαρότατο κενό αποτρέποντας απρόβλεπτες
επιπτώσεις υγείας. Τι είναι , όμως «Αναπνοή»; Αναπνοή είναι η ζωϊκή (και
…ζωτική) λειτουργία με την οποία οι ζώντες οργανισμοί προσλαμβάνουν οξυγόνο και
αποβάλλουν διοξείδιο του άνθρακος.
Αν λάβουμε υπ' όψη ότι ένας φυσιολογικός Άνθρωπος πρέπει να
αναπνέει πλήρως 10-12 φορές ανά λεπτό, εν τούτοις, οι περισσότεροι το
καταφέρνουν μόνον όταν είναι απολύτως ξεκούραστοι, ενώ, μόλις υποβληθούν στην
παραμικρή κόπωση η ταχύτητα των αναπνοών τους αυξάνεται υπερμέτρως χωρίς όμως
να αυξάνεται και το "βάθος" εισπνοής ενώ η εκπνοή τους καθίσταται
ατελέστερη και ανεπαρκής! Κατόπιν αυτού παρατηρείται σε τούτους, τους ατελώς
εκπνέοντες, πνευστίαση και ραγδαία εξάντληση των φυσικών δυνάμεών τους, ενώ,
όσοι "εξησκημένοι" καταφέρνουν να εισπνέουν "βαθύτερα" επιτυγχάνουν
και εξοικονόμηση των δυνάμεών τους, με ευνόητα πλεονεκτήματα! Έτσι, η πρώτη
προϋπόθεση μιάς τελείας αναπνοής είναι η ευκινησία της θωρακικής κοιλότητος (Θώραξ)
από την οποία -κυρίως- εξαρτάται η ζωηρή και απρόσκοπτη λειτουργία των πνευμόνων
η οποία συνεπάγεται την ισχυρότερη και αφθονώτερη εισαγωγή αέρος (=οξυγόνου) σε
αυτούς με συνέχεια την οξυγόνωση ολοκλήρου του σώματος. Μιλώντας για "ευκινησία
θωρακικής κοιλότητος" δεν αναφερόμεθα απλώς στην ευκινησία των πλευρών, αλλά
και εκείνη των σπονδύλων στους οποίους οι πλευρές είναι προσαρθρωμένες.
Οι κινήσεις της θωρακικής κοιλότητος κατά την εισπνοή.
Οι κινήσειςτης θωρακικής κοιλότητος κατά την εκπνοή.
H
ορατή διαφορά θωρακικής ευκινησίας και περιεκτικότητος,
σε
έναν, μέσο, αρμονικό θώρακα.
Κατά την εισπνοή, η ελαφρά έκταση της κεφαλής και του κορμού
προς τα πίσω με την παράλληλη μέγιστη δυνατή διεύρυνση του θώρακος, ελαττώνει στο μέγιστο βαθμό την ενδοθωρακική
ατμοσφαιρική πίεση και διευκολύνει την εισροή φλεβικού αίματος στην καρδιά.
Κατά την εκπνοή, αυξάνεται και πάλι η ενδοθωρακική ατμοσφαιρική πίεση με αποτέλεσμα
να υποβοηθείται η ισχυρή συστολή της καρδιάς η οποία υποχρεώνεται να ξαναστέλνει
το πλήρες ανθρακικού οξέος (και άλλων βλαβερών ουσιών) αίμα στους πνεύμονες
προκειμένου να οξυγονωθεί.
Έτσι, η βαθειά εισπνοή και η πλήρης εκπνοή αποτελούν
πραγματική ανακούφιση τουκαρδιακού έργου διότι απομακρύνουν τον κίνδυνο πνευστιάσεως, υπογραμμίζοντας την μεγάλη αξία
των αναπνευστικών ασκήσεων ως προς την επαναφορά του οργανισμού στην φυσιολογική
του κατάσταση.
