"ΖΥΓΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΓΙΟΥΡΤΑ"
"APPROACHING THE GER"
MIA ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΤΩΝ "ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ"
Πάντα, το δίδαγμα του χρόνου είναι ότι
εκείνο που μετράει είναι το «ταξίδι» κι όχι το λιμάνι, η διαδρομή κι όχι η
άφιξη, η περιπλάνηση κι όχι το βόλεμα.
Εκείνο το αρχαίο «τα πάντα ρει» κρατάει
την αλήθεια του μέσα στις εποχές κι επαναλαμβάνεται, σαν τη σταγόνα της βροχής
βασανιστικά στ΄ αφτιά μας, για να μας θυμίζει ότι «πέτρα που κυλάει δε
χορταριάζει». Όπως και ο Οδυσσέας μετά από δέκα χρόνια «περιπλάνησης», αγγίζει
τον στόχο του και ξανατεντώνει το Τόξο του απόλυτα κυρίαρχος στην ηλιακή του
φύση, έτσι και κάθε «Οικογένεια» πρέπει να περιπλανηθεί και να έρθει αντιμέτωπη
με τις αντιξοότητες της ζωής και να φτάσει τελικά στον προορισμό της που δεν
είναι άλλος από την ’’Γιούρτα’’ το σύμβολο της εστίας των λαών της στέππας.
Αυτή τη συνεχή και προοδευτική κίνηση του
κόσμου που κινείται στον ατέρμονα άξονα της περιπλάνησης του νου και των
αισθήσεων επιχειρεί να αποδώσει η ταινία μικρού μήκους της Ομάδας των «Ελλήνων
Κενταύρων» με τον τίτλο «Ζυγώνοντας τη Γιούρτα» [“Approaching the Ger”] που
εμπνέεται από τους δρομάρηδες Έλληνες Στρατιώτες της Αναγέννησης αλλά και από
τη ζωή των λαών της στέππας που «πατρίδα» τους ήταν οι αχανείς εκτάσεις του
πλανήτη που μπορούσαν οι οπλές των αλόγων τους να κατακτήσουν.
Καταγράφοντας το «ταξίδι», τη «διαδρομή»,
την «περιπλάνηση», αυτή την μεγαλειώδη μεταναστευτικότητα πέρα από σύνορα,
καρέ-καρέ, αυτή η ταινία μικρού μήκους με την «φρασεολογία» ενός μινιμαλιστικού
βερισμού, αποτυπώνει την αγωνία μιας οικογένειας που διασχίζει γη και χρόνο
ξεπερνώντας τις συμπληγάδες των κινδύνων για να φτάσει, με μια λυτρωτική κραυγή
νίκης, οργής κι ανακούφισης στη γιούρτα που συμβολίζει την εστία, τον τελικό
προορισμό. Στη πραγματικότητα, πρόκειται για την προσωπική αναζήτηση κάθε
ανήσυχου πνεύματος να κατακτήσει την απεραντοσύνη της γνώσης και της ύλης,
κυρίως, το δικαίωμα του νικητή πάνω σ΄ αυτές τις δυο κυρίαρχες συνιστώσες της
ζωής.
Κι αυτή η αλληλουχία σκηνών περιπλάνησης
συνεχίζεται με την «αφήγηση» της καθημερινότητας της Ομάδας των «Ελλήνων
Κενταύρων» που πάσχει από την ίδια αγωνία, δονείται από την ίδια μαχητικότητα
αλλά και φτάνει στον ίδιο τελικό προορισμό μιας τελείας πολεμικής Παιδείας, της
δικής της γιούρτας, όπως και οι δρομάρηδες ασυμβίβαστοι όλων των εποχών.
