Η
ΠΕΙΝΑ ΤΩΝ ΛΥΚΩΝ
Ταξιδεύοντας
στο αχανές έδαφος της Μογγολίας το οποίο έχει έκταση όσο ολόκληρη η Ευρώπη, οι νομάδες
κάτοικοί της που αγγίζουν το 43% του συνολικού πληθυσμού της, προτιμούν διάφορα
μεταφορικά μέσα ώστε να μπορούν να μεταφέρουν, ταυτοχρόνως και όλη την
οικοσκευή τους, κυρίως τη λυόμενη γιούρτα που αποτελεί και την κυρίως κατοικία
τους.
Οι
πλέον εκμοντερνισμένοι νομάδες προτιμούν, ασφαλώς, σύγχρονα οχήματα αλλά πάρα
πολλοί εξακολουθούν να μετακινούνται έφιπποι ή πάνω σε καμήλες.
Αυτοί
οι τελευταίοι, παραδοσιακοί, αντιμετωπίζουν έναν βασικό κίνδυνο που δεν είναι
άλλος από την πείνα των λύκων που συναντούν στις μακρυνές διαδρομές τους
ανάμεσα στις στέππες και στα φαράγγια της τεράστιας Μογγολίας.
Για
τους εφίππως μετακινούμενους, νομάδες, Μογγόλους η πείνα των λύκων μπορεί να
μην έχει άμεση επίπτωση στους ιδίους αλλά, κατά προτεραιότητα, εκθέτει σε
κίνδυνο ζωής τα ζωντανά τους στα πόδια των οποίων «στοχεύουν» τα σαγόνια των
πεινασμένων λύκων όταν επιτίθενται αιφνιδιαστικά και πριν οι νομάδες προλάβουν
να ανασυγκροτηθούν ώστε να τους απωθήσουν. Σ’ αυτά τα ελάχιστα δευτερόλεπτα το
μοιραίο μπορεί να συμβεί και το άτυχο αλογάκι μπορεί να βρεθεί με κομμένο το
πόδι.
Οι
εξορμήσεις ιππικής Αρχαιολογίας στις στέππες της Μογγολίας μας έφεραν, συχνά,
προ της εικόνος του θανάτου ζώων (και όχι μόνον…) σ’ αυτές τις αφιλόξενες «γωνιές» του πλανήτη.
Στις εξορμήσεις αυτές μάθαμε να εντοπίζουμε το αίτιο θανάτου για κάθε
απομεινάρι ζώου που βρίσκονταν στο διάβα μας, «σπαρμένο» στο χώμα του οποίου το
αχανές βάθος χάνονταν στο καμπύλο ορίζοντα.
Και, βεβαίως, στα «μονοπάτια» των ερευνητικών περιπλανήσεών μας δεν
ανταμώσαμε, μόνο, υπολείμματα ιπποειδών, αλλά πολλών διαφορετικών ζώων, είτε
στις στέππες, είτε μέσα στα λιγοστά «αστικά» περιβάλλοντα της αραιοκατοικημένης
Μογγολίας.
Ο
θάνατος, είναι φυσικό να πλανάται πάνω από κάθε έμβιο ον και, βεβαίως, πάνω από
κάθε ζώο, όμως, εδώ στις μογγόλικες στέππες ο θάνατος εμφανίζεται κατά κανόνα
με τη μορφή του πεινασμένου λύκου που παραμονεύει κατά αγέλες, έτοιμος να
κατασπαράξει ό,τι κινείται, χωρίς αυτό να μην αγγίζει συχνά και τον ίδιο τον
άνθρωπο.
Κάποτε, ιππεύοντας, μαζύ με τη σύζυγό μου, σε μια ορεινή περιοχή της
βόρειας Μογγολίας πάνω από έξι συνεχείς ώρες για να γνωρίσουμε από κοντά την
αρχέγονη φυλή των Tsataan, καθ’ όλη τη διαδρομή μας ήμουν σε εγρήγορση
πιθανής επιθέσεως λύκων. Σε μια τέτοια περίπτωση, σύμφωνα με τις τοπικές
οδηγίες, θα έπρεπε να αφιππεύσω ταχύτατα και να στραφώ επιθετικά κατά της
αγέλης πριν οι «προπομποί» της προλάβουν να αρπάξουν πόδι αλόγου, διαφορετικά…
Στα προσκυνητάρια (oovo) που φτιάχνονται στα
διάφορα μονοπάτια με σωρούς λίθων και πάνω τους απλώνονται γαλάζια πανιά ,
συχνά παρατηρούμε κρανία αλόγων κάποια από τα οποία υπήρξαν θύματα των
πεινασμένων λύκων.
Και το σοβαρότερο είναι ότι ο κίνδυνος των πεινασμένων λύκων στην αχανή
Μογγολία δεν ελλοχεύει μόνον στις στέππες αλλά παντού, ακόμη και στις όχθες
ποταμών ή λιμνών όπου οι αγέλες των αλόγων καταφεύγουν για να πιουν νερό.