Η ευκινησία των αρθρώσεων της θωρακικής κοιλότητος
βελτιώνεται κατά τον ίδιο τρόπο όπως και η ευκινησία των λοιπών αρθρώσεων,
δηλαδή, με την ενεργοποίηση των μυών που τις κινούν κατά τρόπον ώστε να φθάνουν
στον μέγιστο βαθμό της συστολής και διατάσεώς τους (πλήρης διαδρομή). μιά
τέτοια ευκινησία παρέχεται στους μυς με την όσο το δυνατόν βαθύτερη εισπνοή και
πληρέστερη εκπνοή, κινήσεις που
εξασφαλίζουν την αποτελεσματική έκταση του θωρακικού τμήματος της σπονδυλικής
στήλης. μιά τέτοια εξάσκηση των αναπνευστικών μυών καθώς επίσης και η
ενεργοποίηση (χρήση) ολοκλήρου του πνεύμονος (ως περιεκτικότητα) αποτελούν την
ασφαλέστερη "εγγύηση" υγιούς λειτουργίας του πνεύμονος, δηλαδή, του
βασικού αναπνευστικού οργάνου.
Ο Πνεύμων.
Το βασικό σφάλμα είναι η υπερτίμηση της φάσεως της αναπνοής
με την παράλληλη υποτίμηση της φάσεως της εκπνοής! Εισπνέοντας βαθιά
(εισάγοντας οξυγόνο) αλλά εκπνέοντας ρηχά (μη αποβάλλοντας αρκετό διοξείδιο)
παρεμποδίζουμε την επομένη εισαγωγή περισσοτέρου κατά το δυνατόν όγκο οξυγόνου εφ' όσον
παραμένει αναπόβλητο διοξείδιο στον χώρο όπου θα εισήγετο οξυγόνο. Και αυτό είναι
το βασικό μειονέκτημα -κυρίως- του συγχρόνου "δυτικού" Ανθρώπου ο
οποίος υπό το άγχος της καθημερινότητος παραβλέπει τον πλέον σημαντικό
παράγοντα υγείας που λέγεται "Αναπνοή"! Συνεπώς, είναι ευνόητο το
πόσο σημαντική είναι η ευκινησία της θωρακικής κοιλότητος η οποία εξαρτάται από
την καλή ή κακή θέση της σπονδυλικής στήλης. Και αυτό το τελευταίο μας υπογραμμίζει,
πλέον, την τεράστια σημασία της ανατομικώς σωστής σπονδυλικής στήλης για την
υγεία του σώματος.
Oι αναπνευστικές ασκήσεις που εντάσσονται μέσα σε ένα
ευρύτερο πρόγραμμα προπονητικής θα πρέπει να επαναλαμβάνονται συχνά από την
έναρξη μέχρι το πέρας. Ως πλέον αποτελεσματικές, όμως, κρίνονται στο τέλος ενός
τέτοιου προγράμματος ώστε οι εισπνοές και οι εκπνοές του αθλουμένου να φθάσουν
στο ανώτατο όριό τους ενεργοποιώντας, έτσι, τις κορυφές των πνευμόνων οι οποίες
κατά την "μέση" αναπνοή παραμένουν αδρανείς αποτελώντας το
συνηθέστερα προσβαλλόμενο, από ασθένειες, σημείο του πνεύμονος. Οι
αναπνευστικές ασκήσεις, λοιπόν, πρέπει να αποτελούν απαραιτήτως τον προπονητικό
"επίλογο" για κάθε αθλούμενο ως αποθεραπεία των εντόνων μυϊκών
προσπαθειών της προπονήσεως. Και ως αποθεραπεία νοείται η διευκόλυνση της τελειότερης
διεξαγωγής κυκλοφορίας.
Σε μία αποτελεσματική Προπόνηση και καθ' όλη την διάρκειά
της ο προπονούμενος θα πρέπει να αναπνέει πλήρως σε όλες τις επιχειρούμενες
ασκήσεις.Ο Προπονητής θα πρέπει να υπενθυμίζει συχνά στους προπονουμένους την
ρύθμιση της πλήρους αναπνοής τους.
Είναι παρατηρημένο ότι συχνά, ο προπονούμενος που ξεκινά
μιάν άσκηση η οποία απαιτεί ιδιαίτερη δύναμη, διακόπτει την αναπνοή του πριν
την επιχειρήσει. Προ ενός τέτοιου φαινομένου είναι αναγκαία η άμεση διόρθωση εκ
μέρους του Προπονητή διότι με αυτό το λάθος ο προπονούμενος αποστερεί τον αέρα
από τους πνεύμονές του ακριβώς την στιγμή που οι πνεύμονές του τον χρειάζονται!