Σ'
αυτή τη ταινία μικρού μήκους ο θρίαμβος της θέλησης και του ανθρώπινου
κουράγιου αποδίδεται στη σκηνή finale όπου τα ανθρώπινα χέρια, αλληλέγγυα,
"συρρέουν" για να στηρίξουν μια "σημαία" Αξιών που σκεπάζει
όσους τολμούν να σπάσουν τα δεσμά της αδράνειας τους και να διασχίσουν τον
λυτρωτικό τους ορίζοντα, ρισκάροντας τη σιγουριά μιας χαμοζωής. Κι αυτή η
"σημαία", αυτή η "γιούρτα" κι ο προορισμός είναι το όραμα
όλων των "Ελλήνων Κενταύρων" σε μιαν εποχή που η απόγνωση καίει αντί
να τιμά "σημαίες" κάνοντας τους ανθρώπους και τις κοινωνίες τους να
παραπαίουν.
Τον ρόλο του σκηνοθέτη σ΄ αυτή την
εικαστική δημιουργία τον ανέλαβα αιφνιδιαστικά, χωρίς ποτέ προηγουμένως να είχα
φανταστεί ότι θα μπορούσα να τον διεκπεραιώσω πόσο μάλλον όταν έρεπε να
επωμιστώ το ίδιο απρόσμενα και τον ρόλο του σεναριογράφου…Όμως, το πλεονέκτημα
των μαχητών είναι να νικάνε σε πείσμα των αμφιβολιών τους κι έτσι… "άρπαξα
το ...μπαλάκι". Και...
...Όλα ξεκίνησαν με την πρωτοβουλία του
Γιάννη Καπρούλια, επαγγελματία κινηματογραφιστή και επικεφαλής της "Medusa
Visuals", πάνω απ΄ όλα, αδελφός στην Ομάδα των "Ελλήνων
Κενταύρων", όταν μια μέρα μου τηλεφώνησε και μου είπε ’"Έρχομαι στην
Αθήνα για μια εβδομάδα, θα έχω δύο μέρες κενές για να τραβήξουμε ένα βίντεο’’.
Στην αρχή μου φάνηκε ότι ο ...Βεζούβιος
έρχονταν κατά πάνω μου, ειδικά με το ότι είχα λιγότερο από δέκα μέρες για να
γράψω το σενάριο, να σχεδιάσω την σκηνοθεσία, να μοιράσω τους ρόλους, να
προετοιμάσω τους ηθοποιούς, να βρω τα υλικά που θα χρειάζονταν σε κάθε πλάνο,
να εκπαιδεύσω άλογα και να επιλέξω χώρους γυρισμάτων κλπ κλπ. Όμως στην Ομάδα
μας δεν αιφνιδιαζόμαστε και δεν αποφεύγουμε την ευθύνη... κι άρχισα την πυρετώδη
δουλειά.
Ο ενθουσιασμός των Μελών της Ομάδας μας
στους οποίους ανακοίνωσα το γύρισμα ήταν μεγάλος και όταν άκουσα την μαθήτρια
μου Χρυσούλα να μου λέει "Αγόρασα
υφάσματα για να ράψω και μία στολή του μικρού’’ εννοώντας ότι στο γύρισμα θα
ενέπλεκε και το βρέφος της, ένιωσα ότι δεν θα μπορούσα να ακούσω κάτι καλύτερο
εκείνη την κρίσιμη, για μένα, στιγμή.. τότε ήταν που κατάλαβα πως τίποτε δεν θα
μπορούσε να μου στερήσει τη νίκη.
Η Χρυσούλα [Ηλιάδη], ο Σπύρος [Νικόλης], ο
μικρός Χρηστάκης [Πούλος] κι ένα υπέροχο άλογο ήσαν η "μαγιά" του
σεναρίου μου και τους είμαι ευγνώμων που αμέσως ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μου.
Και δεν χρειάστηκαν πολύ χρόνο για να βιώσουν το ρόλο τους μέχρι να ξεκινήσει
το γύρισμα στη πλαγιά του Υμηττού υπό μηδενική θερμοκρασία, όπου προηγουμένως
και σε χρόνο ρεκόρ [ούτε Μογγόλοι να ήμασταν...] είχαμε στήσει τη συμβολική,
αυθεντική μογγόλικη γιούρτα, γύρω από την οποία "έπλεξα" το σενάριο.
.
Για την πολεμίστρια Χρυσούλα δε
χρειάζεται να πω πολλά γιατί αυτή η Καζακστανή Αμαζόνα "φλυαρεί' με τις
ικανότητές της.
