ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΦΙΠΠΗ ΤΟΞΟΒΟΛΙΑ

Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2011

Ο ΠΑΝΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΑΠΑΘΑΝΑΤΙΖΕΙ

ΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΠΠΙΚΟΥ

O Πάνος Aραβαντινός γεννήθηκε στην Kέρκυρα το 1884, μεγάλωσε στην Aθήνα και πέθανε στο Παρίσι το 1930. Eκανε λαμπρές σπουδές ζωγραφικής στο Bερολίνο, επέστρεψε στην Eλλάδα, πολέμησε στους Bαλκανικούς και άρχισε την λεγόμενη ελληνική του περίοδο αμέσως μετά. Hταν τα χρόνια της οπερέτας και της επιθεωρήσεως εν μέσω πολέμων και γενικής αναταραχής.

O Πάνος Aραβαντινός συνεργάστηκε με τον Σπύρο Σαμάρα στις τελευταίες του οπερέτες («Πόλεμος εν πολέμω», κ. ά) και στο ονομαστό «Ξιφίρ-Φαλέρ» (1916). Aλλά η Eυρώπη τον καλούσε και το 1917 εγκαθίσταται στη Γερμανία και αρχίζει τη λαμπρή καριέρα του στα μεγάλα λυρικά θέατρα.

Ο Πάνος Αραβαντινός στο εργαστήριό του στο Βερολίνο

O θρίαμβός του με τα σκηνικά στην όπερα του P. Στράους «H γυναίκα δίχως σκιά» (1920 ) τον εκτοξεύει στην πρώτη γραμμή του καλλιτεχνικού δυναμικού της Γερμανίας. Συμμετείχε σε πλήθος ανεβάσματα λυρικών και θεατρικών έργων και έφθασε στο τέλος να δεχθεί τον τιμητικό τίτλο του γενικού καλλιτεχνικού συμβούλου των κρατικών θεάτρων. Στο Βερολίνο, ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Όπερας και έπειτα, Γενικός Καλλιτεχνικός Σύμβουλος των κρατικών θεάτρων της Γερμανίας όπου αναγνωρίστηκε ως ένας από τους σημαντικότερους σκηνογράφους της εποχής του, δημιουργώντας σκηνικά για περισσότερες από εκατόν δέκα παραστάσεις όπερας, οπερέτας, μπαλέτου και θεάτρου πρόζας, από το 1917 έως και το 1930.

Μετά τον θάνατό του, το 1931, κυκλοφορεί από το Τυπογραφείο «ΕΣΤΙΑ» μία ολιγοσέλιδη μελέτη του Ε. Ν. Τζελέπη με τίτλο «ΠΑΝΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ». Στη σελίδα 3 αυτής της μελέτης ο συγγραφέας της μας δίνει ένα «στίγμα» της σκηνογραφικής βαρύτητος του Πάνου Αραβαντινού, αναφερόμενος στη σκηνογραφία του έργου «Η γυναίκα δίχως σκιά» : "Η γενική εντύπωσις ήτο, ότι το έργον ‘εστάθη’ χάρις στα σκηνικά του Πάνου Αραβαντινού. Ο δε Αλφρέδος Αϊνστάιν δεν θα διστάση να γράψη κάποτε : Ομολογώ, ότι είδα συχνά το έργον, όχι δια την μουσική του Ριχάρδου Στράους, αλλά δια τας σκηνικάς εικόνας του Αραβαντινού."

Για τον Πάνο Αραβαντινό εκδόθηκαν άλλες δύο σημαντικές μονογραφίες : μία του Κωνσταντίνου Χέλμη (2007) με τον τίτλο "Ο ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΟΣ ΠΑΝΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ ΟΠΕΡΑ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ (1919-1930)" και μία της Φωφώς Μαυρικίου (2011) με τον τίτλο "ΠΑΝΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ". Στον Πειραιά λειτουργεί το Μουσείο "ΠΑΝΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ" και αυτή την περίοδο (15 Οκτωβρίου 2011 μέχρι 15 Ιανουαρίου 2012) λειτουργεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ειδική έκθεση με τίτλο : «Πάνος Αραβαντινός: 1884 - 1930. Ζωγραφική για το θέατρο - Tα χρόνια του Βερολίνου» και παρουσιάζει έργα του, κυρίως από τα δεκατέσσερα χρόνια δημιουργίας του στο Βερολίνο, όπου δημιούργησε 55 σκηνογραφίες για την όπερα και το θέατρο. Επίσης, παρουσιάζονται, για πρώτη φορά, κάποια σπουδαστικά και αρχιτεκτονικά του σχέδια. Φιλοξενούνται περίπου 300 έργα του: σχέδια, λάδια, μακέτες, τρισδιάστατες φωτογραφίες από τα σκηνικά, καθώς και ντοκουμέντα από τη ζωή και το έργο του, τα οποία προέρχονται κυρίως από το Μουσείο Σκηνογραφίας Πάνου Αραβαντινού (Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιώς) αλλά και από την Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών, την Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, το Θεατρικό Μουσείο Αθηνών, το Μουσείο Μπενάκη, τη Συλλογή της Εθνικής Τραπέζης, την Πινακοθήκη Αβέρωφ στο Μέτσοβο καθώς και από άλλες ιδιωτικές συλλογές.

Eμείς θα απολαύσουμε, εν συνεχεία, μερικά έργα του με τα οποία ο μεγάλος καλλιτέχνης μας απαθανατίζει τις στολές του Ελληνικού Ιππικού και των εφίππων Σωμάτων της πρώτης εκατονταετίας από την ίδρυση του Ελληνικού Στρατού. Οι θαυμάσιες αυτές ακουαρέλες περιλαμβάνονται σε μία "Ιστορική Σκιαγραφία της Εξελίξεως του Ελληνικού Στρατού" όπως σημειώνεται στο εξώφυλλό της με τίτλο " O ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΙΑΣ" που συνέγραψε ο (τότε)Λοχαγός του Μηχανικού Ε.Κ. Στασινόπουλος κι εξέδωσε το 1935.