Εάν, παρά ταύτα, ο προπονούμενος αδυνατεί να διορθώσει την αναπνοή του τούτο
σημαίνει ότι έχει υπερβεί τις δυνάμεις του και χρειάζεται άμεση ανάνηψη. Χωρίς
την άμεση ανάνηψη και την αποκατάσταση της πλήρους αναπνοής ο προπονούμενος δεν
θα πρέπει να αφήνεται να συνεχίσει την εκτέλεση της ασκήσεως διότι, σε κάθε
περίπτωση, η άσκηση θα εκτελεσθεί λάθος υιοθετουμένου λάθους στάσεως σώματος με
επιπτώσεις στην "μυϊκή μνήμη" αλλά και πρόκληση πνευστιάσεως.
Τέλος, πλήρης αναπνοή συνεπάγεται καλό παράστημα! Όπως όλες
οι γυμναστικές ασκήσεις ισότιμα και οι αναπνευστικές συντελούν στην απόκτηση
καλού παραστήματος. Με την βαθύτερη εισπνοή η κεφαλή εκτείνεται λίγο προς τα
πίσω η δε σπονδυλική στήλη επίσης εκτείνεται ελαφρώς καθ΄όλο το θωρακικό της
τμήμα. Η σχέση αυτών των αντιστοίχων εκτάσεων απορρέει εκ της κατασκευής της
θωρακικής κοιλότητος και της θέσεως των πλευρών και των σπονδύλων μεταξύ τους.
Λόγω αυτής της θέσεως κατά την βαθειά εισπνοή οι πλευρές ανυψώνονται "συμπαρασύροντας"
τους σπονδύλους ενώ, έτσι, ελαττώνουν την προς τα εμπρός κάμψη της σπονδυλικής
στήλης! Επειδή, λοιπόν, η σπονδυλική στήλη ποτέ δεν εκτείνεται πλήρως εκτός από την
περίπτωση της βαθειάς εισπνοής, για τον λόγο αυτό πολλές ασκήσεις εκτελούνται επιτυχέστερα με βαθειά
εισπνοή η οποία ανορθώνει την ράχη και διευρύνει το στήθος, βελτιώνοντας το
παράστημα. Αντιθέτως, όταν, κατά την προς τα πίσω έκταση του κορμού, η αναπνοή
διακόπτεται, τότε, το θωρακικό τμήμα της σπονδυλικής στήλης παραμένει ακίνητο
λόγω της ακινησίας των πλευρών η δε προς τα πίσω έκταση γίνεται αποκλειστικώς
κατά την οσφύν και επιφέρει μάλλον βλάβη παρά ωφέλεια στην διαμόρφωση ενός
καλού παραστήματος (λόρδωση). Αν όμως η όλη κίνηση εκτελεσθεί με μιά παράλληλη
βαθειά εισπνοή, τότε, οι σπόνδυλοι συντελούν στην διεύρυνση της θωρακικής
κοιλότητος και στην τέλεια έκταση του θωρακικού τμήματος της σπονδυλικής στήλης
ενισχύοντας την βελτίωση του παραστήματος.
Όλα τα προεκτεθέντα αποτελούν τον "δυτικό" τρόπο
προσεγγίσεως του ζητήματος "Αναπνοή"! Όμως, στην Έφιππη Τοξοβολία λαμβάνουμε
σοβαρά υπ΄όψη και μιάν άλλη "Αναπνοή" εκείνη που ονομάζεται
"Αναπνοή Ντατζούν" και αποτελεί την βάση όλων των "ανατολικών"
Πολεμικών Τεχνών. Η αναπνοή αυτή διδάσκεται και στην Κοιλάδα και είναι μία από
τις βασικές ασκήσεις αποθεραπείας των εκεί προπονήσεων. Ας την αναλύσουμε και
ας την υιοθετήσουμε και στην δική μας προπόνηση!
ΑΝΑΠΝΟΗ "ΝΤΑΤΖΟΥΝ"
Σκοπός της αναπνοής αυτής είναι η παραγωγή, συσσώρευση και
ανακατανομή της φυσικής ζωϊκής ενεργείας που ονομάζεται "Κι". Το
"Κι" αποτελεί την κινητήρια δύναμη του Πολεμιστού, το
"προωθητικό μέσο" προς την πολεμική πράξη και το νικητήριο αποτέλεσμα.
Με λίγα λόγια, το "Κι" αποτελεί ένα ενεργειακό ελιξίριο το οποίο
υποστηρίζει ζωτικά την προσπάθεια του Πολεμιστού.