Λόγια δεν έχω να πω
για τον Σπύρο που στάθηκε εντυπωσιακά μπροστά στο φακό με τόσο χαμηλή
θερμοκρασία επί τόσες ώρες και ...εμπύρετος. Ναι, έφτασε στο πλατό να
ανταποκριθεί με αντιπυρετικά και
αντιβίωση δίνοντας μιαν εντυπωσιακή "εικόνα" ...κατατρεγμένου οικογενειάρχη.
Επίσης, δεν έχω λόγια
να πως και για τον μικρό Χρήστο ο οποίος παρέμεινε πειθαρχημένος και συνεπής
στο ρόλο του για πάνω από τρεις, συνεχείς, ώρες, έφιππος στην αγκαλιά της μάνας
του Χρυσούλας. Πόσο αποτελεσματικότεροι
στη ζωή θα καταφέρναμε να είμαστε αν παραμέναμε παιδιά, με την αφοβία και τη
δύναμη της παιδικότητας...
Όμως, όλοι μαζί και καθένας ξεχωριστά, οι
"Έλληνες Κένταυροι" που έλαβαν
μέρος αξίζουν ιδιαίτερης μνείας.
Η εντυπωσιακή Μαριλένα Δερβιτσιώτη όπου
συνέβαλε με την δική της ’’εικόνα’’ να αποτυπώσει της γήινες απολαύσεις της
ζωής και παρόλο που τελικώς μία σκηνή της κόπηκε λόγο μη καλού φωτισμού
επέδειξε το θάρρος μιας επαγγελματίας ηθοποιούς και αναρριχήθηκε σε ένα
απόκρημνο βράχο για χάρη του σεναρίου.
Όπως τα κύματα της θάλασσας εναντιώνονται
στον Οδυσσέα έτσι και ο Γεώργιος Μυλωνόπουλος, Υπαρχηγός της Ομάδος των
«Ελλήνων Κενταύρων», όχι μόνον διεκπεραίωσε εντυπωσιακά τον ρόλο του αλλά και
πολέμησε αντιξοότητες του γυρίσματος ευθυγραμμίζοντας τη συμπεριφορά των αλόγων
μας σύμφωνα με τις ανάγκες του σεναρίου.
Εξίσου πειστικός και ο Γεώργιος
Γαλαζούλας, με τη ισχυρή "σκηνική" προσωπικότητά του, υποδυόμενος τον
κίνδυνο που παραμονεύει τους δρομάρηδες σε κάθε στροφή της ατέλειωτης πορείας
τους.
Ο Εκπαιδευτής - Εφιπποτοξότης των
’"Ελλήνων Κενταύρων’’ Μάριος Ευθυμιάδης μας χάρισε μοναδικές,
συναρπαστικές, σκηνές έφιππης δράσης καθηλώνοντάς μας με τις ιδιαίτερες ιππικές
ικανότητες που τον διακρίνουν.
Και επειδή από την καθημερινότητά μας δεν
λείπει και η Παραδοσιακή Τοξοβολία, οι αντίστοιχες σκηνές στην ταινία
συντονίστηκαν από τον έμπειρο Εκπαιδευτή Τοξοβολίας της Ομάδος μας Νικόλαο
Καραίσκο – Ακάδημο ο οποίος είχε και ενεργό συμμετοχή στην παράταξη της δράσης.
Μικρή, ή μάλλον μεγάλη "ηρωίδα"
του cast και η Όλγα Γεωργιάδου η οποία κατέφτασε στα χιονισμένα ξέφωτα του
Υμηττού για το γύρισμα αν και ...εγκυμονούσα.
Α, πως θα μπορούσα να παραλείψω το πιο
γλυκό, μεγάλο και μόνιμο ...χαμόγελο της Ομάδας μας, την Έλσα Αρμαδώρου που και
πάλι έλαμψε ανάμεσά μας όπως πάντα λάμπει με ένα ξεχωριστό φως που όλοι την
χαιρόμαστε;
Kαι πως θα μπορούσα να μην εκφράσω την
ευγνωμοσύνη μου προς τον Τάσο Μυλωνάκο για τα υπέροχα άλογά του που
πρωταγωνίστησαν στα πλάνα μας; Αυτά τα άλογα, οι πρωταγωνιστές της
καθημερινότητάς μας και αποδέκτες της ευγνωμοσύνης μας ήσαν και οι πραγματικοί
πρωταγωνιστές και στη ταινία μας.
