ΕΦΙΠΠΗ ΤΟΞΟΒΟΛΙΑ
...ΑΜΙΠΠΩΣ ΚΑΙ ΑΟΠΛΩΣ!
Μόλις είχα επιστρέψει με το μικρό πορθμείο MS "Suomenlinna II" από τα νησιά Suomenlinna, το οχυρό της πρωτεύουσας της Φινλανδίας, όπου είχα μελετήσει την τοπική οχυρωτική και τα αξιοθέατά του.
Η ιδιαιτερότητα, όσο και σημαντικότητα των έξι νησιών Suomenlinna, αν και επικεφαλής γκρουπ ρωμιών τους οποίους ξεναγούσα στο Ελσίνκι, με είχε κάνει να αλλάξω το πρόγραμμα των συνοδευομένων μου και να τους χαρίσω "ελεύθερο χρόνο" γνωρίζοντας ότι τα περιορισμένα "ενδιαφέροντά" τους θα τους έκαναν πιο ευτυχείς στα μαγαζιά της αγοράς παρά σε ένα τέτοιο σημείο που θα ήταν ενδιαφέρον σε έναν λάτρη της Ιστορίας αλλά και της φυσικής αισθητικής.
Όχι, δεν είναι κακό να προτιμάς τα μαγαζιά μιας πανάκριβης αγοράς αντί για ένα ιστορικό μνημείο αν θέλεις να πετάξεις στα σκουπίδια ένα μέρος της ψυχής σου κι αν, βεβαίως, έχεις και λεφτά για ...πέταμα. Αυτό, ευσχήμως, το αποκαλούν "shopping therapy", αλλά προς τούτο απαραίτητη προϋπόθεση είναι να χρειάζεσαι "therapy" ως ψυχ-...ασθενής και, ασφαλώς, να μη "κουβαλάς" ...σοβαρότερα ενδιαφέροντα τα οποία να σε γεμίζουν, όπως θα δούμε εν συνεχεία.
Έτσι, επιστρέφοντας από το φινλανδικό αρχιπέλαγος, με την ονειρική "σκιαγραφία" του Ελσίνκι στα χρώματα του δειλινού μπροστά μου και αποβιβαζόμενος από το προσεγμένο πλοιάριο στην αποβάθρα του κεντρικού όρμου της πρωτεύουσας, "μετέφερα" στις "αποσκευές" της μνήμης μου τα όσα εντυπωσιακά βίωσα από αυτό το φινλανδικό τοπόσημο το οποίο, όμως, υπήρξε έργο των ...Σουηδών οι οποίοι, από το 1748, άρχισαν να το διαμορφώνουν σε ναυτικό οχυρό προς αντιμετώπιση των Ρώσων.
Στο έδαφος αυτού του νησιωτικού συμπλέγματος "ψηλάφισα" το παρελθόν της σουηδικής κατοχής της Φινλανδίας αλλά και την ηρωική ιστορία του Φινλανδικού λαού με το μεγάλο έπος του Φινλανδο-Ρωσικού πολέμου, αλλά "σκάλωσα" προ ενός μνημείου στο οποίο, αντί σταυρού ή ανδριάντος, κυριαρχούσε ένα αρχαίο Ε λ λ η ν ι κ ό κράνος πάνω από μία ασπίδα κι ένα ξίφος... Πρόκειται για τον τάφο του Σουηδού Στρατάρχη και μηχανικού Augustin Ehrensvärd (1710-1772) ο οποίος σχεδίασε και ίδρυσε το ναυτικό φρούριο Suomenlinna όταν αυτό ήταν υπό την κυριαρχία των Σουηδών. Αυτό τo ταφικό μνημείο βρίσκεται στην Μεγάλη Αυλή (Linnanpiha) στο νησί Susisaari του συμπλέγματος Suomenlinna και ολοκληρώθηκε το 1805 με την σύμπραξη του διάσημου Σουηδού γλύπτη Tobias