Ως "Ντατζούν" ( κινεζ.:
"Νταντιάν"/"Νταν"=Κιννάβαρι , "Τιάν"=Πεδίο )
νοείται ένα φυσικό-σωματικό πεδίο στο οποίο συσσωρεύεται κατά την παραγωγή του
το "Κι". Και, ενώ το πεδίο αυτό δεν αποτελεί συγκεκριμένο ανατομικό
στοιχείο, εν τούτοις, προσδιορίζει μία ανατομική περιοχή στην οποία συμποσούται
το παραγόμενο "Κι". οι διάφορες "σχολές" Πολεμικών Τεχνών
διακρίνουν τρία επίπεδα "Ντατζούν" στο ανθρώπινο σώμα: ανώτερο, μέσο
και κατώτερο. Το ανώτερο τοποθετείται στο κέντρο του εγκεφάλου στο ύψος των οφθαλμών,
το μεσαίο στο εσωτερικό της καρδιάς και το κατώτερο στο χαμηλό σημείο του υπογαστρίου.
Στα δύο ανώτερα επίπεδα συγκεντρώνεται προς άμεση χρήση (και όχι προς αποθήκευση
για μετέπειτα αξιοποίηση) το "Κι" που αφορά στην πνευματική και
διανοητική ανάπτυξη. Στο κατώτερο επίπεδο (υποκάτω του υπογαστρίου)
συγκεντρώνεται τόσο προς άμεση όσο και προς μετέπειτα αξιοποίηση εκείνο το
"Κι" που, ενώ ευνοεί την πνευματική και διανοητική ανάπτυξη, ευνοεί
ταυτοχρόνως και εκείνη του σώματος (σωματική/υλική).
Το κατώτερο επίπεδο "Ντατζούν" είναι ρυθμιστικό
διότι τα δύο ανώτερα επίπεδα φορτίζονται με "Κι" μόνον όταν φορτισθεί
προηγουμένως το κατώτερο απ΄όπου ποσότητες "Κι" στέλνονται και στα
ανώτερα, συνεπώς, στο κεφάλαιο αυτό αναφερόμεθα σταθερώς μόνον στο κατώτερο
επίπεδο "Ντατζούν" το οποίο είναι και το μόνο το οποίο συνδέεται με την
φερώνυμη αναπνοή. Και είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι η αναπνοή
"Ντατζούν" δεν είναι μία απλή αναπνευστική διαδικασία αλλά μία
συνδυαστική τεχνική η οποία άγει στην ατραπό ενός ολοκληρωμένου διαλογισμού που
ζωογονεί και ελέγχει ό,τι μπορεί να περιέχεται στο σώμα.
H αναπνοή "Ντατζούν" ολοκληρώνεται στον εξής κύκλο :
1. Εισπνοή οκτώ δευτερολέπτων,
2. Κατακράτηση οκτώ δευτερολέπτων,
3. Συμπίεση τεσσάρων δευτερολέπτων
και
4. Εκπνοή οκτώ δευτερολέπτων.
Η σωστή εκτέλεση της αναπνοής "Ντατζούν"
προϋποθέτει την επιλογή ενός υπαίθριου χώρου που να "λούζει" επαρκές
φυσικό ηλιακό φως. Ο χώρος πρέπει να αερίζεται πολύ καλά χωρίς ερεθίσματα τα
οποία συνήθως διαταράσσουν την συγκέντρωση του ασκουμένου. Ως καλύτερος χρόνος
του εικοσιτετραώρου για μιά τέτοιαν άσκηση θεωρείται το πρωϊνό λίγο πριν την
ανατολή του Ηλίου, ακριβώς το μεσημέρι και η δύση. Κατ' αυτούς τους χρόνους του
εικοσιτετραώρου το "Κι" θεωρείται ότι ενεργοποιείται κατά τον
καλύτερο και ταχύτερο τρόπο. Πάντα, όταν ασκούμεθα στην αναπνοή
"Ντατζούν" στρέφουμε την πλάτη μας προς τον Ήλιο διότι έτσι
επιτυγχάνουμε την καλύτερη δυνατή "φόρτιση" του σώματός μας. Τέλος,
το υψόμετρο του σημείου επί του οποίου ασκούμεθα αποτελεί σημαντική παράμετρο
και ως ιδανικό θεωρείται ένα υψόμετρο μεταξύ 600 και 1800 μέτρων επάνω από την
επιφάνεια της θαλάσσης.
