EQUUS PRZEWALSKII
ΙΠΠΟΣ PRZEWALSKII
"Σε ό,τι αφορά τον σημερινό Ίππο, λαμβάνουμε ως σημείο αναφοράς του το γένος Przewalskii (Equus Przewalskii) το οποίο αποτελεί το τελευταίο άγριο είδος Ίππου, "ορατό" μέχρι σήμερα. Πρόκειται περί ενός πρωτογόνου γένους το οποίο εντόπισε (1881) στην περιοχή Tachin Schah (όρη του Κίτρινου Ίππου) της Μογγολίας ο Πολωνός συνταγματάρχης N.M.Przewalskii. Οι Ίπποι του εν λόγω γένους έχουν ανάστημα περίπου 1.30 μ. ανασηκωμένη χαίτη μαύρου συνήθως χρώματος, σκουρόχρωμα άκρα ποδών και ρύγχος ανοιχτόχρωμο. Το χρώμα του τριχώματός του ποικίλλειαπό ανοικτό καστανό έως σκούρο κίτρινο."
[Αρ. Ηρ. Καλέντζη: "ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΕΟΛΕΚΤΟΥ ΙΠΠΟΥ" Αθήναι, 2010, σ. 20]
Κάθε μορφής συνεργασία προϋποθέτει την, εκατέρωθεν, καλή γνώση και ορθήν εκτίμηση των συνεργαζομένων και αυτό ισχύει και στην περίπτωση της συνεργασίας του Ανθρώπου με τον Ίππο όπου ο Άνθρωπος έχει το καθήκον της σπουδής του Ίππου αλλά και την υποχρέωση να υποβοηθήσει τον ίππο να τον καταλάβει και να τον εκτιμήσει. Σ΄ αυτή την προσπάθεια, ο Άνθρωπος δεν αρκεί να μάθει να στέκεται σωστά επάνω στον ίππο αλλά και να είναι σε θέση να διαγιγνώσκει τα "μηνύματα" που ανά πάσα στιγμή εκπέμπει η ταξιδερμία, η φυλετική κατάταξη, η μορφολογία, η διάπλαση και ο χαρακτήρας του Ίππου τα οποία φέρουν την στατιστική επαναληπτικότητα της γενετικής.
[Πιέστε για την εμφάνιση του σχετικού PDF]
Εάν θέλουμε, λοιπόν, να κατανοήσουμε τον σημερινό Ίππο, θα πρέπει προηγουμένως να ανατρέξουμε στην κατανόηση των, εν γένει, χαρακτηριστικών του γενάρχη του Equus Przewalskii, κάτι το οποίο στην Σχολή των "Ελλήνων Κενταύρων" δεν παραλείψαμε, συνιστώντας και σε όλους τους μαθητές μας να μην το παραλείπουν αρκούμενοι στην ανάπτυξη, απλώς, της τεχνικής της ιππεύσεως, κάτι που δεν ολοκληρώνει ποτέ έναν πραγματικό Ιππέα.
Η μελέτη του Equus Przewalskii, όπως και η μελέτη της Ιππικής, μπορεί να έχουν αρχή αλλά ουδέποτε έχουν πέρας.
Και η δική μας μελέτη η οποία επί χρόνια συνεχίζεται είχε την αρχή της στην in situ σπουδή του Equus Przewalskii, στην Μογγολία, στο πλαίσιο μιας δισκελούς εκπαιδευτικής εμπειρίας στην Ιππική και στην Τοξοβολία. Και, βεβαίως, σε ό,τι αφορά στο ιππικό σκέλος, ο Equus Przawalskii και η σπουδή του ήταν το επίκεντρο.
Ο εξαιρετικός Μογγόλος μεταφραστής μας,
με τον διακεκριμένο ιπποτρόφο (έφιππο) θείο του
Με την ανεκτίμητη συμβολή του ταξιδιωτικού Οργανισμού "CEL Tours" και των εξαιρετικών συνοδών που μας διέθεσε καθ΄ όλο το εκπαιδευτικό μας ταξίδι (μεταφραστή και οδηγού) καταφέραμε να μελετήσουμε την γη του Μεγάλου Χαν τόσο στην πρωτεύουσά της (κέντρο), όσο και στο βορρά της (Khōvsgōl), στα κεντροδυτικά της (Kharkhorin), στα νότιά της (Gobi),
Aυτή η σχεδίαση μας επέτρεψε να εξαγάγουμε συμπεράσματα τα οποία καλύπτουν τον μέσο όρο μιας ευρείας διδασκαλίας που διαρθρώνεται από τοπικές "πραγματικότητες" αναφορικώς με την Ιππική και την Τοξοβολία στην ...πηγή τους!