Και η ευγνωμοσύνη μας επεκτείνεται και
προς την συνιδρύτρια της Ομάδας των "Ελλήνων Κενταύρων", Φλώρα
Παπαδοπούλου η οποία επωμίσθηκε το διόλου ευκαταφρόνητο κόστος της μογγόλικης
γιούρτας που πρωταγωνίστησε στο σενάριο της ταινίας αλλά και στον συμβολισμό
της καθημερινής ζωής της Ομάδας μας.
Τέλος ως σκηνοθέτης και συνδημιουργός θα
ήθελα να ευχαριστήσω την Medusa Visuals και τον επικεφαλής της Γιάννη Καπρούλια
ο οποίος, με την δική του ευγενή και ανιδιοτελή πρωτοβουλία υποκίνησε την
υλοποίηση αυτού του έργου, Του είμαστε όλοι ευγνώμονες για την αφιλοκερδή του
θυσία αμέτρητων ωρών στην εικονοληψία και στην επεξεργασία του οπτικοακουστικού
υλικού καθώς και στο μοντάζ, κυρίως δε για την ανεξάντλητη υπομονή του
ανεχόμενος τις ιδιαιτερότητες και τις παραξενιές που με διακατέχουν λόγω της
...τελειομανίας μου και μέχρι και την τελευταία στιγμή όπου, ενώ είχε
ολοκληρώσει το έργο του, εγώ τον ταλαιπώρησα και του ζήτησα να αλλάξει
’"δύο" [και ...μακάρι να ήταν μόνον δύο...] κρίσιμες -κατά την γνώμη
μου- λεπτομέρειες όπου προϋπόθεταν αρκετές, επιπλέον, ώρες δουλειάς, ενώ
εκείνος, παρά τον βαρύτατο φόρτο των υποχρεώσεών θυσίασε ακόμη και τον ύπνο του
ώστε να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις μου προκειμένου το αποτέλεσμα να δικαιώσει
την Ομάδα των «Ελλήνων Κενταύρων» στην οποία είμαι αφιερωμένος.
Σας ευχαριστώ και σας
αγαπώ όλους
για την βοήθεια που
μου προσφέρατε.
Ας απολαύσουμε τώρα, όλοι, το τελικό
αποτέλεσμα..
Εφιπποτοξοτικά!
Κωνσταντίνος Δαμιανάκης
Αρχηγός "Ελλήνων Κενταύρων"
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Για την ολοκλήρωση της εν λόγω παραγωγής συνιστώ την Βιβλιογραφία που ακολουθεί και προέρχεται από την Βιβλιοθήκη των "Ελλήνων Κενταύρων":
ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ
Paul King
“THE COMPLETE YURT HANDBOOK’, 2004
Baabar
“HISTORY OF MONGOLIA”, x.x.
Purev
Orgony, Purvee Gurbadaryn “MONGOLIAN SHAMANISM”, 2007
Ch.
Monkhbayar “MONGOLIAN WONDERS” , 2007
Magyar
Nemzeti Muzeum “GENGHIS KHAN AND HIS HEIRS”, 2007
M. Amgalan
“THE CULTURAL MONUMENTS OF WESTERN MONGOLIA”, 2007
Zalan
Kertai, Gabor Csaba Karpati “UNS-MAGYARS”, 2006
Bela
Kelenyi, Judit Vinkovics “TIBETAN AND MONGOLIAN BUDDHIST PRINTED SCROLLS”, 1995
Magyar
Nemzeti Muzeum “A TATARJARAS 1241-1242”, 2007
Gill Marais
“RIGHT OVER THE MOUNTAIN”, 1991
Ashmon Art
“HISTORY OF MONGOLIAN GER”, 2006
Eric Thrift
“THE CULTURAL HERITAGE OF MONGOLIA”, 2001
Chris Devonshire Ellis “TRAVEL GUIDE TO ULAAN BAATAR
AND THE MONGOLIAN COYNTRYSIDE”, 2007
Bradt “MONGOLIA”, 2004
Arnoldo
Mondatori “GENGIS KHAN”, 1970
Horloogiin
Damdinsuren, Dorjiin So;ongo “MOMGOLIA”, x.x.