Sergel ο οποίος πιστώθηκε με τα εξαιρετικά γλυπτικά στοιχεία επάνω στη βάση από γρανίτη που καθηλώνουν τον παρατηρητή ενώ στις πλευρές του υπάρχουν επιγραφές στα Σουηδικά που αναφέρονται στον νεκρό και το έργο του. Όλα τούτα όμως δεν είναι παρά μόνον ιστορικά στοιχεία για τον οποιονδήποτε επισκέπτη ενώ για τον Έλληνα, αυτό το αρχαίο Ελληνικό κράνος αφηγείται τόσα πολλά και ενδιαφέροντα, ακριβως όπως τα περιγράψαμε σε παλαιότερη ανάρτησή μας αναφερόμενοι στην "Εσωτερική Φινλανδία"! Τότε που η Ιστορία της Φινλανδίας μας "μίλησε" μέσα από τις προθήκες του Εθνικού Μουσείου της το οποίο μας κράτησε ώρες στο εσωτερικό του για να θαυμάσουμε ένα πραγματικό "σχολείο" ιστορικής γνώσεως που αναδεικνύει με τον λαμπρότερο τρόπο το "ανάγλυφο" του φινλανδικού, εθνικού, παρελθόντος!
Πόσο εντυπωσιακό να παρατηρείς τους βορειότερους λαούς, Σκανδιναυούς και λαούς της Βαλτικής, να τιμούν τον Ελληνικό πολιτισμό και να τον συναρτούν με κάθε τι πολεμικό και μεγαλειώδες ενώ οι σημερινοί γραικύλοι να αποφεύγουν κάθε "συνάφεια" με το παρελθόν της Ελλάδος και την πολεμική αρετή των Ελλήνων...
Kαι με καλή γνώση της Φινλανδικής Ιστορίας και της διπλωματίας της, μπορούμε να ερμηνεύσουμε πολύ περισσότερα που μας αφορούν ως Έλληνες και Ευρωπαίους, ειδικώς, αναλύοντες την προσωπικότητα του Φινλανδού εθνάρχη Carl Gustaf Emil Mannerheim, πιστού συμμάχου του Αδόλφου Χίτλερ και "αρχιτέκτονος" του κράτους των σημερινών πλέον ευτυχισμένων Πολιτών της Ευρώπης, όπως για όγδοη συνεχή χρονιά ανακηρύσσονται.
Στο κεντρικό Πολεμικό Μουσείο, οι εκτενείς συλλογές του παρουσιαζόμενες με την καλύτερη μουσειολογική προσέγγιση σε έναν χώρο που βοηθούσε την αυτοσυγκέντρωση και την ήρεμη παρατήρηση που χρειάζονταν ο επισκέπτης για να κατανοήσει αυτά που έβλεπε, παρήλασαν μπροστά μου τα πάμπολλα ενδιαφέροντα τεκμήρια του "σουηδικού" αλλά και "φινλανδικού" παρελθόντος των Suomenlinna, το σημαντικότερο μέρος της φινλανδικής πορείας μέσα στον χρόνο.
Σπουδαίο το "στήσιμο" αυτού του μουσειακού περιβάλλοντος, "έξω" και "μέσα".
Οι Φινλανδοί, ένας λαός που φημίζεται για την ικανότητά του στο "design" αλλά και ο πλέον ευτυχισμένος λαός του κόσμου για πολλοστή συνεχή χρονιά, δεν θα μπορούσε να μην αναδείξει όπως πρέπει την ιστορία του επάνω σε μια νησιωτικήν επιφάνεια η οποία αναδεικνύει έξι χιλιόμετρα οχυρωτικών τειχών και διακόσια περικαλλή κτήρια.