Γι
αυτό και όσοι ταξιδεύουν στη γη της Μογγολίας είναι τόσο προσεκτικοί ώστε να
ελέγχουν συνεχώς τα ζώα πάνω στα οποία μετακινούνται προσπαθώντας να αποφύγουν
τη διάλυσή τους στη περίπτωση επιθέσεως από λύκους αφού, σε μια τέτοια
περίπτωση όποιο «ξεμοναχιαστεί» θα αποτελέσει βέβαιο θύμα αγελαίας επιθέσεως
των λύκων.
Και δε θα κρύψω τον ενθουσιασμό μου όταν, αφήνοντας πίσω μας τη Μογγολία
και τις θαυμάσιες εμπειρίες που πήραμε μαζύ μας, αναλογίσθηκα ότι δε χρειάσθηκε
να αναμετρηθούμε με τους λύκους εκτός από μία φορά όταν, ανυποψίαστοι,
πλησιάσαμε ένα κάρο κάτω από το οποίο ήταν …δεμένος ένας λύκος ως … «έκθεμα»
ενός αναπαραστατικού συγκροτήματος πολεμικού καταυλισμού του ιγ’ αιώνος!
Στη Μογγολία διδαχθήκαμε ότι οι λύκοι, παρά την αγριότητά τους, κατά
βάθος, είναι πολύ δειλοί και οπισθοχωρούν εύκολα, ακόμη και υπό αγελαία
σύνθεση, όταν αντιληφθούν αποφασιστική επιθετικότητα από πλευράς αντιπάλου. Και
η ρήση ενός Σαμάνου σε μια σκηνή έξω από τη μογγολική πρωτεύουσα, όπως μας τη
μετέφερε ο ντόπιος διερμηνέας, ήταν σαφής: «Μη φοβηθείτε ποτέ το λύκο, κάντε
τον να φοβηθεί εσάς!».
Όλοι οι ταξιδιώτες στις «στράτες» της Μογγολίας φέρουν πάνω τους μια
σπάλα από μικρό ή μεγάλο ζώο που θεωρείται το πιο αποτελεσματικό φυλαχτό που
προστατεύει από επιθέσεις πεινασμένων λύκων.
Στα φυλαχτά αυτά είχαμε αναφερθεί και σε παλιότερη ανάρτηση του
Ιστολογίου μας.
Όχι σπανίως, αυτά τα φυλαχτά τα βλέπουμε κρεμασμένα επάνω στην ιπποσκευή
των ταξιδιάρικων αλόγων της Μογγολίας κατασκευασμένα με τις αισθητικές
αντιλήψεις και τις πρώτες ύλες των περιοχών απ΄ όπου προέρχονται, όπως αυτό που
εικονίζεται παρακάτω και προέρχεται από την περιοχή των Tsataan
(Β.
Μογγολία) κατασκευασμένο από σπάλα και δέρμα μικρού ταράνδου από τους πολλούς
που εκτρέφονται στη συγκεκριμένη ορεινή περιοχή από τους αρχέγονους ντόπιους
κατοίκους. Το συγκεκριμένο φυλαχτό φέρει και χειρόγραφες ευχές χαραγμένες με
μελάνη στη τοπική διάλεκτο.
Δε
ξέρω αν λόγω των συγκεκριμένων φυλαχτών ποτέ δε κινδυνεύσαμε από επίθεση
πεινασμένων λύκων στη Μογγολία ή, οπουδήποτε αλλού! Σίγουρα, όμως, ψυχανεμίζομαι ότι σύντομα θα
κινδυνεύουμε από «κακιούλες» δίποδων διανοητικώς «πεινασμένων» στα σύγχρονα
αστικά κέντρα, με κίνητρο όχι πια την πείνα όπως αυτή νοείται, αλλά την
ηλιθιότητα προϊόντων συνευρεσιακής δειλίας μέσα σε ένα περιβάλλον στο οποίο
κυριαρχεί η τραγική απουσία υπαρξιακής αισθητικής και η αναίδεια!
Διότι, ποτέ ο κίνδυνος δεν προέρχεται από τους γενναίους, αυτούς που δε
νοιώθουν ότι απειλούνται ώστε να «βγάζουν νύχια»… Ο κίνδυνος πάντοτε προήρχετο
και προέρχεται από τους δειλούς που θεωρούν ότι ο –όποιος…- «απέναντι» απειλεί
τις άρρωστες υπάρξεις τους, κάνοντάς τους να μην ελέγχουν ούτε καν τα οπίσθιά
τους τα οποία αναιδώς τείνουν προς πάσα …κατεύθυνση.
Άλλωστε, ο Σαμάνος παραμένει, πάντα, σαφής και σοφός:
«Μη φοβηθείτε ποτέ το
λύκο, κάντε τον να φοβηθεί εσάς!».
Ειδικώς, τα χοιρίδια
με προβιά …ανθρώπου!