Και τα όσα αποκομίσαμε συζητώντας με σημαντικούς ιπποτρόφους της Μογγολικής στέπας στις γιούρτες και στα Ιπποστάσιά τους, ξαποσταίνοντας με γάλα φορβάδος και πάντοτε με την βοήθεια του άοκνου συνοδού-μεταφραστή μας, ήσαν ανεκτίμητα τόσο για τον Equus Przewalskii, όσο και τον σύγχρονο Μογγολικό Ίππο αλλά και τον σημερινό Ίππο, ευρύτερα.
Η πρώτη παρατήρησή μας που αφορά στη διαμόρφωση του σύγχρονου Μογγολικού Ίππου είναι η διατήρηση πολλών μορφολογικών παραμέτρων του Equus Przewalskii, κυρίως, ως προς το ύψος και την σκελετική διαμόρφωση του κρανίου.
Μελετώντας τα έμβια δείγματα των αγελών που προστατεύονται αυστηρότατα στις περιοχές των ορίων των εθνικών πάρκων Terelj και Ηustai, αλλά και σκελετικά ευρήματα εκεί και σε διάφορες άλλες περιοχές, είχαμε την δυνατότητα να παρατηρήσουμε όχι μόνον την μορφολογία του Equus Przewalskii ή Takhi όπως αποκαλείται το γένος αυτό στη σημερινή Μογγολία, αλλά και το ταμπεραμέντο τους.
Στις αυστηρώς φυλασσόμενες εκτάσεις αυτών των εθνικών πάρκων, τα Takhi συμβιώνουν σε ξεχωριστές, κατ΄ οικογένεια, αγέλες που αποτελούνται, κατά μέσον όρο, από τέσσερα έως είκοσι άτομα, ζουν κάθε μία εκτός οπτικής προσβάσεως από τις άλλες κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, με τα μέλη τους να κινούνται πολύ κοντύτερα το ένα προς το άλλο κατά την διάρκεια του χειμώνος ώστε να αποφεύγουν επιθέσεις λύκων οι οποίοι καθηλώνουν τον Ίππο επιτιθέμενοι στο ένα του πόδι και κατόπιν, καθιστώντας τον ανίκανο να αντιδράσει, τον κατασπαράζουν με την άνεσή τους.
Και όταν, αργότερα, ιππεύσαμε διάφορους σύγχρονους Μογγολικούς Ίππους οπουδήποτε βρεθήκαμε στη χώρα του Μεγάλου Χαν, αισθανθήκαμε από την ράχη τους να υλοποιείται η ίδια κίνηση που παρατηρούσαμε στα άτομα των αγελών των πάρκων Terelj και Hustai ως "δείγμα" της συνεχείας του ταμπεραμέντου του Equus Przewalskii μέσα στον χρόνο.
Η λέξη "κλειδί" στην κατανόηση του Ίππου όπως εξάγεται από την παρατήρηση και μελέτη του Equus Przewalskii είναι μία: "Πείσμα"! Και όσοι ασχολούνται με την Ιππική θα έχουν διαγνώσει το "πείσμα" ως κυρίαρχη συνιστώσα της συμπεριφοράς του Ίππου. "Πείσμα" σε ό,τι αφορά στην επιμονή των προσκτηθεισών συμπεριφορών που εδραιώνονται με την συμβολή της συνδυαστικής του μνήμης και που η "θεραπεία" του προϋποθέτει την ευφυία και την παιδαγωγική ηπιότητα (και ποτέ την βία, υφ΄ οιανδήποτε μορφή...) του Ιππέως. Ένα πείσμα που κατάγεται από το αίσθημα αυτοσυντηρήσεως του Equus Przewalskii o οποίος επέμεινε να επιβιώσει των εξαιρετικώς αντιξόων καιρικών συνθηκών της Μογγολίας όπου οι χαμηλότατες θερμοκρασίες που αγγίζουν τους -50C επί αρκετούς μήνες τον χρόνο συντελούν στην αυστηρότερη φυσικήν επιλογή των ισχυροτέρων πλασμάτων τα οποία μπορεί να ανήκουν και στους ιππίδες.