Όμως, πάνω σ' αυτό το νησιωτικό έδαφος ο περιπατητής απολαμβάνει ένα ιδιαίτερο κάλλος αφού ο πολεμικός χαρακτήρας των εκθεμάτων έχει αφομοιωθεί πλήρως μέσα σε ένα περιβάλλον που διατηρεί την φυσικότητά του και η μόνη ανθρώπινη παρέμβαση είναι για την προστασία της χλωρίδος και της πανίδος του χωρίς καμιάν επιβαρυντικήν επίπτωση.
Καθώς το μάτι σάρωνε εγκαταστάσεις και φυσικόν ορίζοντα, παρατηρούσε την πλήρη εναρμόνιση του "κοσμικού" ιστορικού στοιχείου με την φύση και την βλάστηση.
Και ως ...αλογατάρης, πέρασε από το μυαλό μου πολλές φορές, τι ωραίο που θα ήταν αν εδώ, σ΄ αυτές τις καταπράσινες εκτάσεις είχα ένα αλογάκι Φιόρδ κι ένα Τόξο τι αισθησιακή ...Έφιππη Τοξοβολία θα μπορούσα να απολαύσω...
Και, κάπως έτσι, αφού χάρηκα τα νησιά Suomenlinna πήρα το πορθμείο της επιστροφής στο Ελσίνκι αλλά, ως φαίνεται, το αλογάκι Φιόρδ με είχε πάρει για τα καλά στο κατόπι...
"Ξεμπαρκάροντας" και πατώντας στη προκυμαία, ένιωσα ότι η θάλασσα, το περπάτημα, και η φύση ανοίγουν την όρεξη και η φινλανδική κουζίνα σε τέτοιες περιπτώσεις είναι ...εγγυημένη! Και η "εγγύησή" της πού αλλού παρά στην παλιά κλειστή Αγορά που ήταν μπροστά μου! Kι εδώ μέσα, σ΄ έναν χώρο που ταίζει κόσμο από το 1889, ένα μεγάλο λευκό μπολ με σούπα σολομό με περίμενε να το αξιολογήσω. Μια σούπα που γαλήνευε όμοια με τη γαλήνη της Φινλανδίας, μοσχομυρωδάτη και κρεμώδης, με "προβεβλημένο" τον άνηθο επάνω σε μεγάλα κομμάτια τρυφερού σολομού: Το αγαπημένο μου Lohikeitto, ένα έδεσμα που, από τον 19ο αιώνα στη Φινλανδία, συμβολίζει την οικογενειακή θαλπωρή και αποτελεί το "σήμα κατατεθέν" της κουζίνας της Βόρειας Ευρώπης. Την απόλαυσα μέχρι ...τρυγός και όσο η κραμώδης πεμπτουσία της έτερπε τον ουρανίσκο μου εγώ "έβλεπα" αλογάκι Φιόρδ κι Έφιππη Τοξοβολία, ενώ μια συναρπαστική όσο κι αδιευκρίνιστη επίγευση με καλούσε να ανακαλύψω ποιο ήταν αυτό το δαιμόνιο συστατικό της σούπας που την έκανε τόσο μυστηριακή κι απόκοσμη... Ωστόσο η Εφιππη Τοξοβολία, αμίππως κι αόπλως, ...συνεχίζονταν κι εγώ θυμόμουν ότι αυτή την δεύτερη φορά που δοκίμαζα το Lohikeitto μου ένιωθα και πάλι την ίδια μεγαλειώδη αλλά και αταυτοποίητην επίγευση...