Η στάση της αναπνοής "Ντατζούν" έχει την κεφαλή
του ασκουμένου με τα μάτια του κατ' ευθείαν εμπρός, τα πόδια σε διάσταση λίγο
μεγαλύτερη από το άνοιγμα των ώμων, η πλάτη ευθεία και οι ώμοι
"τραβηγμένοι" ελαφρώς προς τα πίσω, τα χέρια ελαφρώς λυγισμένα στους
αγκώνες υπό γωνία περίπου 130 μοιρών.
Κατά την εναρκτήρια φάση (εισπνοή οκτώ δευτερολέπτων)
αρχίζουμε από μία χαλαρή θέση εισπνέοντας αργά από την μύτη (όχι από το στόμα!)
επί οκτώ δευτερόλεπτα. Κατά την διάρκεια αυτής της ρινικής εισπνοής κλείνουμε
το στόμα και πιέζουμε την γλώσσα στον ουρανίσκο. Η εισπνοή μας είναι αργή και
με κλειστή πάντα την γλώσσα στον ουρανίσκο αισθανόμεθα ότι ο εισπνεόμενος αέρας
δεν ακινητεί απλώς κάπου στο στήθος αλλά κατευθύνεται και συσσωρεύεται στο
(κατώτερο) "Ντατζούν". Το τέλος της εισπνοής μας βρίσκει με το βάρος
του σώματός μας "κατεβασμένο" χαλαρά στα πόδια μας, τις παλάμες μας
στο ύψος των γοφών μας, περίπου δυόμισυ εκατοστά από το σώμα μας, στραμμένες η μία απέναντι στην άλλη και με τα
δάκτυλα ανοιχτά. Η φάση αυτή διαρκεί οκτώ δευτερόλεπτα.
Αμέσως κατόπιν, (κατακράτηση οκτώ δευτερολέπτων) διατηρώντας
την χαλαρότητα και την ηρεμία μας, κρατάμε την αναπνοή μας (και τον αέρα που
εισπνεύσαμε) επί οκτώ δευτερόλεπτα εναποθέτοντας το "Κι" (=οξυγονώνοντας
τον οργανισμό μας) κατά τον καλύτερο τρόπο.
Για την επόμενη φάση (συμπίεση τεσσάρων δευτερολέπτων)
ξεκινάμε σφίγγοντας τους τραπεζίτες και τον σφιγκτήρα, φέρνουμε τα πέλματα προς
τα μέσα καθώς "σπρώχνουμε" το πάτωμα και σφίγγουμε τα πόδια. Πιέζουμε
τις ωμοπλάτες προς τα μέσα σαν να προσπαθούμε να τις συνενώσουμε και
ενεργοποιούμε τους μύες της πλάτης για να πιέσουμε τους βραχίονες προς το σώμα
μας ενώ σφίγγουμε δικεφάλους και πήχεις ώστε να διατηρηθούν στην θέση
τους.
Μετά ταύτα (εκπνοή οκτώ δευτερολέπτων) εκπνέουμε αργά
πάντοτε από την μύτη διατηρώντας κλειστό το στόμα και το σώμα σε ένταση. Κινούμε
αργά τα χέρια επάνω από το ύψος των γοφών περιστρέφοντας τους βραχίονες από
τους ώμους συνεχίζοντας να τα ανεβάζουμε έως οι άκρες των δακτύλων φθάσουν στο
ύψος των ματιών, πάντοτε διατηρώντας την αρχική γωνίωση των 130 μοιρών χωρίς να
τα λυγίζουμε περισσότερο.
Kατά την διάρκεια αυτών των κινήσεων
αισθανόμεθα ότι ανακαλούμε το σωρευμένο "Κι" από το κατώτερο
"Ντατζούν" και το
ανακατανέμουμε σε διάφορα σημεία του σώματός μας, ομογενοποιώντας -τρόπον τινά-
την οξυγόνωσή μας. Η απόκτηση βαθμιαίας εμπειρίας θα μας επιτρέψει να
πληρώσουμε με "Κι", επί παραδείγματι, τα χέρια μας ώστε να αποκτήσουν
μεγαλύτερη αντοχή, σε τραύματά μας ώστε να επιταχύνουμε την επούλωση και ούτω
καθ' εξής.