Guidebook
“CHINGGIS KHAN’S CAVALRY RIDES AGAIN”, 2007
Urgunge
Onon “THE SECRET HISTORY OF THE MONGOLS”, 2005
Nom Khur
“MONGOL GUIDE”, 2006
S.
Uranbileg, E.
Amarbilig
“CHINGGIS KHAAN’ S MONGOLIA”2006
N. Tsultem
“ MONGOLIAN ARTS AND CRAFTS”, 1987
Mihaly
Benko “ON THE TRACKS OF FRIAR JULIAN” 2001
Τh. Allsen "CULTURE AND CONQUEST IN MONGOL EURASIA", 2001
J. Barckhausen "L' EMPIRE JAUNE DE GENGHIS-KHAN", 1935
W. Blunt "TYHE GOLDEN ROAD TO SAMARKAND", 1973
J. Boyle 'THE MONGOL WORLD EMPIRE 1206-1370", 1977
P. Brent "THE MONGOL EMPIRE", 1976
J. Chambers "THE DEVIL'S HORSEMEN. THE MONGOL INVASION OF EUROPE", 1979
R. Fox "GENGHIS KHAN", 1936
R. Grousset "CONQUEROR OF THE WORLD", 1966/1967
R. Grousset "THE EMPIRE OF THE STEPPES: A HISTORY OD CENTRAL ASIA', 1970
M. Hoang "GENGHIS-KHAN", 1988
C. Lanzmann "LA HORDE D' OR", 1994
R. Lister "GENGHIS KHAN" 1969
H. D. Martin "THE RISE OF GHINGHIS KHAN AND HIS CONQUEST OF NORTHERN CHINA" 1950
D. Morgan "THE MONGOLS" 1986
P. Ratchnevsky "GENGHIS KHAN", 1991
M. Rossabi "KHUBILAI KHAN:HIS LIFE AND TIMES", 1988
J.-P. Roux "HISTOIRE DE L' EMPIRE MONGOL", 1993
J. Saunders "THE HISTORY OF THE MONGOL CONQUESTS", 1971
J. Saunders "MUSLIMS AND MONGOLS", 1977
B. Spuler "LES MONGOLS DANS L' HISTOIRE", 1961
B. Spuler "DIE GOLDENE HORDE", 1943
A. Tobci "A BRIEF HISTORY OF THE MONGOLS", 1955
S. Turnbull "GENGHIS KHAN AND THE MONGOL CONQUESTS 1190-1400", 2003
B. Vladimirtsov "THE LIFE OF CHINGIS -KHAN", 1930
C. Walker "JENGHIS KHAN", 1939
B. Williams "GENGHIS KHAN", 1979
Bekhjargal Bayarsaikhan 'TRAVELLING BY MONGOLIAN HORSE", 2005
Antony Karasulas "MOUNTED ARCHERS OF THE STEPPE 600BC - AD 1300", 2004
Poor Miklos "AZ OSMAGYAROK HADI MUVESZETE", 2006
Hopp Ferenc Kelet – Azsiai Muveszeti Muzeum “A BUDDHIZMUS MUVESZETE TIBETI ES MONGOL BUDDHISTA TEKERCSKEPEK” 1995
ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ
Αmedee Thierry "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΤΤΙΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ ΑΥΤΟΥ", 1903
Αλέξιος Γ.Κ. Σαββίδης «Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΜΟΓΓΟΛΙΚΗΣ
ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ» 2004.
Χ. Λαμπ "ΤΖΕΝΓΚΙΣ ΧΑΝ Ο ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ", 1972
Γκ. Μαντέλ "ΤΖΕΝΓΚΙΣ ΧΑΝ", χ.χ.