Πώς τα καταφέρνουμε κάποιοι να βιώνουμε ακόμη και μέσα στη παλιά κλειστή Αγορά του Ελσίνκι, έστω, το μετείκασμα, της Έφιππης Τοξοβολίας δεν μπορώ να το εξηγήσω. Όμως, πολύ αργότερα και όλως συμπτωματικώς εξήγησα "τι" ήταν εκείνο που προκαλούσε την συναρπαστική επίγευση της σούπας σολομού που με βασάνισε: Ένα φύλλο ...δάφνης που, όπως έμαθα, προστίθεται στα υλικά παρασκευής αυτής της κρεμώδους ..."θείας μεταλήψεως"! Αλλοίμονο!... Πόσο μπορεί να έχει "σφραγίσει" τις υάρξεις μας μια πολεμική τέχνη δίνοντάς μας την ψευδαίσθηση ότι μπορούμενα καλπάσουμε και μέσα στην παλιά κλειστή Αγορά της φινλανδικής πρωτεύουσας, ανάμεσα σε πάγκους και τραπεζοκαθίσματα απολαμβάνοντας ένα Lohikeitto...Mα πόσο...;
Το πρόγραμμα της ημέρας μου επέτρεπε μετά και το υπέροχο γεύμα, μία ...χωνευτικήν επίσκεψη στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Ελσίνκι (Luomus) που υπάγεται στο Πανεπιστήμιο της φινλανδικής πρωτεύουσας, οπότε, σε λίγο να 'μαι πίσω από το κτήριο του Κοινοβουλίου όπου και το Μουσείο προσδοκώντας την διεύρυνση των ιππολογικών μου γνώσεων, δυστυχώς όμως, αν και το Μουσείο αυτό περιέχει στις Ζωολογικές συλλογές του εκατομμύρια δειγμάτων δεν είδα κάτι ιδιαίτερο σχετικά με τον Ίππο.
Bεβαίως, στην Φινλανδία έχω προγραμματίσει δύο στοχευμένες επισκέψεις σε δύο αντίστοιχους μουσειακούς προορισμούς, στο Hevosopisto (Iππικό Κολλέγιο Ypäjä, όπου και το Φινλανδικό Μουσείο Ιππασίας) και στο Ιππικό Μουσείο της Lappeenranta όπου μπορώ να εμπλουτίσω τις ιππικές γνώσεις μου από τις εξειδικευμένες συλλογές τους, αλλά αυτός είναι προγραμματισμός νέας εξορμήσεως.
Σε λίγο "σμίξαμε" με το γκρούπ που είχε περάσει υπέροχα! Είχαν φάει πίτσα (γιατί δεν βρήκαν κεμπάπ... και την χρυσοπλήρωσαν...) και πρόλαβαν να κατεβάσουν όλα τα ράφια του "Stockmann" ενώ, με τα ψώνια να ξεχειλίζουν στις σακκούλες, αγωνιούσαν για το πρόγραμμα της επομένης. Τους είπα ότι θα τους πήγαινα στον ορθόδοξο ρωσικό καθεδρικό ναό του Ουσπένσκι. Tρελλάθηκαν απ΄ τη χαρά τους που θα πάθαιναν λουμπάγκο από τα προσκυνήματα και τις γονυκλισίες. Κι όταν τους είπα ότι, μετά, θα τους πήγαινα και σε ...κεμπαμπτζίδικο (όπου θα τους κόστιζε το τουρκοκεμπάπ διπλάσια από το δικό μου υπέροχο Lohikeitto) άρχισαν να ...χοροπηδάνε, ...απ΄ τη χαρά τους, ...απ΄ το κρύο, δεν έμαθα ποτέ! Σιγά να μη τους ένοιαζε ο τάφος του Augustin Ehrensvärd και τα "μηνύματά" του ...! Σαν την ...Ελλαδάρα μας...! Αμ, πώς, αυτοί έχουν Suomenlinna και είναι κι ο πιο ευτυχισμένος λαός του κόσμου, αλλά εμείς έχουμε πιο πολλά, την Άννα Βίσση, τη Δέσποινα Βανδή, την Έφη Θώδη, την Φιλιώ Πυργάκη και αντίφα δημοκρατία! Τι, δεν ακούσατε ακόμη "ΤΟ ΤΡΑΚΤΕΡ" της Έφης Θώδη;...
